لیبی: شورشیان هنوز درگیر یک جنگ داخلی حساس با حامیان قذافی میباشند. آنها در تلاش هستند تا کنترل شهرهایی که به پایتخت لیبی، طرابلس نزدیکتر هستند را بهدست بیآورند. حملات ناتو هنوز ادامه دارد و تلفات انسانی هم هنوز رو به افزایش است.
سوریه: تظاهراتهای مردم و سرکوب مخالفان توسط دولت هم بهرغم وعده های اصلاحات از سوی دولت سوریه هنوز ادامه دارد. اپوزیسیون سوریه هم میگوید تغییرات بسیار کمی در صحنه واقعی صورت گرفته است.
گروه های حقوقبشری برآورد میکنند که 1500 (هزاروپانصد) نفر در سوریه کشته شدهاند. این آمار نشان میدهد که اکثر کشته شدگان تظاهراتهای بهار عرب از سوریه میباشند و این کشور مرگبارترین کشور در بهار عرب است.
یمن: رئیسجمهور علی عبدالله صالح هنوز در حال بهبودی از حمله هایی که به کاخ او صورت گرفت در عربستان سعودی، میباشد. تظاهراتهای مخالفان وی هنوز ادامه دارد و خواست آنها برکناری علی عبدالله صالح میباشد. همچنین باید گفت که تظاهراتهای یمن مستمرا ادامه دارند.
تونس: کشوری که بهار عرب از آنجا شروع شد، 35تن از متحدین رئیسجمهور سابق تونس در دادگاه بهسر میبرند و قرار است تا در ماه اکتبر انتخابات عمومی در تونس برگزار شود.
مصر: مردم این کشور بهخاطر روند و سرعت آرام اصلاحات ناراحت میباشند. تظاهر کنندگان بار دیگر به میدان معروف تحریر بازگشتهاند.
کابینه دولت انتقالی تغییرات عمده را پشت سر گذاشته است و مصر هنوز در انتظار انتخابات عمومی میباشد، که البته طرح این انتخابات هم ارائه شده است.
بحرین: در حال حاضر خیابانهای بحرین آرام و ساکت میباشند. اجلاسهای گفتگوی ملی در اوایل امسال صورت گرفت که در آخر همین هفته پایان یافت، اما جمعیت شیعه این کشور که در اکثریت هم هستند، هنوز ناراضی میباشند.
مجری: این دید کلی شرایط فعلی بهار عرب در کشورهای مختلف خاورمیانه و شمال آفریقا بود.
وقتی که ما شرایط فعلی خاورمیانه را بررسی میکنیم باید از خود سؤال کنیم که آیا فضای انقلابیخاورمیانه آرام شده است یا ما فقط شاهد یک آرامش کوتاهمدت هستیم؟
خانم روبین رایت خبرنگار و نویسنده کتاب، ”لرزش کازبار انقلاب و قیام در سراسر جهان اسلام ”میباشد، امروز در برنامه ما حضور دارد تا نظر خود در این باره را به ما بدهد.
خانم روبین رایت خیلی ممنون که دعوت ما را پذیرفتید. سؤال من این است که آیا فضای بهار عرب آرام شده است؟ و آیا از نظر مردم خاورمیانه، آنها هنوز میتوانند تغییرات مورد نظر خود را حاصل کنند؟
خانم روبین راهیت: میلیونها نفر در کشورهایی مانند سوریه، یمن و مصر هستند که تلاش بسیار میکنند تا تغییرات بهوجود بیآورند. باید در نظر داشته باشیم که این بزرگترین حرکت تغییر سیاسی در قرن جدید میباشد.
ما الآن در شروع بهار عرب هستیم. ما نباید انتظار داشته باشیم که کل این ماجرا در عرض 18روز مانند سرنگونی حسنی مبارک تمام شود. این روند فعلی بر روی دهه آینده جهان تاثیر بسیاری خواهد گذاشت.
تغییرات سیاسی نیاز به اقدامات عظیم دیگر مانند، انتخابات آزاد و منصفانه و بازنویسی قانون اساسی هم دارد. رژیمهایی هم در خاورمیانه وجود دارند، که حاضر نیستند با اپوزیسیون همکاری کنند و میخواهند بهنحو خشونت آمیزی سرکوب کنند و کشورشان را به آرامش باز گردانند، مانند رژیم حاکم در سوریه.
مجری: شما در کتاب خود، از عبارت ”افراد متقابل با جهاد ”، برای نسل جدید که خواهان تغییرات عمده در خاورمیانه هستند استفاده کردید. من میخواهم بدانم که منظور شما از این عبارت چیست؟ چون ما میدانیم که این نسل جدید بهطور گسترده ایی از تکنولوژی جدید استفاده میکند و بهطور حرفهای از طریق شبکه جهانی به یک دیگر وصل میباشند، آنها همچنین بهشدت بیقرار هم هستند.
خانم روبین رایت: منظور من این بود که این نسل هم یک چالش برای دیکتاتوریهایی که بهمدت 3 تا 4 دهه حکومت کردهاند میباشند و هم یک چالش برای افراطگرایان. ما تمایل داریم تا بر روی قیامهای بهار عرب تمرکز کنیم، در حالی که رد خشونت، افراط گرایی بن لادن، القاعده و گروهای دیگر افراط گرا یکی از اصلیترین موضوعات شوکه کننده بعد از 11سپتامبر در این منطقه از جهان میباشد.
افراد متقابل با جهاد، در حال ایفای نقش خود میان موضوعات فرهنگی هم میباشند. یکی از موضوعات بسیار جالبی که ما الآن شاهد آن هستیم، اسلام رپی (hip hop islam) میباشد. در تونس حتی قبل از خود سوزی آن میوه فروش، یک خواننده رپ از نسل جدید بود که، رژیم رئیسجمهور بن علی را در آهنگ خود به چالش کشید.
این موضوع به سراسر منطقه گسترش یافته است، حتی به کشورهای دیکتاتوری مانند سوریه و ایران هم رسیده است. این اسلام رپ دارد به یک نحوی روش مبارز و مقاومت میشود. میتوان گفت که این اسلام رپ دارد در موسیقی، کارهایی را میکند که افراد نمیتوانند در احزاب سیاسی انجام بدهند.
مجری: بله بسیار جالب است. در مورد سوریه اما، گروههای حقوقبشری برآورد میکنند که 1500 (هزاروپانصد) نفر در آنجا کشته شدهاند، و ما تصاویر بسیار وحشتناکی از وقایع آن کشور بهدست آوردهایم. آیا از نظر شما، قیام در سوریه ادامه خواهد یافت و یا آرام خواهد شد؟ چون باید گفت سرکوب بسیار وحشتناکی در آن کشور صورت میگیرد.
خانم روبین رایت: من از جنگ سال 1973 تا کنون، از خاورمیانه گزارش تهیه کردهام. و باید بگویم که وقایع سوریه بیش از هر کشور دیگر مرا متعجب کرده است.
اتحاد فوق ا لعاده مردم آن کشور باورنکردنی است. آنها هر هفته به خیابانها سرازیر میشوند، و تظاهرات هر جمعه که بعد از نماز جماعت شروع میشود، عظیمتر و بزرگتر از تظاهرات هفته گذشته است. سوریها دارند حکومت 40ساله پدر و پسر اسد را به چالش میکشند.
قیام سوریه از چند بابت مرا متعجب کرده است. مردم سوریه بهرغم، نیرو و توان رژیم حاکم، وضعیت هوا و تعداد کشته شدگان، هنوز به قیام خود ادامه میهند که این باعث تعجب من میشود.
از نظر من آنها در تلاش هستند تا از نمونه قیامهای ایران الگو برداری بکنند، که البته رژیم حاکم در ایران بعد از 6ماه توانست قیامهای مردمی کشور خودش را سرکوب کند.
مجری: بله بسیار جالب است که ما شاهد این قدرت مقاومت از سوی جوانان هستیم. و همانطور که خود شما گفتید این تازه شروع است. پس ما برای مدت طولانی این خبرها و وقایع را دنبال خواهیم کرد. خانم روبین رایت خیلی ممنون از اینکه نظرات خود را با ما در میان گذاشتی.