”هرچند تحلیلهای سیاسی درباره علت تغییر رویکرد دولت به سفرهای استانی (از دیدار عمومی با مردم تا سفرهای کوتاه پروژهای) به ویژه پس از ماجرای عزل وزیر اطلاعات، عمدتا متمرکز بر گزاره تلاش دولت برای از آب افتادن آسیابها است، اما از جنبه اقتصادی، نمیتوان ذات این سفرهای نوع جدید را کاملا زیر سوال برد.
روالی که اخیرا احمدینژاد در سفرهای کوتاه به مناطق مختلف کشور برای افتتاح پروژههای عمرانی و صنعتی در پیش گرفته، اقدام بدیعی نیست و دو رئیسجمهور پیشین (هاشمی و خاتمی) نیز در ماهها و سالهای پایانی زعامت خود برای نشان دادن خدمات دولت، چنین سفرهایی را در دستور کار قرار میدادند. البته مشخص است که آقای احمدینژاد خیلی زودتر از پیشینیان به این سفرها روی آورده است که علت آن نیز کاملا مشخص است: پس از ماجراهای اخیر درباره جریان نفوذی در دولت، رئیسجمهور بارها تاکید کرده که دولت به فشارها برای رسیدگی به اتهامات این جریان توجه ندارد و به دنبال «کار و کار و کار» است. بنابراین واضح است که سفرهای پروژهای-تبلیغاتی اخیر در راستای اثبات همان گزاره «تلاش دولت برای خدمت به مردم» است.
به هر حال، در این سفرها نواقصی به چشم میخورد که مطمئنا در صورت توجه به موارد ذیل، سفرهای پروژهای احمدی نژاد از بازدهی بیشتری برخوردار خواهد شد.
1- برخی پروژههایی که آقای احمدینژاد افتتاح کرده و رسانههای دولت با بزرگنمایی به انعکاس آن پرداختهاند، حقا و انصافا آنقدر عظیم و بزرگ نبوده که شخص رئیسجمهور مملکت برای افتتاح آنها زحمت سفر را تقبل کنند. برخی از پروژههای صنعتی اخیر در حد افتتاح توسط مقامات محلی مثلا رئیس شورای شهرها بوده است، نه رئیسجمهور. به نظر میرسد جریانی که این برنامهها را در دستور کار سفر رئیسجمهور قرار میدهد، باید شأن ایشان را نیز در نظر بگیرد. هرچند که شاید در پاسخ گفته شود که از نظر آقای رئیسجمهور، پروژههای عمرانی و صنعتی، کوچک و بزرگ ندارد و رئیس دولت خود را مقید به ابراز تشکر از مجریان هر نوع طرح خدمترسانی به مردم میداند، اما باز هم باید تاکید کرد که شأن رئیسجمهور باید حفظ شود و ضمنا مسائل مهمتری در کشور وجود دارد که رسیدگی به آنها در اولویت قرار دارد.
2- تعداد اندکی از پروژههایی که با حضور آقای رئیسجمهور افتتاح شدهاند، پیش از این با حضور خود ایشان راهاندازی شده بودند. نمونه آشکار آن سد کارون 4 است. در ایام عید سال گذشته آبگیری این سد عظیم و نیروگاه آن با حضور احمدینژاد آغاز شد، اما رئیسجمهور پانزدهم تیرماه امسال دوباره به استان چهارمحال و بختیاری سفر کرد و این بار خبر «افتتاح سد کارون 4» در رسانههای دولت منتشر شد. شاید به این انتقاد نیز اینگونه پاسخ داده شود که سال گذشته آبگیری سد کارون 4 آغاز شد و امسال بهرهبرداری کامل آن؛ در این صورت هم این ابهام ایجاد میشود که چرا اینگونه افتتاحهای دو مرحلهای در مورد دیگر سدها رخ نداده است؟ شاید هم افتتاح سال گذشته، صوری و نمایشی بوده است؟
3- در جریان سفرهای پروژهای، در مورد برخی طرحها و کارخانجات، اغراقها و بزرگنماییهای نادرستی صورت میگیرد. مثلا درباره طرح توسعه کارخانه کنستانتره سنگ آهن گل گهر سیرجان اینگونه خبررسانی شد که تمام مراحل طراحی، اجرا و نصب این طرح به همت متخصصان داخلی انجام شده است. این در حالی است که در کاتالوگ مربوط به این طرح نیز بر استفاده از فناوریهای شرکتهای آلمانی، سوئدی، چینی، آفریقای جنوبی و انگلیسی و مشارکت با این شرکتها تاکید شده است. (البته ما خود را مکلف میدانیم که به تمامی دستاندرکاران این طرح خستهنباشید عرض کنیم و این نوشته به معنای زیر سوال بردن خدمات متخصصان داخلی نیست، ولی در هر صورت اغراقهای نادرست موجب تصمیمگیریهای نادرست در آینده خواهد شد.)
4- در جریان این سفرهای چندساعته، معمولا بعد از بازدید و افتتاح پروژهها، آقای رئیسجمهور سخنرانی کرده و سفر خاتمه مییابد. این در حالی است که میشود با اختصاص وقت به متخصصان، تولیدکنندگان و پیمانکاران ذیربط، آنان نیز چند دقیقهای سخنرانی کنند تا آقای رئیسجمهور مستقیما از مشکلات بخش تولید کشور بویژه پس از اجرای قانون هدفمندی یارانهها و همینطور اوضاع رکود اقتصادی مطلع شوند تا دیگر شاهد ادعاهای خام همچون رشد بالای 10درصدی اقتصادی از زبان مقام عالی دولت نباشیم.
5- برخی از پروژههایی که رئیسجمهور افتتاح میکنند، چند هفته یا چند ماه قبل از سفر ایشان به بهرهبرداری رسیدهاند و اعلام عمومی درباره افتتاح آنها توسط احمدینژاد تاثیر روانی مثبتی بر شهروندان مناطق محلی به دنبال ندارد. در این باره نیز دستاندرکاران برنامهریز برای آقای رئیسجمهور باید رعایت شأن ایشان را بکنند.
6- از آنجا که سفرهای پروژهای-تبلیغاتی پس از حضور آقای غضنفری به عنوان سرپرست وزارت صنایع شدت گرفت، به نظر میرسد نقش ایشان را نیز نباید فراموش کرد. شاید آقای غضنفری میپندارد افتتاح پرشمار پروژههای صنعتی تا پیش از جلسه رای اعتماد برای وزارتخانه جدید، بر رای نمایندگان اثرگذار باشد. بنابراین توصیههای بالا را باید به سرپرست وزارت صنایع نیز گوشزد کرد.
7- به نظر میرسد تمامی نقاط ضعف ذکرشده، از نواقص موجود در نهاد ریاست جمهوری که مسئول برنامهریزی سفرهای احمدینژاد است، شکل میگیرد. هرچند مسئولان نهاد ریاست جمهور از این سفرها به دنبال مقاصد خود هستند، اما توجه به توصیههای ذکر شده خالی از فایده نخواهد بود.
8- رسانههای دولتی افتتاح پروژههای اخیر را با رنگ و لعاب «سال جهاد اقتصادی» منعکس میکنند. این در حالی است که احداث بسیاری از پروژهها چند سال پیش آغاز شده و منتهی شدن بهرهبرداری از آنها در سال جاری نباید مورد فرصتطلبی دولتمردان برای جا زدن آنها به عنوان خدمات دولت در سال جهاداقتصادی شود. دولت برای جهاداقتصادی باید برای حل مشکلات اقتصادی کشور آستین همت بالا بزند و نه در خواب افتتاحیههای مکرر و بعضا ناقص بخوابد.“
به نقل از آتی نیوز 8 مرداد