حمید جهانبخش یکی از مربیان غارنوردی که پیش از این رویداد چندین بار از درون غار بازدید کرده به خبرگزاری ایسنا گفت تمام خفاش های درون غار براثر دود و گاز برخاسته از آتش مرده اند و به نظر می رسد جانداران دیگر هم دچار آسیب شده باشند این مربی و هوادار محیط زیست افزود: مرگ خفاشها یک فاجعه است که اثر آن را سال آینده میتوان دید، چون خفاشها بهدلیل تغذیه از حشرات، نظم طبیعی منطقه را حفظ میکنند و به نظر میرسد، اکنون کسی متوجهی فاجعهی به بار آمده نیست.
گرچه علت آتش سوزی هنوز روشن نیست، اما به دلیل این که این غار باستانی بعنوان زاغه گوسفندان مورد استفاده گله داران منطقه قرار می گرفت انباشته از فضولات گوسفندان بود که براثر آتش این فضولات در حال سوختن اند.
به گفته اهالی محل تاکنون اداره آتش نشانی لالی یا مسجدسلیمان برای خاموش کردن این غار اقدامی نکرده اند و آتش درون غار همچنان زبانه می کشد.
حمید جهانبخش با اشاره به حفاری های غیرمجاز گروهی از سوداگران اشیای باستانی احتمال داد آنان برای گرم کردن خود آتش روشن کرده باشند.
جهانبخش به خبرگزاری ها گفت: تا کنون مسؤولان استانی هیچ نمایندهای را برای بررسی وضعیت این غار باستانی، بهبود اوضاع آن یا حتا خاموش کردن آتش نفرستادهاند، فقط برخی افراد به نمایندگی از اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری خوزستان برای اعتراض آمدند و گفتند چرا سخنانی را دربارهی پیشینهی تاریخی غار «پبده» مطرح کردهام، درحالیکه اصلا متخصص غار نیستم. این در شرایطی است که من تمام مدارک مربوط به غارنوردی و کوهنوردی را از فدراسیون مربوطه در اختیار دارم و دربارهی غار باستانی «پبده» اطلاعات مستندی جمعآوری کردهام.
او گفت: هیچیک از مسؤولان خوزستان و اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری این استان در مصاحبههای خود دربارهی آتش گرفتن غار «پبده» به پیشینهی تاریخی آن اشاره نمیکنند. مگر میشود آنها اطلاعات نداشته باشند یا کتاب گریشمن و ویل دورانت را که دربارهی تاریخ ایران است و در آنها اشارههایی به وجود غار «پبده» بهعنوان سکونتگاه نخست انسانهای پارینهسنگی شده است، نخوانده باشند؟!
این غارنورد اضافه کرد: مسؤولان کشور وقتی در مقابل رسانههای غربی قرار میگیرند، با غرور دربارهی پیشینهی تمدن تاریخی ایران سخن میگویند. از سوی دیگر، ما به دست خود این مدارک تاریخی را نابود میکنیم.
گفته شده است مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان خوزستان تاکنون به هیچ درخواستی برای گفتگو با رسانه ها و پاسخگویی در زمینه عدم پیگیری این فاجعه زیست محیطی و باستانی پاسخ نداده و تلاش خبرنگاران در این زمینه بی نتیجه مانده است.
به گفتهی او، در غار پبده دیوارنوشتهی خاصی وجود ندارد، چون دیوارنوشتهها از عصر آهن بودهاند. براساس آثار یافتشده از غار پبده توسط گریشمن ـ باستانشناس فرانسوی ـ که اکنون در موزهی لوور فرانسه نگهداری میشوند، عمر این سکونتگاه دورهی پارینهسنگی است و قدمت آن پانزده هزار سال تخمین زده میشود. حتا در کتاب ویل دورانت نیز نام این غار آمده است.
حمید جهانبخش با یادآوری پیگیری اهمیت باستانی این غار در سال های گذشته گفت: ما موضوع محافظت از غار پبده را با شورای اداری مسجدسلیمان، مسؤولان وقت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خوزستان و حتا نمایندگان مردم این استان در مجلس مطرح کردیم، فیلم مستندی هم از این غار تهیه و در شبکههای سراسری تلویزیون پخش شد. بسیاری از مسؤولان از وجود این غار شگفتزده شدند و به هیجان آمدند؛ اما موضوع در همینجا متوقف شد و اتفاق دیگری رخ نداد.
او با بیان اینکه متأسفانه خیلیها به این غار بهعنوان اثر طبیعی نگاه میکنند و آن را اثری تاریخی نمیدانند، گفت: در تمام دنیا، آثار را به سه میراث قدیم، معاصر و زنده تقسیم میکنند و برای آنها، یک اندازه ارزش قائل هستند، در حالی که مسؤولان ما به میراث زنده و معاصر بیشتر از میراث قدیمی که اتفاقا غار پبده هم یکی از آنهاست، اهمیت میدهند.
دهنهی این غار به ارتفاع پانزده تا بیست متر و طول آن حدود صدمتر است که در رشتهکوه زاگرس میانی و در تنگهای به نام پبده قرار دارد. ارتفاع سطح این غار از جاده سی متر و فاصلهی آن از جاده شصت متر است.
لالی عنبل از بخش های تابعه شهرستان مسجدسلیمان یکی از مناطق نفتخیز خوزستان و چهارراه گذر ایلات و عشایر کوچ نشین بختیاری بوده است.
سازندگان آمریکایی فیلم علفزار کار را از این منطقه آغاز کردند
سازندگان آمریکایی فیلم مستند «علفزار» از این منطقه سفر همراه با کوچ خود را با طایفه بابادی پیش بردند و رومن گریشمن باستان شناس مشهور فرانسوی و کارشناس ایران باستان پس از کاوش های بسیار در لایه های زیرین غار گزارش کرد که این یکی از بازمانده سکونتگاه های انسان اولیه در منطقه عیلام است که باید مورد حفاظت دولت قرار گیرد تا گروهی از دانشمندان و باستان شناسان متخصص دوران پارینه سنگی از این غار بازدید کنند.