درادامه گزارش آمده است«چینی‌ها چندان بی‌میل نیستند که به بهانه تحریم‌های مالی ایران از دادن دلار به ایران به بهانه تحریم‌های مالی و بانکی سر باز بزنند و در عوض ایران را مجبور به خرید «کالاهای بنجل »خود کنند.
این گزارش می‌افزاید:«این به نفع چینی‌ها و هندی‌ها است که به جای دادن دلار، در ازای خرید نفت ایران، به این کشور «یوان» (پول ملی چین) یا «روپیه» (پول ملی هند) بدهند و یا در عوض در ازای پول نفت ایران با بستن قراردادهایی مبادله پایاپای کالا به کالا کنند.
گزارش فایننشال تایمز بر اساس ادعای برخی منابع می‌نویسد: «ایران و چین هم اکنون مشغول مذاکره هستند تا به جای پرداخت سالانه 20 میلیارد دلار از سوی چین به ایران (برای خرید نفت) دو کشور یک قرار داد مبادله کالا به کالا منعقد کنند و ایران به جای دریافت پول در ازای فروش نفت خود از چین کالا وارد کند.»
در این گزارش همچنین آمده است: «چین هم اکنون به دلیل تحریم‌های مالی و بانکی آمریکا، در دو سال گذشته 30 میلیارد دلار بابت پول نفت وارداتی خود از ایران بدهکار است و این مذاکرات در واقع به عنوان راهی برای برون رفت از این وضعیت و پرداخت بدهی چین به ایران در حال انجام است.»
هر چند هنوز منابع رسمی داخل ایران این خبر را تایید نکرده‌اند اما از آنجایی که این خبر تکذیب هم نشده است، با توجه به تحریم‌ها، می‌توان نتیجه گرفت که بین ایران و چین هم مشکلات مالی وجود دارد و به نظر می‌رسد با اینکه چین یکی ازکشورهای دوست ایران محسوب می‌شود، بی‌میل نیست تا از آب گل آلود تحریم‌ها به نفع خود ماهی بگیرد و از این طریق بازاری خوب برای کالاهای درجه 3 و بی‌کیفیت خود پیدا کند.
بی‌تردید این طبیعی است که کشوری مثل چین از همه شرایط به وجود امده به نفع کشورش و اقتصادش استفاده کند اما آنچه مشخص نیست این است که چرا دولت ایران با وجود اینکه منبع درآمد اصلی کشور از فروش نفت خام است، اقدامی جدی در رابطه با وصول این طلب‌ها انجام نمی‌دهد و حتی صادرات نفت به این کشورهای بدهکار ادامه میابد! اما چین به روایت اخبار تنها بدهکار نفتی ایران نیست.
بدهی نفتی نیکاراگوئه به ایران 25 ساله شد
از سوی دیگر نیز درحالی بیست و پنجمین سالگرد فروش نفت ایران به نیکاراگوئه رسیده است که هنوز وجوه حاصل از صدور این کالای استراتژیک اقتصادی به خزانه کشور واریز نشده است.
سال 1986 میلادی بود که ایران چند محموله نفت خام به ارزش تقریبی حدود 53 میلیون دلار به نیکاراگوئه صادر کرد که با گذشت حدود 25 سال و احتساب بهره‌های متعلقه و تاخیر در بازپرداخت حجم این بدهی به 164 میلیون دلار افزایش یافته است، اما هنوز خبری از پرداخت اصل مبلغ هم نیست!
بر این اساس کارگروهی با حضور مسئولانی از وزارت امور خارجه، نفت، اقتصاد و دارایی و بانک مرکزی برای وصول این بدهی در سطح دولت دهم تشکیل شد و هم اکنون با وجود برگزاری چندین نشست مشترک با طرف نیکاراگوئه‌ای هنوز هیچ توافقی برای دریافت این بدهی‌ها حاصل نشده است.
گفتنی است، مقامات نیکاراگوئه‌ای در برخی از این نشست‌ها پیشنهادی مبنی بر فروش کالا به جای پول نفت به ایران ارائه کرده‌اند به طوری که طرف نیکاراگوئه‌ای خواستار فروش پشم احشام و یا چوب درخت به ایران شده است که این پیشنهاد تاکنون مورد موافقت مسئولان ایران قرار نگرفته است و مذاکرات بر سر پولی که حق ایران است هنوز به نتیجه‌ای نرسیده است.
بدهی 9 میلیارد دلاری نفتی هند به ایران- صادرات نفت به هند ادامه دارد
اما نیکاراگوئه تنها بدهکار نفتی ایران نیست. بنا بر همین گزارشات، پیگیری از وزارت نفت نشان می‌دهد با توجه به نامشخص بودن نحوه وصول منابع مالی حاصل از صادرات نفت به هند، تاکنون سقف بدهیهای نفتی دولت دهلی نو به ایران به مرز 9 میلیارد دلار افزایش یافته است. البته این میزان بدهی هند به ایران را هم وزارت اقتصاد هند تائید کرده است وبا وجود گذشت بیش از 7 ماه از پا پس کشیدن بانک‌های خارجی از انجام خدمات بانکی بابت انتقال وجه خرید نفت از ایران توسط هند، صادرات نفتی ایران به این کشور همچنان ادامه دارد و رایزنی‌های طرف ایرانی برای تعریف مکانیسمی به منظور دریافت پول نفت از هند تا کنون به جایی نرسیده است.
در واقع طرف هندی تمامی گزینه‌های پیشنهادی ایران از جمله پرداخت با وجه های رایج دیگر غیر از دلار را در تعلیق نگاه داشته است و در مقابل دهلی نو نیز هیچ پیشنهادی را برای پرداخت بدهیهای نفتی خود به ایران ارائه نداده است و با وجودتمام تهدیدهایی که از سوی دولت ایران برای توقف صادرات نفت به هند مطرح شد، نفت همچنان به هند صادر می‌شود تا سرانجامی مانند نیکاراگوئه پیدا کند و سال به سال به بدهیهای پرداخت نشده افزوده شود، این در حالی است که دهلی نو در کنار آمریکا و متحدانش برای افزایش فشار‌ها بر ایران قرار گرفته است. دهلی نو که اخیرا روند مذاکرات در خصوص خط لوله گاز ایران – پاکستان – هند را به بهانه نگرانی‌های امنیتی رها کرده، مدعی شد که باید همه کشور‌ها از تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران پیروی کنند و وضح است که هند نیز در رابطه با ایران، تنها به مواضع مثبت خود می‌اندیشد.
این اتفاق در شرایطی می‌افتد که اقتصاد کشور برای سر و سامان گرفتن، نیاز مبرمی به این بدهیهای معوق مانده دارد و در این شرایط بدهی کشور چین هم به بار بدهیهای نفتی ایران اضافه شده است که خبر بدی برای اقتصاد نفتی ایران است.
آنچه مسلم است، اقتصاد ایران چه بخواهیم و نخواهیم، اقتصادی وابسته به نفت است. با یک حساب سرانگشتی می‌توان فهمید که ایران بدون محاسبه تاخیر‌ها در حدود 91 میلیارد دلار طلب نفتی معوق دارد. این در حالی است که برای مثال، کل بودجه عمرانی کشور در سال 1389، 24 هزار میلیارد تومان بود که در لایحه بودجه سال 90 این رقم تقریبا به دو برابر افزایش یافته و به 47هزار و 500 میلیارد تومان رسیده است. یعنی با دریافت این معوقات، نه تنها کل بودجه عمرانی سالیانه کشور که تامین می‌شود بلکه مبلغ قابل توجهی نیز باقی می‌ماند و باید دید مسئولان وزارت خارجه کشور چه دیپلماسی را برای دریافت طلبهای نفتی ایران در پیش می‌گیرند و آیا سرنوشت چین و هند نیز مانند نیکاراگوئه خواهد بود و در اخر ما می‌مانیم و فشارهای اقتصادی یا خیر؟
