گوته و حافظ شیرازی

گوته و حافظ شیرازی

گوته شاعر، نویسنده و فیلسوف آلمانی در 28اوت 1749 در فرانکفورت به دنیاآمد و در 22مارس 1832 درگذشت.
 نخستین ترجمه کامل دیوان حافظ در اروپا ترجمه «وُن هامر» است که در سال 1812 در وین به چاپ رسید. گوته در 63سالگی با خواندن این ترجمه با حافظ آشنا شد و شیفته شعرهای او شد. «دیوان شرقی» گوته ثمره این شیفتگی است.
 «تقلید» یکی از شعرهای «دیوان شرقی» است که ترجمه آن را در زیر می خوانید:
 «حافظا دلم می خواهد از شیوه غزل¬سرایی تو تقلید کنم. چون تو قافیه پردازم و غزل خویش را به ریزه کاریهای گفته تو بیارایم. نخست به معنی اندیشم و آنگاه بدان لباس الفاظ زیبا پوشانم. هیچ کلامی را دو بار در قافیه نیاورم مگر آن که با ظاهری یکسان معنایی جدا داشته باشد.
 دلم می خواهد همه این دستورها را به کار بندم تا شعری چون تو، ای شاعر شاعران جهان، سروده باشم.
ای حافظ، هم چنان که جرقّه یی برای آتش زدن و سوختن شهر امپراتوران کافی است، از گفته شورانگیز تو چنان آتشی بر دلم نشسته، که سراپای این شاعر آلمانی را در تب و تاب افکنده است...
 حافظا خویش را با تو برابرنهادن جز نشان دیوانگی نیست.
تو آن کشتی یی که مغرورانه بادبان در افکنده است تا سینه دریا شکافته و پای بر سر امواج نهد و من آن تخته پاره ام که بی¬خودانه سیلی خور اقیانوسم. در دل سخن شور انگیز تو گاه موجی از پس موج دگر، می زاید؛ گاه دریایی از آتش تلاطم می کند. امّا این موج آهنین مرا در کام فرو می برد و غرقه می کند.
با این همه، هنوزم جرأت آن است که خویش را مریدی از مریدان تو شمارم، زیرا که من نیز همچون تو در سرزمینی غرق نور زیستم و عشق ورزیدم»
(دیوان شرقی، گوته، ترجمه شجاع الدّین شفا، چاپ دوم، تهران، 1343، ص58).