قدرت های بزرگ: ایران بر سر هسته‌یی چانه می‌زند

آسوشیتدپرس 21 اردیبهشت،  وین ـ بر اساس مدارک محرمانه‌ای که روز چهارشنبه به دست آسوشیتدپرس رسید، ایران خواستار استفاده از دور جدید گفتگوها بر سر برنامه هسته‌یی خود، برای بحث در مورد حقوق خود به‌عنوان یک کشور است، در عوض غرب ترس دارد که ایران در حال ساختن بمب هسته‌یی است.

این مدارک به نظر برای  تشدید ترس  مسلم غرب است که ایران مذاکرات سالیان را با تاخیرات پروسدوری و جلسات بی‌محتوا کش می‌دهد تا که زمان کافی برای غنی‌سازی اورانیوم کافی، برای ساختن یک بمب به‌دست آورد ـ نیتی که ایران آن را انکار می‌کند.
کانال تلویزیون دولت ایران روز سه‌شنبه گفت، دولت پیشنهادی  از طرف اتحادیه اروپا، به نمایندگی از طرف 6 قدرت جهان، برای ملاقات جدیدی را  پذیرفته و رئیس‌جمهور محمود احمدی‌نژاد گفت ممکن  است  در استانبول برگزار گردد.
اما اتحادیه اروپا گفت هیچ طرحی تعیین یا در نظر گرفته نشده است.
ماجا کوسیجانسیک سخنگوی اتحادیه اروپا روز چهارشنبه گفت، ” ما متعجبیم از این‌که ایرانیان در مورد ملاقات صحبت می‌کنند. آنها بر سر هیچ پیشنهادی، با ما تماس نداشته‌اند ”.
” نامه دکتر جلیلی به خودی خود، دارای هیچ چیز جدیدی نیست و ملاقات بیشتری را موجه نمی‌کند ”.
جلسه پیشین در ژانویه با شکست به پایان رسید و نامه بین کاترین اشتون مقام (سیاست) خارجی اتحادیه اروپا و سعید جلیلی رئیس مذاکره کننده ایرانی در مورد ملاقات جدید، دلیل کمی از خوش‌بینی در آن دیده می‌شود.
نامه 11فوریه اشتون می‌گوید که گفتگوهای تازه نیاز به تمرکز بر کاهش ترس از جاه‌طلبی‌های ایران دارد، جلیلی در نامه 8مه خود از اشاره به این درخواست اجتناب می‌کند.
در عوض وی از نیاز به  نشان دادن ”احترام به دموکراسی و حقوق مردم ”به عنوان مبنایی برای مذاکرات جدید صحبت می‌کند.
غنی‌سازی اورانیوم در قلب منازعه بین ایران و آمریکا، روسیه، چین، انگلستان، فرانسه، آلمان ـ 6قدرت جهان که تلاش به تشویق آن به سمت سازش دارند، قرار دارد… .
از زمان افشای برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران در سال 2002، یک سری تلاشهای شکست خورده بین‌المللی برای ترغیب ایران برای توقف غنی‌سازی، به آن اجازه داده است که به اندازه کافی اورانیوم غنی‌شده برای ساختن دو کلاهک اتمی، اگر که انتخاب کند این کار را انجام دهد، جمع کند … .
پاسخ غرب به نامه جلیلی سرد بود.
مقامات دولت‌های انگلستان و آمریکا، هردو در بیانیه‌هایی به خبرنگاران گفتند که ایران باید ” برای مذاکراتی جدید بر سر موضوع هسته‌یی آماده باشد ”اگر که گفتگوها قرار باشد از سر گرفته شود.
مارک تونر سخنگوی وزارت امور خارجه گفت، ”ته خط این است که ما اعتقاد داریم اگر که انجام شود، ایران نیاز دارد که برای گفتگوهای جدید آماده بیاید ”… .
اشتون در نامه به جلیلی صحبت از ”ملاقات نومیدکننده ما در استانبول می‌کند ”. در آن می‌گوید راه‌حل مذاکرات نیازمند ”جلب اعتماد به‌خصوص در ماهیت صلح‌آمیز برنامه اتمی شماست.
  در آن می‌گوید که پیش‌شرط گذاشتن تهران ـ که حق غنی‌سازی آن باید به رسمیت شناخته شود و تحریم‌های سازمان ملل برداشته شود ” برای ما قابل‌قبول نیست ”.
در این نامه می‌گوید ”تا جایی که به برداشتن تحریم‌ها بر می‌گردد، ما آن را به‌عنوان چیزی در راستای برقراری مجدد اعتماد سازی از برنامه هسته‌یی ایران نگاه می‌کنیم تا  به‌عنوان پیش‌شرطی برای رسیدن به آن ”.
جلیلی در پاسخ خود، ناسازگاری قدرت‌های بزرگ را دلیلی برای این بن‌بست می‌داند. وی در نامه‌اش می‌گوید، ”پذیرش خواست مشروع ملتها و اجتناب از رفتارهای مبتنی بر برتری طلبی تنها راه خروج از بن‌بست خود ساخته می‌باشد ”.
جلیلی می‌گوید، با کنار گذاشتن خواسته اصلی قدرت بزرگ ـ گفتگوهای اساسی در مورد برنامه غنی‌سازی ایران ـ موضوعات می‌تواند بر روی ”مبارزه با علت ریشه‌ای تروریزم، قاچاق مواد مخدر، دزدان دریایی در اقیانوس‌ها ”و سایر موضوعات که توسط نمایندگان ایران به‌عنوان موضوعات درجه دوم تلقی می‌شود، متمرکز شود.
در  نامه (جلیلی)، موضوعات هسته‌یی که تهران آماده گفتگوست را تحت عنوان، ”تلاشهای جهانی برای خلع تسلیحات هسته‌یی و عدم تکثیر آنها، همکاری در استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌یی و کمک در بالا بردن ایمنی هسته‌یی، لیست کرده است ”.