تلویزیون سی.ان.ان 25 بهمن مصاحبه ای با ریچاردهاس رئیس شورای روابط خارجی آمریکا پخش کرد. وی که در دوران کلینتون معاون وزیر خارجه بوده است, در اولین مسافرت احمدی نژاد به نیویورک به رغم همه انتقادات, وی احمدی نژاد را به شورای روابط خارجی دعوت کرد. گذشت زمان او را به درک واقعیتهای مربوط به ایران نزدیک کرده است.
تلویزیون سی.ان. 25 بهمن 88 فرید زکریا مجری برنامه جی پی اس: در این هفته احمدی نژاد اعلام کرد که ایران اکنون یک کشور اتمی است... در همین اثنا سالگرد انقلاب ایران موجب شد که معترضین دوباره به خیابانها برگردند و دولت نیز نیروهای زیادی را برای مهار کردن آنها به کار گرفت... شما قبلا در نیوزویک گفته بودید که دیگر کافی است و باید برای متزلزل کردن دولت ایران تلاش کرد. شما چکار می کنید اگر ایرانیان به آمریکا بیایند و بگویند بسیار خوب در مورد این گفتگوهای پشت صحنه که شما در پی آن بودید باشد بیایید گفتگو کنیم بیایید بررسی کنیم ببینیم راهی برای یک معامله پیدا می شود که رضایتمند باشد. آیا قبول می کنید؟ البته شما با احمدی نژاد مذاکره کرده اید ... بنابراین صرف اینکه می خواهید این رژیم را متزلزل کنید وارد چنین گفتگویی نخواهید شد؟
ریچارد هاس رئیس شورای روابط خارجی: اگر من بدانم که یک اراده جدی از طرف ایران برای تعامل و یک مذاکره جدی وجود داشته باشد و نه برای خریدن زمان من با آنها وارد مذاکره می شوم و تا وقتی که این معامله انجام نشده وارد ملاقاتهای سطح بالا نخواهم شد. و همچنین حتی بعد از اینکه این معامله انجام شد باز هم انواع مشخصی از تحریمات... را در جیب خواهم داشت که تنها زمانی اعمال شوند که این کشور بخش های دیگر سیاست خود را بکار بگیرد. نباید فراموش کرد که ما نسبت به آنچه ایران با مردم خودش می کند خوشنود نیستیم. آنچه که در رابطه با حماس و حزب الله می کند خوشنود نیستیم. ما از حمایت بیشتر از تروریسم یا مداخله در جاهایی مانند عراق و افغانستان خوشمان نمی آید. در نتیجه ما لیستی از موضوعات داریم که به همین دلیل نباید همه مشوقهایمان را برداریم. یا بعبارت دیگر همه تحریمات را فقط بخاطر موضوع اتمی حذف کنیم اما من نکته شما را قبول دارم که اگر ما در زمینه اتمی به یک معامله قابل قبولی دست یابیم نباید از کنار آن بگذریم...
پیتر استیونز از وال استریت ژورنال: فکر می کنم بنای فرضی شما اشتباه است. فکر می کنم آنچه که ما طی یک سال تلاش برای تعامل با ایران یاد گرفته ایم این است که چقدر ضد آمریکایی گرایی در کانون و ماهیت ایدئولوژیک این رژیم است. اگر یک رژیم دیگر بود این معامله را که اوباما پیشنهاد کرد می قاپید. این یک پیشنهاد فوق العاده بود. ما از طریق هم پیمانانمان آماده بودیم که اورانیوم آنها را به میزان 20 درصد برایشان غنی سازی کنیم ولی آنها اکنون تهدید می کنند که می خواهند همین کار را خودشان انجام دهند. در هر حال دلیلی وجود دارد که چرا در شرایطی که ما در پی تعامل با ایران بوده ایم بیشتر و نه کمتر موضع خصمانه گرفتند. و این به ایدئولوژی این رژیم برمی گردد که بدون ضد آمریکایی گرایی تبدیل به یک رژیم عادی گرایانه می شود.
... ایرانیان هر بار ما را پس زده اند. پرزیدنت اوباما یک پیام آشتی جویانه فوق العاده را به مردم ایران در سال نوی گذشته داد... و واکنش خامنه ای به آن بطور فزاینده ای استهزا آمیز بود. آنهم نه فقط در زمینه مسائل اتمی ...
مجری: چیزی که پیتر می گوید اینکه قابل توجه است که آنها چه فرصتهایی برای وارد شدن به یک گفتگوی جدی داشته اند اما انتخاب کردند که وارد گفتگوی جدی نشوند.
ریچارد هس: ... ما نباید خودمان را گمراه کنیم که چون مذاکرات در جریان است پس به نتیجه هم خواهد رسید. ما باید جدا از سطح تلاشها برای ادامه (اقداماتمان به منظور تحریمات-م) آماده باشیم...
مجری: پس مذاکرات به احتمال زیاد به جایی نخواهد انجامید. تغییر رژیم در کوتاه مدت هم به نظر نمی رسد هنوز به نقطه مجارستان و لهستان در سال 1989 رسیده باشد. نتیجه ای که می توان گرفت چیست؟ شما بخوبی این وضعیت غامض را ترسیم کردید حالا انتخاب کنید! شما دو گزینه دارید: بگذارید ایران در مسیر اتمی شدن پیش برود یا اینکه می خواهید سعی کنید مانع آن شوید؟ اگر می خواهید مانع آن شوید حالا بهتر از بعد است.
ریچارد هس: البته! این حملات پیشگیرانه هر چه زودتر انجام شود بهتر است تا اینکه دیرتر انجام شود. من می گویم که آمریکا باید بطور جدی به این موضوع بنگرد.
مجری: یعنی چه؟
ریچارد هس: معنی اش این است که آن را کنار بگذار مگر اینکه شما اطلاعات لازم را بدست بیاورید به تمام اطلاعات موجود نگاه کنید و ببینید چه کاری می توانیم انجام دهیم نقاط آسیب پذیر ما در برابر تلافی جویی ایران کدام است. من فکر نمی کنم کسی بتواند در پشت این میز کوچک بنشیند و به شما یک جواب کاملی بدهد اما اگر از من می پرسید که آیا فکر می کنم استفاده از نیروی نظامی و نه فقط گزینه جنگ کلامی یک گزینه واقعی است؟ من می گویم بله. من به تازگی از خاورمیانه برگشتم و آنچه که در مورد جهان عرب برایم روشن است این است که مردم نمی خواهند شاهد یک سلاح اتمی در دست ایران باشند. چنین چیزی یک امر دگرگون کننده آنهم به بدترین شکل خواهد بود. در نتیجه ما باید جدی بگیریم و فکر نمی کنم که ما باید الزاما در پشت یک سری واهمه های واقعی پنهان شویم. اگر این امر بلحاظ استراتژیکی مفهوم است و قابل قبول می باشد که در اینجا فرض کنید که بله قابل قبول است در اینصورت آمریکا بجای اینکه پشت آن پنهان شود باید آن را مورد بررسی قرار دهد. ما ظرفیتهای بیشتری نسبت به ..
مجری: ایران چه تهدیدی برای آمریکا دارد که حمله آمریکا به این کشور را توجیه کند؟
ریچارد هس: تهدید ایران چیست؟ این ایده که در خاورمیانه نه فقط ایران بلکه بقیه کشورها هم احتمالا مسیر اتمی شدن را در پیش بگیرند این احتمال را بطور چشمگیری بالا می برد که تسلیحات اتمی نه فقط بلحاظ فیزیکی تولید شوند بلکه مورد استفاده قرار بگیرند... و دسترسی به نفت ...
پیتر استیفنز: من فکر می کنم که با حرف ریچارد موافقم. ما سه گزینه دشوار در پیش رو داریم: محدود کردن که فکر نمی کنم به دلایلی که ریچارد گفت کارایی داشته باشد دوم حمله اسراییل که فکر می کنم به چند دلیل خیلی مشکل ساز باشد ... و یک گزینه سومی هم هست و آن در نظر گرفتن اقدام نظامی آمریکا است که بدون بها بدون ریسک و بدون نگرانیهای جدی نخواهد بود.
مجری: اما نکته ای که در مورد ایران هست از نظر سیاست خارجی آنها خیلی منطقی بوده اند خیلی با حساب و کتاب بوده اند. در نتیجه هیچ دلیلی وجود ندارد که فکر کنیم نمی توان این کشور را محدود کرد یا باز داشت.
ریچارد هاس: ... خمینی هم خیلی منطقی بود اما بعد به جنگ ایران و عراق راه برد. من فکر نمی کنم که با توجه به حرفهای افرادی مانند احمدی نژاد هر چند ممکن است بلوف باشد... بتوان چنین کاری کرد (گزینه محدود کردن-م). به نظر من آنها در سیاست خارجی خود خیلی رادیکال تر هم خواهند شد و باز معتقدم که موضوع در همانجا متوقف نخواهد شد. من فکر نمی کنم که سایر کشورها در جهان هر چقدر هم که ما دفاع موشکی و تضمینهای امنیتی ارائه کنیم باز باید فرض را بر این بگذاریم که امنیت و ثبات در خاورمیانه در صورتی که ایران این مسیر را طی کند بدتر خواهد شد. اما من در هر صورت فکر می کنم که سئوال شما سئوال مشروعی است. اینکه شما دو گزینه به نظر من دشوار در پیش رو دارید. استفاده از نیروی نظامی یا فقط مدارا کردن و کنار آمدن با یک سلاح اتمی ایرانی. من امیدوارم که به این نقطه نرسیم... این یک (وضعیت-م) غیر جذابی است که دوباره کسانی مانند من مرتبا می گویند برای تضعیف این رژیم یا به هم زدن حساب و کتابهای آن کارهای دیگری هم هست که می توانید بکنید. اما ما ممکن است به این نقطه برسیم نقطه ای که در آن پرزیدنت اوباما مجبور خواهد بود یک تصمیم واقعا تاریخی اتخاذ کند. زیرا من فکر می کنم که هر کدام این راهها پیشگیریها و بهای واقعی خودش را دارد. من الزاما جوانب مثبت زیادی از هیچکدام این گزینه ها نمی بینم».