بهنظر میرسد جنبش تغییر در سوریه روز چهارشنبه قدم تعیین کنندهیی رو به جلو برای یک وضعیت احتمالی برداشته است: در یک ساحل آفتابی حدود 300نفر از مخالفان بشار اسد در هتلی تجمع کردند تا تلاش نمایند به جنبشی نا همگون و بدون رهبری ساختار و صدایی ارائه دهند. از آنجا که بسیاری از فعالین داخل سوریه بهدلیل امنیتی از شرکت در این کنفرانس محروم بودهاند با در نظر گرفتن تاریخ ستیزه جویی و کشمکش در میان جامعه تبعیدی سوریه، مشخص نیست که این تلاش تا چه میزانی موفق خواهد بود.
ولی از این نظر که مخالفان دولت سوریه نهایتاً برای ارائه یک جبهه متحد گردهم میآیند یک امر چشم گیری میباشد، جهان کماکان نسبت به جنبش اعتراضی سوریه با شک و تردید نگاه میکند.
عامر العظم استاد تاریخ خاورمیانه و یک تبعیدی سوری که در میان شرکتکنندگان در گردهمایی است گفت اینها کسانی هستند که برای 100سال نیز بدون کشیدن چاقو یا سلاح نمیتوانستند با همدیگر ملاقات کنند. اینکه اینها در یک اتاقی نشسته و با همدیگر بهصورت متمدنانهیی گفتگو میکنند یک موضوع بزرگی هست حتی اگر هیچ چیز دیگری نیز از کنفرانس بهدست نیاید این یک چیز بسیار مهمی است.
در حالیکه چندین چهره برجسته از جمله فعالین در داخل سوریه انگیزه این کنفرانس را زیر سؤال میبردند بهنظر میرسید که امکان برگزاری این کنفرانس در شک و تردید قرار دارد. ولی اتفاق نظری حول اهداف کنفرانس بهدست آمد و طیف مختلفی از نیروهای مخالف حضور پیدا کردند.
چیزی که به کنفرانس اعتبار میبخشید حضور چند تن از جوانان سازمانده تظاهرات بوده که یکی از آنها هنوز جراحت گلوله با خود دارد و توانسته است با عبور از مرز ترکیه خود را به اینجا برساند.
فعالین خجول اینترنتی که ویدئوهای تظاهرات را در دنیا منتشر میکنند در محل کنفرانس حضور داشتند و در حال کار شدید و فعال تویت کردن با لپ تاپهای خود بودند. همچنین افرادی از نسلهای قدیمی تر در تبعید، گلچینی از آکادمیسینها، تجار، چپ ها و لیبرالها که اکثر عمر خود را در خارج زندگی کردهاند حضور دارند.
و نهایتاً افراد قدیمی با موهای جوگندمی اخوان المسلمین که بعد از یک قیام عمده علیه دولت سوریه در سه دهه قبل از سوریه فرار کردند بهصورت فعالی در کنفرانس حضور پیدا کردند و برای اینکه مطمئن باشند حضور آنها چشم گیر باشد، با تاخیر درحالیکه با صدای بلند اللهاکبر میگفتند وارد مراسم افتتاحیه کنفرانس شدند.
یکی از اولویتهای شرکتکنندگان تأسیس کمیتهیی است که بتواند بهعنوان سخنگوی اپوزیسیون در تماس با قدرتهای جهانی خصوصا ایالات متحده آمریکا عمل کند. این کمیته روز پنجشنبه انتخاب خواهد شد.
بهرغم کشته شدن بیش از 1000نفر در سرکوب دولت علیه تظاهر کنندگان هیچ رهبر جهان خواهان برکناری بشار اسد نشده است. فعالین میگویند آنها میدانند که عوامل نا معلوم و ناشناخته مانعی برای رهبران آمریکا و دیگر نقاط جهان برای زیر ضرب بردن بشار اسد بوده است. پرزیدنت اوباما استفاده از خشونت توسط دولت سوریه را محکوم کرده و از بشار اسد خواسته است اقدام به رفرم کرده و یا اینکه کنار بکشد. این موضع با موضع آمریکا در مورد لیبی اختلاف دارد در لیبی ارتش آمریکا در کمپین بمباران ناتو حضور دارد و به نیروهای شورشی در لیبی کمکهای تعیین کنندهیی میرساند.
ملهم الدروبی رئیس هئیت اخوان المسلمین در این کنفرانس گفت ما باید به دنیا نشان دهیم که اپوزیسیون سوریه دارای سازماندهی بوده و آلترناتیوی را ارائه دهیم. . .
در برنامه کار کنفرانس تشکیل ساختاری مانند یک دولت در تبعید وجود ندارد. از طرفی هئیتهای شرکتکننده خواهان کمیتهیی از جانب تظاهر کنندگان برای بهدست گرفتن رهبری قیام در داخل سوریه نیستند.
ردوان زیاده از سازماندهی کنندگان و مدیران مرکز مطالعات سیاسی و استراتژیک سوریه که در واشنگتن مستقر است گفت هیچکسی نمیتواند از جانب انقلاب سخن بگوید. نقشه مسیر برای تغییر یکی از اولویتهای این کنفرانس میباشد و قرار است نقشه مسیری برای برکناری بشار اسد آماده گردد این خواسته همه بوده و میتوانند روی آن بتوافق برسند.
بهنظر میرسد که اکثر هئیتهای شرکتکننده امیدهای خود را بر شقه در ارتش بستهاند ولی آنها در رابطه با چگونگی دسترسی به این وضعیت مبهم و نامشخص هستند.
فعالین در سوریه در شروع مشکوک بودند که ممکن است اپوزیسیون در تبعید طرفدار مذاکره با بشار اسد باشد امری که تظاهر کنندگان از مدتها قبل آن را رد میکنند. ولی بعد از اینکه افراد شرکتکننده در مراسم افتتاحیه روی صندلی ها پریده و شعار دادند ”مردم خواهان سرنگونی رژیم هستند ”افرادی که ظاهراً نگران بودند خاطر جمع شدند. این کنفرانس هدفی برای ارائه نسخهیی برای سوریه که بعد از بشار اسد این کشور چه وضعیتی خواهد داشت ندارد. بهرغم اینکه رهبران اخوان المسلمین گفتند آنها خواهان داشتن یک نقش برجسته در کمیتهیی که تشکیل خواهد شد ندارند، تعداد بسیاری از فعالین سکولار در مورد حضور عمده اخوان المسلمین اظهار نگرانی کردهاند.
بسیاری از گروههای کردی کنفرانس را تحریم کردند و مشاجرهیی که در تالار ورودی محل بین یک نفر از هئیت عربی و یک نفر از هئیت کردی در گرفت تنشهایی که میتواند بعد از سقوط دولت فعلی بین جوامع مختلف مذهبی و نژادی صورت بگیرد را نشان داد. دولت حاکم توسط اقلیت علوی در سوریه رهبری میشود.
بعضی از هئیتهای شرکت کننده انگشت اتهام همکاری با دولت و یا وابستگی به عبدل حلیم خدام را بطرف دیگران نشانه میرفتند. . . با در نظر گرفتن پایین بودن انتظارات از کنفرانس، بعضیها برگزاری کنفرانس را یک موفقیت مینامند. . .
اسامه الثمن 25ساله که یک فعال اینترنتی است و یک سیستم ارسال ویدئوهای تظاهرات را اداره میکند گفت دو معیار من برای موفقیت کنفرانس حمایت از انقلابیون داخل سوریه و فراخوان برای سرنگونی بشار اسد بوده و با دستیابی به آنها هر چیز دیگری دریافت اضافی میباشد».