به اعتقاد خانم اسلیوین، کنار گذاشته شدن هاشمی رفسنجانی از ریاست مجلس خبرگان که یکی از وظایف آن نظارت بر کار و انتخاب رهبری نظام جمهوری اسلامی است بخشی از اقدامات پیوسته علی خامنه‌ای، رهبر ایران، است برای انحصاری‌تر کردن قدرت.
جالب این است که علی خامنه‌ای پس از فوت خمینی در سال ۱۹۸۹ به پیشنهاد هاشمی رفسنجانی به مقام رهبری برگزیده شد. به نظر می‌رسد که محدود کردن هاشمی رفسنجانی تلاشی است برای بی‌خاصیت کردن سایر نهادها در ساختار جمهوری اسلامی و در عین حال تضعیف جنبش اعتراضی و پیشگیری از سرایت موج قیام‌های مردمی منطقه خاورمیانه به داخل مرزهای ایران.
باربارا اسلیوین به نقل از یک کارشناس مسائل ایران در مرکز پژوهشی «خاور نزدیک» در شهر واشینگتن، می‌نویسد: «رفسنجانی آخرین مانع بر سر راه تثبیت اقتدار همه‌جانبه جناح تندرو بود. کنار گذاشتن او آخرین میخ بر تابوت اصلاحات در درون نظام حکومتی خواهد بود».
به گفته خانم اسلیوین، رفسنجانی به هیچ عنوان سیاستمداری دموکرات یا اصلاح‌طلب نیست. او که به خاطر مانورهای زیرکانه سیاسی‌اش به «کوسه» شهرت دارد از اولین اعضای مهم شورای انقلاب ایران، از مشاوران و نزدیکان اصلی خمینی و مسئول اصلی هدایت جنگ با عراق بوده و ریاست مجلس و برای دو دوره از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۴ ریاست جمهوری اسلامی را برعهده داشته است. در تمام این دوره‌ها او یکی از تصمیم‌گیران اصلی سیاست‌های سرکوب‌گرانه در داخل و سیاست‌های بحران‌زا و تروریسم دولتی ایران در خارج از کشور بود.
هاشمی رفسنجانی در سال ۲۰۰۵ در برابر محمود احمدی‌نژاد وارد رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری شد. در آن زمان مهدی هاشمی به من گفت که اگر پدرم به ریاست جمهوری برسد، اختیارات رهبری را در حد یک مقام تشریفاتی مثل سلطنت در بریتانیا کاهش خواهد داد. پسر رفسنجانی هشدار می‌داد که اگر پدرش به ریاست جمهوری نرسد، تمام امور کشور در دست یک گروه تمرکز خواهد یافت و دیگر انتخابات آزادی در کار نخواهد بود.
یک چنین گرایشی در هاشمی رفسنجانی و شاید تکیه اصلاح‌طلبان به موقعیت ویژه وی باعث شد که آیت‌الله خامنه ای به نوعی از پیروزی احمدی‌نژاد حمایت کند. در انتخابات سال ۲۰۰۹ نیز هاشمی رفسنجانی از نامزدی میرحسین موسوی حمایت کرد و این باعث شد که عملا وی از یکی از مسئولیت‌های دیگر خود یعنی امامت نماز جمعه تهران کنار گذاشته شود.
از زمان وقوع ناآرامی‌های سال ۲۰۰۹ رفسنجانی سعی کرده است نقش متعادل‌کننده و میانجی بین حکومت و اصلاح‌طلبان را ایفا کند، ولی در نهایت این روش به نتیجه‌ای نرسید و دیدیم که حکومت در هفته‌های اخیر میرحسین موسوی و مهدی کروبی، چهره‌های شناخته شده حرکت اصلاح‌طلبی، را با حبس عملا حذف کرده است.
دیگر حوزه نفوذ هاشمی رفسنجانی ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام است که از زمان بحران سال ۲۰۰۹ تا به امروز دامنه تاثیرگذاری آن به شدت محدود شده و سال آینده انتخابات دوره جدید آن برگزار خواهد شد.
باربارا اسلیوین، کارشناس سیاست خارجی آمریکا، در ادامه تحلیل خود در وب‌سایت فارن پالسی می‌نویسد که با وجود محدود شدن قدرت سیاسی هاشمی رفسنجانی، خانواده وی ثروت فراوانی دارد که به احتمال زیاد بخش اعظم آن در خارج محفوظ است. یکی از پسران وی به نام مهدی که در لندن زندگی می‌کند نقش فعالی در حمایت از جنبش سبز دارد. پسر دیگر وی به نام محسن هفته پیش در اعتراض به دخالت‌های دولت از مقام مدیریت متروی تهران استعفا کرد. دختر او به نام فائزه در تظاهرات و اجتماعات معترضان شرکت کرده و هفته پیش یک بار دیگر به طور موقت بازداشت شد.
در مجموع رفسنجانی و خانواده‌اش در پی حوادث سیاسی سال ۲۰۰۹ به شدت تحت فشار گروه‌ها و ارگان‌های وابسته به جناح حاکم بوده‌اند.
باربارا اسلیوین در بخش دیگری از تحلیل خود یادآوری می‌کند که احتمال دارد در آینده خامنه‌ای از این حرکت خود پشیمان شود. سابقه تحولات سیاسی ایران نشان می‌دهد که جنبش‌های اعتراضی حتی در شرایطی که بسیار ضعیف به نظر می‌رسند ممکن است یک‌باره شعله بکشند. خامنه‌ای ۷۱ سال دارد و شایعات زیادی وجود دارد که به بیماری سرطان مبتلاست. مرگ او مسلما بحرانی جدی برای انتخاب جانشینش ایجاد خواهد کرد.
از سوی دیگر دوره ریاست جمهوری احمدی‌نژاد نیز در اوایل تابستان ۲۰۱۳ به پایان خواهد رسید. در میان چهره‌هایی که ممکن است جانشین وی شوند یکی هم محمدباقر قالیباف، شهردار فعلی تهران، است که او نیز همچون احمدی‌نژاد از درون نهادهای وابسته به سپاه رشد کرده است.
حکومت ایران توانایی و سابقه فراوانی در سرکوب داشته و در استفاده از این ابزارها هیچ ابایی ندارد. ولی تشدید سرکوب و از سوی دیگر انحصاری‌تر کردن ساختار قدرت سیاسی در ایران با موج اخیر اصلاح‌طلبی و دموکراسی‌خواهی در سطح خاورمیانه در تضادی جدی است. این در حالی است که در چند هفته اخیر ایران بار دیگر شاهد حضور معترضان در خیابان‌ها بوده و همزمان با فرا رسیدن ایام نوروز برنامه‌های دیگری برای تظاهرات اعلام شده است.
خلاصه شده از رادیو فردا