آن چه در زیر می خوانید ترجمه بخشهایی از سخنان نمایندگان پارلمان در این جلسه است:
اسامه النجیفی: بسم الله الرحمن الرحیم. دستور کار شامل: اظهارات نمایندگان فراکسیونها حول توافقات سیاسی.
همام حمودی(نماینده پارلمان عراق از گروه اتحاد ملی): به مردم عراق حلول این روزهای مبارک عید قربان را همزمان با شروع کار پارلمان تبریک میگوییم و فکر میکنم که برای همه حاضران هشت ماه بعد از تاخیر و بعد از اینکه مردم عراق نقش مطلوب خودشان را بازی کردند و نمایندگانشان را به این مجلس معرفی کردند همه یک نگاه خاص به این مجلس دارند و نمیخواهند که مثل مجلس گذشته باشد و همه فراکسیونهای سیاسی در این هشت ماه بعد از اینکه هر کدام حرف خاص خودشان را داشتند چه در انتخابات و چه بعد از انتخابات و هر طرفی شرایط مشخص و خواسته های خودش و خط قرمزهاو امثال آنرا برای خودش داشت حرفهایشان را یکی کردند الحمدلله که همه الان روی یک حرف مشخص و هدفهای واحد و مسئولیتهای واحد به وحدت رسیدند هشت ماه گذشته ماههای سختی بودند ولی به ما چیزهایی داد که ما را امیدوار میکند
ابتکار استاد مسعود همچنین تلاشهای برادران دیگر در برخی فراکسیونها بنظر من به نتایج مهمی رسیدند که نگرانیها و نقطه نظراتی که روی آنها توافقی وجود نداشت و یا برداشت های مختلف را بیان میکرد
از مسائل اساسی و مهم که روی آن باجماع در بین فراکسیونها و یا رهبران فراکسیونها توافق شد مساله قانون اساسی و مراجعه به قانون اساسی و عمل بر طبق قانون اساسی و التزام به این قانون اساسی بود و هر عملی برای تغییر قانون ا ساسی نیز باید بر طبق همین قانون اساسی باشد و این نقطه ورود و پایه و اساس است
موضوع دوم مفهوم توافق است از مسائل اساسی است که در آن نوعی از اختلاف وجود داشت توافق و درجه توافق و موضوعاتی که باید روی آنها توافق وجود داشته باشد . توافق با درجه صد در صد روی مسائل سرنوشت ساز مانند جنگ و شبیه به آن و توافقی که با دو سوم باشد که روی مسائل اساسی و استراتژیک است و این مسائل استراتژیک نیز از طریق قانون اساسی مشخص شد و مسائل دیگر که با اکثریت توافق میشود و در نتیجه همه با اراده و فهم و مشارکت به حرکت در میایند.
موضوع سوم که موضوع اختلاف در میان عراقیان بود و الحمدلله در طی گفتگوهای اخیر با شفافیت و روشنی و بدون نگرانی روی آن بحث شد موضوع توازن بود یعنی همه مردم عراق از همه استانهای عراق باید در دولت فدرال بر طبق درصد جمعیتی این استانها شرکت کنند یا همه اجزای تشکیل دهنده مردم عراق باید در دولت فدرال در مواضع اساسی گوناگون حضور داشته باشند در نتیجه یک وزارتخانه نمیتواند تابع قوم مشخصی یا مذهب مشخصی یا حزب مشخصی باشد و این نیز تثبیت شد و در طی شش ماه باید هیئت های توازن تشکیل شود که این چنین اموری را بدست بگیرد و تلاش کند که مبنای عدالت و وجود فرصت ها و موضوع برابری را فراهم کند
موضوع دیگری که در تجربه قبلی ما هم موضوع بحث طولانی بود این بود که این دولت با موسسات مختلف آن یعنی در قوه قانونگذاری و قوه مجریه و قوه قضائیه و قوه مجریه با دو جناحش رئیس جمهور و نخست وزیر و وزراء باید که یک زبان واحد و یک سیاست یکسان و یک حرف واحد داشته باشند در طی مدت زمان گذشته متاسفانه حرفها ضد هم بود این یکی به سمت چپ صحبت میکرد و آن یکی بسمت راست صحبت میکرد و نظایر آن . برای درمان این موضوع باید دولت مستحکم وجود داشته باشد که حرفش روشن باشد یا احترام خودش را نگه دارد که ایده تشکیل شورای ملی سیاستهای استراتژیک مطرح شد. روی این شورا توافق شد که با صفت معنوی تشکیل میشود و برای آن قانون وضع خواهد شد و فرض این است که این پارلمان این ابتکار را شروع کند و همه مواضع حساس در دولت از همه طرفها در آن مشارکت کنند وهمچنین پارلمان با فراکسیونهایش و در مقابل آن بررسی قضایای استراتژیک قرار دارد بدون اینکه از اختیارات هیچ طرفی بگیرد نه از شورای وزیران و نه از پارلمان که قانونگذاری در اختیارات کامل آن قرار میگیرد ونه از شورای وزیران که در سیاستهای اجرایی عمومی باقی میماند
موضوع دیگر که روی آن در روزهای اخیر توافق شد و موضوع مهمی بود موضوع آشتی ملی و موضوع حسابرسی و عدالت بود و چگونه میتوان با این موضوع بدون اینکه آثار منفی را در اینجا و آنجا بوجود بیاورد رفتار نمود من فکر میکنم که بعد از هشت ماه با اصرار همه و فشار مردم آگاه عراق، الحمد لله رهبران فراکسیونها از این طرف و آن طرف کوتاه آمدند و ما الان با نظارت این پارلمان و با حضورش انشاء الله و حضور افکار عمومی مردم عراق به سمت دولت مشارکت ملی حقیقی در تصمیم گیری و در اجرا میرویم. و کمیته ای تشکیل شده یک اراده جدی وجود دارد که یک توافق حقیقی وجود داشه باشد نه اینکه کلمات و شعارهایی که روی کاغذ نوشته میشوند در نتیجه یک کمیته برای پیگیری بقیه مسائل تشکیل شده و بنظر من و بقیه برادران بقیه مسائل هم مهم هستند و از جمله آنها نظام داخلی شورای وزیران است و نقش نخست وزیر و نقش وزیران و نقش دبیرخانه نخست وزیر ، اینها مسائلی هستند که در صحبت های گذشته وجود داشتند و طرفین روی آن به یکدیگر اتهام میزدند و انشاء الله میتوانیم در آنها به برداشتهای مشترک و موضع مشترک برسیم که در وحدت دولت و عمل و همکاری آن سهیم است
موضوع دیگر مساله ضمانت هاست چگونه این اطمینان را تقویت کنیم که ما عملا در در یک مرکب واحد هستیم نزد برخی این اعتماد را بوجود بیاوریم و موضوع دیگر مساله اصلاحات است از موضوعات مفیدی که مطرح شد اصلاح پارلمان مطرح شد، اصلاحات در کار اجرایی و اصلاحات در قضائیه پیشنهاد شد
حیدر ملا سخنگوی لیست العراقیه: من آنچه را که شیخ همام حمودی در مورد توافقات سیاسی صورت گرفته بین فراکسیونهای سیاسی گفتند، مورد تآیید قرار میدهم که بایستی مورد توجه واحترام قرار بگیرد و پیشنهاد تشکیل یک کمیته برای پیگیری دولت مشارکت ملی که مورد حمایت قرار بگیرد از سوی همه فراکسیونهای سیاسی و هئیت رئیسه پارلمان و اعضاءپارلمان قرار بگیرد تا اینکه بتوانیم یک دولت مشارکت ملی را که بتواند این وضعیت موجود را تغییر بدهد من الان نمی خواهم بر سر پرونده هایی که شیخ همام حمودی گفتند صحبت کنم اما تآکید میکنم انتظار مردم بمدت هشت ماه گذشته فقط برای ایجاد دولت نبود بلکه یک تمایل واقعی در نزد مردم وجود دارد که دولت قوی بیاید که بتواند به پرونده های امنیتی، خدماتی و سایر پرونده هایی که مردم عراق در سالهای گذشته از آنها رنج برده اند پاسخ بدهد. بایستی تآکید کنم که لیست العراقیه با تمام وجود به این موضوع خوش بین است برای ایجاد دولت مشارکت ملی ،و در رابطه با آنچه در جلسه قبلی اتفاق افتاد، بعد از گفتگوهایی که دیروز و پریروز صورت گرفت یک نوع سوء تفاهمی بین فراکسیونهای سیاسی بوجود آمده بود و اما امروز یک اتفاق نظری بین همه فراکسیونها بر اجرای همه تعهدات و التزامات وتوافقاتی که صورت گرفته وجود دارد ولذا امروز العراقیه در جلسه پارلمان بطور فعال شرکت کرد تا در ایجاد یک دولت مشارکت ملی نقش داشته باشد برای اینکه یک چنین دولتی موفق شود ما گفتیم که بطور فعال مشارکت میکنیم اما به این شرط که این دولت نماینده همه و همه پارلمان باشد. آرزو می کنیم کمک به این دولت از طریق پشتیبانی در هر اقدام مثبتی که دولت اتخاذ می کند منعکس شود و در العراقیه ما برای آن متعهد می شویم و ما مراقب این وضعیت خواهیم بود .امیدواریم که بتوانیم نقش یک مخالفت مثبت را از طریق کمک و تآیید پروژه های سازنده ای که دولت مشارکت ملی آنها را برعهده خواهد گرفت ایفا کنیم و درصورت اینکه خدای نکرده هر خطایی یا کار منفی بوقوع پیوست برای علاج هر کدام از این موضوعات ما در پارلمان متعهد هستیم که مقابل آن بایستیم با هر پرونده ای که به ضرر منافع مردم باشد بدون اینکه اجازه بدهیم که گروه گرایی و وابستگی به این یا آن جریان سیاسی مانع کارمان شود مثلا بگویم که من مربوط به این جریان سیاسی هستم و یا این با آن جریان سیاسی که من وابسته به آن هستم فرق میکند. به همین دلیل برای هیأت رئیسه و اعضا پارلمان آرزو میکنم که منعکس کننده دیدگاه مثبت مردم عراق بوده و پیام مثبت به مردم بدهند و با عمل پیام بدهند و نه با شعار دادن. اگر بخواهیم واقعی صحبت کنیم واقعیت این استکه مردم عراق الان ناراضی هستند و بی اعتمادی در نزد مردم هست و این بر پارلمان مسئولیت اخلاقی میآورد قبل ازاینکه مسئولیت قانونی باشد . ما بایستی منعکس کننده پارلمانی که همه طیفهای مردم عراق را نمایندگی میکند باشیم . در پایان بر مردم عراق درود میفرستم و تآکید میکنم که ما بخشی فعال از ایجاد دولت مشارکت ملی خواهیم بود».
محمود عثمان، نماینده پارلمان از لیست کردی: به هیات رئیسه تبریک می گویم و آرزوی موفقیت داریم
خوشحالم که به توافق رسیدیم بدون اینکه به خارج پناه ببریم.
ما اکراد که در این رابطه نقش داشتیم اثبات شد که اکراد دنبال منافع عراق هستند
توافقات که مورد بحث است. در قانون دمکراسی این است که اپوزیسیون وجود داشته باشد ولی وضعیت عراق نیازمند شرکت همه در دولت می باشد لذا برای اینکه دولت موفق شود باید شرکت قوی و واقعی باشد وهمه مثل یک تیم کار کنیم لذا باید همه توافقات سیاسی بین فراکسیونها اجرا شود
این توافق درخانه بارزانی صورت گرفته است و ما به آن متعهد هستیم. باید اعتماد را کاشت
هادی العامری: توافق شده است بین نمایندگان فراکسیونها که دکتر رافع حول روز پنجشنبه توضیح بدهند.دوم اینکه رای گیری شود حول ابتکار بارزانی و دولت مشارکت ملی و توافق شده است که رفع شود
رافع العیساوی نماینده مجلس، از لیست العراقیه: میخواهم تشکر زیاد خودم را از این طرح ارزشمندی که ارائه کردند که از جلسه اربیل شروع شد و در نشست های بغداد ادامه پیدا کرد و منجر به توافقات سیاسی شد که مورد احترام و التزام همه جریانات سیاسی است، رهبران جریانات سیاسی ونمایندگان آن در جلسه ای که آقای هادی عامری اشاره کرد، روی سه نکته توافق کردند مبنی بر اینکه اولاً ما بطور مختصر آنچه که پنجشنبه اتفاق افتاد و نیت ما در العراقیه به التزام به همه آنچه که توافق روی آن صورت گرفته مطرح کنیم که همان طرح مسعود بارزانی میباشد که برای دیگر جریانات سیاسی نیز باید مورد احترام و التزام باشد، دوم اینکه توافق صورت گرفت رئیس مجلس نص چیزی که مورد توافق قرار گرفته را برای رای گیری ارائه کند، سوم هم آنچه که در نشست سران جریانات که امروز بطور مختصر برگزار شد توافق شد مکانیزمی برای برطرف کردن محدودیت از آقایان ذیربط صورت بگیرد،
اسامه النجیفی(رئیس مجلس): این متن که آقای العیساوی مطرح کردند و باید مورد تصویب قرار بگیرد به شرح زیر است
اولاً : توضیح دکتر رافع العیساوی نماینده العراقیه حول آنچه که در روز پنجشنبه اتفاق افتاد. که اینکار الان انجام شد.
ثانیاً : تصویب متن زیر:
مجلس نمایندگان طرح آقای مسعود بارزانی و نتایج آن که توافقات سیاسی برای تشکیل دولت مشارکت ملی میباشد، را تایید میکند .
ثالثاً : (از طرف نمایندگان حرفی گفته میشود که مشخص نیست چیست ولی اسامه نجیفی میگوید، فقط روی همین ماده ای که خواندم رای گیری میکنیم. مشخص میشود نمایندگان خواهان آن هستند که متن توافق خوانده شود و النجیفی توضیح میدهد که این ها در جلسه سران بحث شده است و امکان خواندن همه توافق در اینجا نیست –م)
اسامه نجیفی: ما الان میخواهم روی اصل طرح مسعودبارزانی رای گیری کنیم یعنی پایه مشارکت ملی، چون جزئیاتی وجود دارد نمیخواهیم که شما جزئیات مشخص را تصویب کنید ولی جزئیات وجود دارد و بعد به مجلس ارائه میشود نیاز به شرح بیشتر ندارد. من میخواهم که دکتر رافع یا همام حمودی سر تیترهای توافق را بیان کنند
رافع العیساوی: فکر میکنم طرح مسعود بارزانی مورد قبول همه جریانات سیاسی است و امروز دنبال رد کردن آن نیستیم در نتیجه تصویب آن مکمل چیزی است که از آن طرح بدست آمده است حتی همین جلسه جزیی از طرح مسعود بارزانی است و توافقاتی هم که صورت گرفته در زمینه موضوعات زیر است
اولاً: التزام به قانون اساسی
دوم: محقق شدن مشارکت ملی و مکانیزمهای آن
سوم: محقق شدن توازن ملی
چهارم: محقق شدن اصلاحات در قضایای امنیتی و قضایی و وظایف دولت و الی آخر
.... حسن السنید از لیست دولت قانون: میخواهم توضیح بدهیم، این توافق بر اساس یک طرح ملی است که همه فراکسیونهای سیاسی آن را تایید کردند و طی دوماه و نیم این طرح توسط کمیته ها بررسی شده است و بعد به بررسی آن توسط رهبران در اربیل داده شده و سپس توافقات آن طی دو روز در بغداد کامل شده است که منجر به توافقات سیاسی شد و نه تصمیم گیری پارلمانی ، ما نمیخواهیم هر توافق سیاسی که صورت گرفت بعنوان تصمیم مجلس حساب شود این حق شماست که توافقات را برای شما بیاوریم اما فقط آیا این طرح و تلاشهایی که برای بدست آمدن آن انجام شده را تایید میکنید؟ تایید شما چیزی نیست الا موادی که روی آن توافق شده است .... این طرح بعداً به شما ارائه میشود برخی بصورت تصمیم برخی بصورت قانون است برخی بصورت پیشنهادات از طرف هیئت دولت و برخی بصورت پیشنهاد از طرف ریاست جمهوری است درنتیجه هرکدام هم ریل های قانونی خودش را دارد اما الان میخواهیم فقط خود طرح و تلاشهایی که صورت گرفته را تایید کنیم.
محمود عثمان: من حرف آقای حسن سنید را تایید میکنیم، همین طرح بوده که ما را در مجلس جمع کرد این طرح بود که همه موافقت به تشکیل دولت کردند و همه جریانات در جلسات طولانی شرکت داشتند ....و فکر میکنم پایه های آن شامل توافق، توازن ، نظام داخلی هیئت وزیران، مکانیزمهای عمل برای مشارکت ملی ، پایه های اساسی حول چگونگی تصمیم گیری ها، شورای ملی سیاستهای استراتژیک، و امور دیگر حول محتوای تضمین ها برای کسب اعتماد بین جریانات و طرفهای مختلف است که بتوانند با هم کار کنند و فکر میکنم وقتی نماینده همه جریانات حضور داشتند نمایندگان حاضر هم با جریانشان هستند و مفروض این بود که جریانات نمایندگانشان را در جریان قرار میدادند ولی الان بعنوان یک پایه مجلس نمایندگان بعنوان قوه مقننه و قوه نظارتی و قوه سیاسی طرح و توافقاتی که بر اساس این طرح بوجود آمده را تایید میکند .... و بر این اساس من از همه میخواهم که به این رای بدهند.
اسامه النجیفی: خواهش میکنم که رای گیری را انجام دهیم ، با اکثریت زیاد تصویب شد”