این افراد در بیانیهای که قبل از شروع اعتصابشان صادر کردهاند، خطاب به کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل نوشتهاند: «با کمال تاسف باید بهاطلاع برسانیم کهاین اقدامات سازمان شما بجز نشانهی لاقیدی و عدم حساسیت بهسرنوشت ما هیچ معنای دیگری ندارد. لذا ما نیز از سر ناچاری و در اعتراض بهاین نوع بلاتکلیفی کشنده و عمیقا دردآور، تصمیم بهاعتصاب غذای خشک بهصورت جمعی گرفتهایم و تا تحقق مطالبه اعزام به کشوری امن، دست از اعتصابغذا بر نمیداریم».
یکی از این افراد درگفتگو با دویچهوله گفت که دو سال و نیم است که تقاضای پناهندگیاش پذیرفته شده اما سازمان ملل هنوز او را به یک کشور امن انتقال نداده است.
این فرد که کرد ایرانی است و پوریا نام دارد میگوید: «طی دو سه سال گذشته، هرکدام از ما که قبول شدهایم، بارها به این سازمان (کمیساریای عالی پناهندگان) مراجعه کردهایم و از آنها خواستهایم این کار را انجام بدهند. این پروسه برای دیگران طی دو سه ماه، یا حداکثر پنج شش ماه انجام میشود، چرا برای ما اینقدر طول کشیده است. بارها به آنها مراجعه کردهایم، اصلاً پاسخی به ما ندادهاند».
متین کوراباتیر سخنگوی کمیساریای عالی پناهندگان در ترکیه در پاسخ به این سؤال دویچه وله که چرا این دوره برای این افراد تا این حد طولانی شده میگوید: «در پروسه پناهندگی هیچ زمان مشخص و ثابتی وجود ندارد، نه در دوران پذیرش پناهندگی و نه در مرحلهای که این افراد در آن قرار دارند یعنی پیدا کردن یک کشور ثالث. در بعضی موارد این دوران خیلی کوتاه است اما در موارد دیگری این زمان میتواند خیلی طولانی شود. هر پرونده و هر مورد مختص خود است و هیچ زمان استانداردی وجود ندارد. بله بعضیها خیلی سریع کارشان انجام میشود اما این طبیعی است که برای برخی دیگر این دوره بیشتر طول بکشد».
پوریا میگوید تنها باری که رئیس دفتر سرپرست کمیساریای شهر وان حاضر شد به حرفهای ما گوش کند، تقصیر را بر گردن دفتر سازمان ملل در آنکارا و نیز کشورهای دیگر انداخت. او میگوید: «زمانی که اعلام کردیم میخواهیم اعتصاب کنیم ایشان آمدند گفتند مشکلتان چیست. به ایشان گفتیم که مشکل ما این است و الآن سه سال است به شما مراجعه میکنیم، هیچ جوابی به ما نمیدهید. او گفت که کاری از دست من برنمیآید. تقصیر کشورهاست، تقصیر من نیست. آنکارا باید کار شما را انجام دهد. ما هم گفتیم که ما فقط شما و این سازمان را میشناسیم. ما نمیتوانیم از وان خارج شویم و به دفتر کمیساریا در آنکارا یا سفارتهای کشورهای دیگر مراجعه کنیم و از آنها پیگیری بخواهیم. ما فقط شما را میشناسیم، به شما مراجعه کردهایم، سازمان شما به ما قبولی داده است و شما باید کارهای ما را انجام بدهیم».
سخنگوی کمیساریای پناهندگان ترکیه تاکید میکند که سازمان متبوعش مشکل این افراد را درک میکند اما وی میگوید سیستم پناهندگی در ترکیه اینگونه است و این افراد تنها باید صبر کنند.
آقای کوراباتیر میگوید: «ما با این افراد تماس گرفتهایم و آنها را میشناسیم و درکشان میکنیم. اما سیستم پناهندگی در ترکیه به این صورت است که سازمان ملل افراد را بهعنوان پناهنده میپذیرد و بعد ما سعی میکنیم یک کشور مناسب برای آنها پیدا کنیم. در مورد اینها ما تمام تلاشمان را کردهایم ولی تا الآن نتوانستهایم کشور مناسبی را برای آنها پیدا کنیم. ما به تلاشمان ادامه میدهیم اما من باید این را بگویم که کمیساریا نمیتواند کشوری را مجبور به پذیرش پناهنده کند. این تصمیم خود کشورهاست و مشکل اینجاست».
رئیس دفتر کمیساریای عالی پناهندگان در شهر وان ترکیه طی این چند روز که این افراد در اعتصابغذا بهسر میبردند، یک بار به آنها سر زده است. پوریا میگوید: «توی این چند روزی که اعتصاب کردهایم، فقط یک بار رئیس دفتر سازمان ملل در شهر وان آمد کنار چادرهای ما که فقط زمین را نگاه میکرد و اصلاً به ما نگاه نمیکرد. او میگوید از دست من کاری برنمیآید و شما کار خوبی نکردهاید که اعتصابغذا کردهاید. همین! این تنها جواب سازمان ملل در این چند روزه به ما بوده است».
ترکیه برای پناهندگان بدتر از افغانستان
ثریا زن افغانی است که با دو فرزند ۵ و ۱۲ سالهاش از پنج سال پیش در ترکیه بهسر میبرد. او دو سال است که پاسخ مثبت پناهندگیاش را گرفته اما همچنان بلاتکلیف است. ثریا وضعیت خود و بچههایش را ”وحشتناک“ توصیف میکند و میگوید سازمان ملل هیچ امکاناتی به آنها نمیدهد: «ما هیچ امکاناتی در اینجا نداریم. من خودم با کارگری در خانهها و تمیز کردن منازل، اجارهی خانه و خرج خودم و بچهها را درمیآورم. هیچ نهادی به ما کمک نمیکند. پولی که سازمان ملل بهعنوان کمک به ما میدهد، حتی کرایهی خانهام را هم تأمین نمیکند».
ثریا به وضعیت نامناسب زندگی در افغانستان اشاره میکند ولی میگوید اینجا از افغانستان برایش بدتر است: «با شرایطی که توی افغانستان داشتم و اوضاعی که آنجا بود، زندگی هم برای خودم و هم برای بچههایام خیلی غیرقابل تحمل بود و مجبور شدم به اینجا بیایم. اما اینجا شاید خیلی بدتر از آنجا باشد برایام؛ هم از لحاظ روحی، هم از لحاظ مالی، از همه نظر».
یکی از این پناهندگان که مردی میانسال است، چند سالی است که خانوادهاش به آمریکا منتقل شدهاند اما خود وی همچنان در ترکیه است. وی در اثر اعتصابغذا و وخامت حالش به بیمارستان منتقل شده.
پوریا میگوید تنها انتظار داریم سازمانهای بینالمللی و کشورهای غربی صدای ما را بشنوند: «تنها تقاضایی که دارم این است که صدایمان را به نهادها و سازمانهای دفاع از حقوق پناهندگی برسانید. از نوشتن نامههای حمایتی گرفته تا هرکاری که از دست هر کسی برمیآید. افراد خودشان میتوانند به دفتر سازمان ملل نامه بنویسند و بگویند که چرا بعد از گذشت چهار روز از اعتصاب غذای ما، دفتر سازمان ملل هیچ مسئولیتی را برعهده نگرفته است. نامههای حمایتیشان را به این نهادها بفرستند و از آنها بخواهند سریعاً به وضعیت ما رسیدگی کنند».
دویچه وله