گرامیداشت هشتادمین سالگرد تیرباران میساک مانوکیان

از رهبران مقاومت ضدنازی در فرانسه در جریان جنگ جهانی دوم

و یارانش در پاریس

روز چهارشنبه به‌مناسبت هشتادمین سالگرد تیرباران میساک مانوکیان از رهبران مقاومت ضد نازی در فرانسه در جریان جنگ جهانی دوم، کالبد وی و همسرش، طی مراسمی به ریاست رئیس‌جمهور فرانسه وارد پانتئون کاخ مشاهیر این کشور شد. هم‌چنین نام ۲۳همرزم او که همراه با مانوکیان در ۲۱فوریه۱۹۴۴ اعدام شدند در پانتئون ثبت می‌شود.

در مراسم پانتئون که با حضور شخصیت‌های سیاسی و بستگان رزمندگان مقاومت برگزار شد، نخست‌وزیر ارمنستان نیز حضور داشت. در این مراسم هیأتی نیز از سوی مقاومت ایران شرکت کرد.

امانوئل ماکرون در سخنرانی خود گفت: «فرانسهٔ ۲۰۲۴ باید یاد کسانی را گرامی بدارد که ۲۴یار فرانسه بودند... میساک مانوکیان، شما به‌عنوان سرباز همراه با همرزمانتان... . که برای فرانسه جان باختند به‌اینجا وارد می‌شوید. شما همراه با آنها به مقاومان در پانتئون می‌پیوندید».

در این مراسم پاتریک بروئل خواننده و هنرپیشهٔ سرشناس فرانسوی آخرین نامهٔ مانوکیان به همسرش قبل از اعدام را قرائت کرد؛ مانوکیان از جمله نوشته است: «من در ارتش آزادیبخش به‌عنوان سرباز داوطلب متعهد شده‌ام و در حالی می‌میرم که در دو قدمی پیروزی و هدف هستیم... مطمئنم که مردم فرانسه و همهٔ مبارزان آزادی به‌نحوی شایستهٔ یاد ما را گرامی خواهند داشت».

میساک مانوکیان یک شاعر اهل ارمنستان بود که به‌دنبال قتل‌عام ارامنه در سال ۱۹۲۴ به فرانسه آمد و به حزب کمونیست پیوست؛ او متعاقباً در جریان جنگ جهانی دوم فرماندهی گروهی از رزمندگان را در مقاومت ضدفاشیست در فرانسه به‌عهده گرفت.

مانوکیان و همرزمانش در جریان اشغال فرانسه، چندین عملیات را علیه نازی‌ها در پاریس و حومهٔ آن انجام دادند که یکی از آنها قتل یک سرهنگ ارشد آلمان نازی بود. مأموران نازی پوسترهایی را بر روی دیوار شهرهای مختلف فرانسه با اسامی مانوکیان و شمار دیگری از رزمندگان نصب کرده بودند که به «آفیش سرخ» معروف شد.

در مراسم چهارشنبه در مقابل پانتئون گروه فرانسوی «فو شاترتون» Feu! Chatterton ترانه معروف لئو فره بر روی شعر آراگون به‌نام «آفیش سرخ» را اجرا کرد. در پایان این مراسم سرود ملی فرانسه مارسیز به اجرا درآمد.

پیش از این در روز سه‌شنبه مراسمی در بلندی‌های مون‌والریان محل اعدام مانوکیان و همرزمانش در گرامیداشت آنها توسط وزارت کهنه‌سربازان فرانسه برگزار شد.