اطلاعات کلی در مورد لیبی

  لیبی؛ “جمهوری عربی سوسیالیست خلق کبیر لیبی” کشوری در شمال آفریقا است.
 مرزهای؛ این کشور: دریای مدیترانه در شمال، مصر در شرق، سودان در جنوب شرقی، چاد و نیجر در جنوب، الجزایر در غرب، تونس در شمال غربی
 لیبی با مساحت 1،757،000کیلومبرمربع (یک میلیون و هفتصد و پنجاه و هفت هزار کیلومتر مربع)، یکی از پهناورترین کشورهای آفریقایی است. اغلب مساحت کشور بیابان است.

 طرابلس؛ پایتخت کشور در ساحل مدیترانه واقع است.
 جمعیت لیبی؛ بر اساس سرشماری سال 2005:  5،631،585(پنج میلیون و ششصد هزار نفر)
 لیبی؛ در اوایل قرن بیست، مستعمره ایتالیا بود و در سال 1951 مستقل شد.
 قذافی؛ در سال 1969 که یک افسر جوان ارتش بود، قدرت را در دست گرفت و لیبی را بر پایه یک “سوسیالیسم نو و تئوریهای ناسیونالیسی” خلق کرد.
 
تاریخ لیبی
 تا سال 1146 میلادی، خاندانهای امیه، فاطمیه و خاندان بربر بر لیبی فعلی حکومت میکردند.
 در سال 1146 میلادی، نورمنها لیبی را فتح کردند. اما کمی بعد لیبی را به کنترل خاندان الماحد واگذار کردند.
 طی قرنهای بعدی تا قرن شانزدهم، لیبی مرتبا توسط خاندانهای متفاوت دست به دست شد. تا امپراطوری عثمان، لیبی را هم فتح کرد.
 در قرن نوزدهم، صنوصی ها Sanusi که مذهب “پاک دینان” که یک فرقه از صوفی ها است را داشتند و اخوان الصوفی در شمال آفریقا هستند، در لیبی سر برداشتند. وقتی که ایتالیا در سال 1911 به لیبی حمله کرد، صنوصی ها مقاومت علیه ایتالیا را آغاز کردند.
 در سال 1912، عثمانیها قدرت در لیبی را رها کردند و  صنوصی ها و رهبران محلی لیبی مقاومت علیه ایتالیا را تا سال 1931 ادامه دادند.
 طی جنگ دوم، لیبی جبهه نبرد سنگین بین ایتالیا و آلمان و متفقین بود.
 در سال 1943 بعد از بیرون کردن نیروهای ایتالیا و آلمان، فرانسه و بریتانیا مشترکا کنترل لیبی را در دست گرفتند.
 و بالاخره در اول ژانویه 1952، مجمع عمومی سازمان ملل به لیبی استقلال داد.
تأسیس پادشاهی
 در سال1950، مجلس شیوخ بخشهای مختلف لیبی، امیر سید ادریس الصنوصی که رهبر صوفی های اخوان الصنوصی بود را به پادشاهی برگزیدند. او نام خود را “شاه ادریس” گذاشت. و از پادشاهی بریتانیا اعلام استقلال کرد.
 در سال 1953، لیبی به اتحادیه عرب پیوست. در سال 1955 به سازمان ملل پیوست.
 در سال 1953 به زنان حق رای داده شد.
 در اواسط 1950 با شروع استخراج نفت، اقتصاد لیبی شکوفا شد. و در سال 1956، لیبی به دو کمپانی آمریکایی، امتیاز استخراج نفت داد.
 در سالهای 1960 به تعداد بسیار زیادی کمپانی نفتی آمریکایی و اروپایی امتیاز استخراج و تصفیه نفت داده شد.
 در سال 1961 برای اولین بار نفت لیبی در زمان شاه ادریس به خارج صادر شد.

سرنگونی پادشاهی و شروع حکومت قذافی
 در اول سپتامبر 1969، یک گروه از افسران جوان ارتش، رژیم سلطنتی لیبی را سرنگون کردند و یک جمهوری تحت نام “جمهوری عرب لیبی” تأسیس کردند. دولت انقلابی به رهبری معمر قذافی، یک جوان 27 ساله افسر ارتش تشکیل شد.
 معمرقذافی آرزوهای جاه طلبانه را از همان اوایل حکومتش شروع کرد. او شروع به مذاکره با مصر و سودان کرد تا سیاستهای سه کشور در امور اقتصادی، نظامی و سیاسی هماهنگ گردد.
 در سپتامبر 1970، مصر، لیبی و سوریه، فدراسیونی نظامی علیه اسراییل تاسسیس کردند.
 در سال 1974، این فدراسیون که تونس هم به آن پیوسته بود، از هم پاشید.
 در اوایل سال 1970، قذافی کلیه صنایع و بانکها را ملی کرد و کمپانیهای نفتی خارجی را هم بیرون کرد.
 در سال 1973 بعد از جنگ اعراب – اسراییل، لیبی هم به اعراب پیوست و تحریم فروش نفتی به  غرب را اعمال کرد و خواستار قیمت بالاتر برای نفت شد.
 در سال 1977، قذافی قانون اساسی جدید تدوین کرد و لیبی کشور جمهوریه شد که سیستمی از کمیته های ملی و محلی بود. و نام رسمی کشور به “جمهوری عربی سوسیالیست خلق کبیر لیبی” تغییر یافت.
 در سالهای 80، با سیستم اقتصادی خاص لیبی که یک نوع تساوی اقتصادی بود، اقتصاد لیبی با نفت سرشاری که داشت، شکوفا شد و وضعیت زندگی مردم هم بهترشد.

لیبی: چهارمین تولید کننده بزرگ نفت در آفریقا
 لیبی که یک کشور عضو اوپک و چهارمین تولید کننده بزرگ نفت در آفریقا بعد از نیجریه، الجزایر و آنگولا می‌باشد و هجدهمین تولیدکننده نفت از 20 کشور بزرگ تولید کننده نفت در دنیا محسوب می‌شود. این کشور ۱.۸ میلیون بشکه (یک میلیون و هشتصد هزار بشگه) نفت در روز تولید می‌کند.
 لیبی، دو درصد از کل صادرات نفت را دارا است.
  تخمین زده می‌شود که دارای ذخایری برابر با 42میلیارد(چهل و دو میلیارد) بشکه باشد که بزرگترین ذخایر نفت در آفریقا است.
 سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) متشکل از 12 عضو می‌باشد- - الجزایر، آنگولا، اکوادور، ایران، عراق، کویت، لیبی، نیجریه، قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و ونزوئلا.
 وقتیکه معمر قذافی در سال 1969 بر سر کارآمد، کمپانی های نفتی خارجی که اکثریت آنها آمریکایی بودند بیش از دو میلیون بشکه در روز ازخاک لیبی نفت استخراج می‌کردند. اما به زودی قذافی اقدام به ملی کردن بخش نفت و محدود کردن تولید آن نمود و شرکت ملی نفت لیبی را با کمترین سهام برای پیمانکاران خارجی ایجاد کرد.
تولیدات نفت لیبی
  بنابر اداره اطلاعات انرژی آمریکا، در سال 2009، لیبی ۱.۷۸۹ (یک میلیون و هفتصد وهشتادونه هزار) میلیون بشکه در روز تولید نفت کرده است که در پشت سر نیجریه با ۲.۲۱۱ (دو میلیون دویست و یازده‌هزار) میلیون بشکه در روز، الجزایر ۲.۱۲۵ (دو میلیون و صدوبیست‌و پنج هزار) میلیون بشکه در روز و آنگولا با ۱.۹۸۴ (یک میلیون و نهصد و چهل‌و هشت هزار) میلیون بشکه در روز قرار داشته است.

هجوم کمپانیهای نفتی خارجی از جمله بی.پی و توتال به لیبی
 لیبی نزدیک به 20سال توسط سازمان ملل و آمریکا تحریم شده بود. این تحریمهابه ترتیب در سالهای 2003 و 2004 ملغی شد. بعد از الغای تحریم، کمپانیهای غربی تشنه نفت، برای شرکت در مزایده نفت لیبی رقابت شدیدی داشتند.
 در حدود 40 کمپانی خارجی در میادین نفت خام در 4 دور اعطای مزایده اکتشاف میادین شرکت کردند.
  هدف، افزایش سطح تولید کشور از نزدیک به ۱.۸ میلیون بشکه در روز به 3 میلیون بشکه در روز در سال 2013 برای سرمایه‌گذاری حدوداً 30میلیارد دلار بوده است.
 لیبی 80 درصد از نفت خود را به کشورهای اروپایی از جمله ایتالیا، آلمان، اسپانیا و فرانسه صادر می‌کند. لیبی قبلاً مستعمره ایتالیا بود.
گاز طبیعی لیبی
 ذخایر اثبات شده گاز طبیعی لیبی  در حدود ۱.۵۴۰میلیارد (یک میلیارد و پانصد و چهل میلیون) مترمکعب است. لیبی همچنین با انعقاد قرارداد با کمپانیهای بزرگ انرژی  تا تولید گاز طبیعی خود را گسترش دهد.
 در فاصله بین سه سال لیبی، صادرات گاز طبیعی خود را تقریباً دو برابر کرده است که از ۵.۴ میلیارد مترمعکب در سال 2005 به 10 میلیارد مترمکعب در سال 2010 افزایش داده است.
 
اطلاعاتی در مورد لیبی
 تا قبل از کشف نفت در لیبی، لیبی اساسا کشوری کشاورزی و در نواحی سواحلی ماهیگیری و دامپروری هم داشت.
 اما در سالهای جنگ اول و دوم جهانی که لیبی مستعمره ایتالیا بود، کشاورزی و دامپروری و .... لیبی نابود شد.
 لیبی در سال 1951 مستقل شد، اما چون کل کشاورزی آن از بین رفته بود، یکی از فقیرترین کشورهای جهان محسوب میشد. و کمتر از 10درصد از مردم لیبی سوادخواندن و نوشتن داشتند. و تعداد کسانی که به دانشگاه رفته بودند، کمتر از ده نفر بود و متوسط درآمد سرانه کشور کمتر از 30 دلار در سال بود.
  در آن زمان، منبع اصلی درآمد لیبی، قراضه آهن آلاتی بود که مردم لیبی از صحنه های نبرد جنگ دوم جهانی جمع میکردند و آن را به کشورهای دیگر صادر میکردند.
 اما کشف نفت در سالهای 1950 ناگهان اقتصاد لیبی را عمیقا دگرگون کرد:
 درآمد ناخالص داخلی لیبی از 1.5میلیارد دلار(یک میلیارد و پانصد میلیون دلار) در سال 1965 به 25.4میلیارد دلار(بیست و پنج میلیارد و چهارصد میلیون دلار) در سال 1985 رفت و به دلیل جمعیت کم لیبی، متوسط درآمد سرانه مردم به یکی از بالاترین در جهان رسید.
 در سالهای 1990 و 2000، لیبی برای اولین بار در تاریخ، یکی از کشورهایی شد که مازاد بودجه داشت.

منابع: خبرگزاری فرانسه؛ آسوشیتدپرس