در مسکو رهبری روسیه اخیراً شروع به اتخاذ مواضع کج دار و مریز کردند. به ضرورت اصلاح در صورت اعتراف می‌کنند اما هم‌زمان به اپوزیسیون انتقاد می‌کنند. اما در آنکارا شروع به صحبت با لحن پایین درباره از دست دادن مشروعیت نظام در دمشق می‌کنند و افزون بر آن رجب طیب اردوغان به رهبران دمشق هشدار داد که کسی که با شمشیر زندگی کند با آن خواهد مرد.
گزارشی از تلویزیون الجزیره 24شهریور، مجری: ارزیابی شما از موضع ایران در قبال تحولات سوریه چیست؟
دکتر هیثم المالح رئیس کنگره نجات ملی: من فکر می‌کنم ایران می‌داند رژیم سوریه به‌زودی سقوط می‌کند و وقتی رژیم سوریه سقوط کند پل ارتباطی بین ایران و پایه های آن در لبنان یعنی حزب‌الله از بین می‌رود. لذا تلاش می‌کند موضع خود را در قبال انقلاب سوریه بازبینی نموده و برخی مواضع منفی خود را از جمله در مورد مردم سوریه که آنها را خائن و مزدور غرب و رژیم سوریه را ملی و مترقی و پاکیزه می‌دانست تعدیل نماید. آنها رژیم سوریه را بدون هیچ ملاحظه‌ای تأیید نموده وبا یک چشم بهم زدن همه قتل و کشتار و تمام کارهای مغایر ادیان آسمانی و اخلاق و قانون آنها را تأیید می‌کردند و متأسفانه حاکمیت ایران که مبتنی بر ولایت‌فقیه که حاکمیت دینی و آخوندی است رژیم سوریه را تأیید می‌کند و می‌گویند این رژیم یک رژیم لائیک است. آنطور که آقای ولید المعلم می‌گوید. من نمی‌دانم چگونه ممکن است رژیمی که خود را مکتبی می‌داند مثل ایران، با یک رژیم سرکوبگر استبدادی جنایتکاری که مردمش را می‌کشد و مرز سرخهایی را رد می‌کند و مساجد را می‌کوبد و حرمت قرآن را نگه نمی‌دارد و همه ارزشهای اخلاقی و ارزش های ادیان آسمانی را نقض می‌کند، چگونه ایران به این شکل از رژیم سوریه حمایت می‌کند؟
مجری: موضع ایران ثابت نیست. مستمراً بالا و پایین می‌شود. اول یک موضعی قاطع علیه قیام مردم سوریه گرفت. سپس مدعی شدند که بعضاً برخی خواسته‌های آنها را فهم می‌کنند آنطور که صالحی وزیر خارجه ایران گفت که این خواسته‌های مشروعی است. الان احمدی‌نژاد از ضرورت گفتگو بحث می‌کند و می‌گوید سرکوب راه‌حل این مسأله نیست. آیا این تغییرات با ارتقاء اعتراضات در سوریه بالانس می‌شود؟!
مصطفی اللباد کارشناس امور ایران: طبعاً تحولات در صحنه خودش را تحمیل می‌کند... نیروهای انقلاب سوریه پیشرفتهایی داشته‌اند که این امر در داخل سوریه خودش را به طرفهای منطقه‌ای برای دخالت در نزاع داخل سوریه تحمیل کرده است. آنها منافعی در سوریه دارند که بایستی از آن دفاع کنند. طبعاً ایران هم‌پیمان بزرگی برای سوریه است و سوریه دروازه بزرگی برای سیاست ایران در منطقه می‌باشد... بن‌بست بزرگی که وجود دارد این است که تعداد بالای شهدای سوریه، جوانانی که به خیابانها ریخته و هر روز به خیابان می‌آیند و نمی‌ترسند و جان و خون خود را برای آزادی میهن‌شان از این استبداد فدا می‌کنند، این صحنه همه را صرف‌نظر از زمینه سیاسی و مذهبی آنها، به بازبینی همکاری با رژیم سوریه وا می‌دارد... در این وضعیت سخت ایران بدون این‌که دست از پشتیبانی رژیم سوریه بردارد می‌خواهد مقداری خودش را از آن دور نگه دارد تا هیچ فرصتی را در معادلات بعد از سقوط رژیم سوریه از دست ندهد...
مجری: آیا عملاً ایران در بن‌بست قرار دارد!؟
حسن هانی زاده نویسنده و محلل سیاسی: خیر! در حقیقت تهران در بن‌بست نیست! زیرا ایران همان‌طور که معروف است یک رابطه استراتژیکی با دولت سوریه دارد زیرا سوریه طی سه دهه گذشته‌ایران را در شرایط مختلفی کمک کرده. به‌خصوص در سالهای جنگ عراق علیه جمهوری اسلامی ایران. و 5ماه قبل، از زمان شروع بحران در سوریه به‌دلیل رابطه دوستانه‌ای که ایران با دمشق داشت طرفهای سوری را نصیحت کرد که خشونت را به‌کار نگیرند. این رابطه ایران با سوریه از حساب مردم سوریه نیست. زیرا ایران فرقی بین مردم و دولت سوریه قائل نیست.
مجری: همواره او دوست و هم‌پیمان است و نصیحت می‌کند که خشونت را به‌کار نگیرند پس به نظر ت چرا اصرار دارد که بیشترین سرکوب را بر علیه مردم سوریه انجام شود؟
حسن هانی زاده : ایران بر این باور است که از طرف برخی از کشورهایی که اهدافی را در سوریه دنبال می‌کنند، دولت سوریه در معرض توطئه قرار دارد. توطئه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی. و برخی کشورهای عربی منطقه به سوریه با دید طائفی نگاه می‌کنند. به‌دلیل نوع رژیم آن و طائفه‌ای که بر آن حاکم است و نمی‌خواهند بین تهران و دمشق و بیروت رابطه‌ای وجود داشته باشد. همه این کشورها تلاش می‌کنند محور تهران، دمشق، بیروت را قطع کنند و کلید طلایی منطقه را به اسراییل هدیه کنند.
مجری: اما بسیاری در مورد تحولات سوریه بر این باورند که موضوع آن‌جا هیچ ربطی به طائفه گرایی ندارد بلکه حتی به شهادت خود صالحی یک خواسته مشروعی است. چرا اتهام را وارونه می‌کنید. چرا نمی‌گوییم ایران دیدگاهش در مورد آن‌چه در سوریه می‌گذرد و رابطه‌اش با حزب‌الله از دید طائفی است؟
حسن هانی زاده : در واقع در شروع این حوادث ایران موضع خودش را از زبان رئیس‌جمهور خود محمود احمدی‌نژاد و علی اکبر صالحی وزیر خارجه‌اش اعلام کرد و گفت خواسته‌های مردم سوریه خواسته مشروعی است و مردم سوریه را پشتیبانی می‌کند و صراحتاً نیز اعلام کرد که این خواسته‌های مشروعی است و دولت سوریه بایستی خواسته‌های مردم سوریه را برآورده نماید. بشار الاسد رئیس‌جمهور سوریه این خواسته‌ها را واقعاً اجابت کرد. و صادقانه به آن جواب داد و تعدیلاتی در قانون اساسی و اصلاحاتی را وارد کرد. اما موضوع این است که برخی باندهای افراطی مذهبی پشت این حوادث قرار دارند و می‌خواهند امنیت و ثبات سوریه را بهم بزنند و دولت سوریه را تحت فشار قرار د ه ند. زیرا حوادث 1982 حما ه و حمص، حافظ اسد در این سال بیش از30هزار نفر از مخالفان را در این سال کشت و خیزش مردم را سرکوب کرد. کماکان در اذهان آن افراد هست و آنها دیدگاه مذهبی افراطی دارند که می‌خواهند به دولت سوریه فشار وارد کنن د.
مجری: احمدی‌نژاد می‌گوید کشورهای اسلامی و عربی خواهان میانجیگری بین دولت و مردم سوریه هستند. اگر عملاً چنین امکانی باشد که هم‌پیمان رژیم دمشق به آن فراخوان می‌دهد در وضعیت فعلی آیا مورد قبول واقع می‌شود؟
دکتر هیثم المالح: اولاً می‌خواهم به آن‌چه که نفری که از تهران با شما روی خط است بگویم این حرف متأسفانه حرف مقامات سوریه است و مقامات سوریه اعتراضات مردم را به پروژه خارجی نسبت می‌دهند ومی‌گویند توطئه است و الی آخر. چیزی که در مصر و تونس و لیبی نیز اتفاق افتاده. نظامهای استبدادی همواره می‌گویند توطئه‌ای در کار است و غیره.ای آقا (خطاب به نفر رژیم. م) مردم سوریه در برابر یک نظام ظالم فاسدی که کشور را به تاراج داده قیام نموده‌اند. و مردم می‌خواهند که کشور خود را از دست این نظام خلاص کنند. رژیم سوریه در خودش را به روی شیعه صفوی از ایران باز کرده که به‌طور گسترده وارد شده و پول می‌دهد که به دستور ایران از خارج به قلب سنی ها شلیک کنند و ما اسنادی داریم که پول و کمکهایی برای این منظور می‌دهند. اینها کسانی هستند که از خارج می‌آیند اقدام به ایفای نقش مبشرین می‌کنند تا مسلمانان را به غیرمسلمان تبدیل کنند. متأسفانه این کار بدی است. بعد از این‌که نظام با سه هزار تانک و هواپیما و ناوچه جنگی جنگ علیه مردمش را شروع کرد و از تمامی انواع سلاح از کلت تا کاتیوشا و بمبهای خوشه‌ای و گازهای کشنده استفاده می‌کند. این نظامی است که مشروعیت خود را از دست داده است و ما تمامی اپوزیسیون آماده گفتگو با نظام قاتلان و مجرمین نیستیم و این نظام باید برود و ایرانیان او را به کشور خودشان ببرند و به او پناهندگی بدهند. ما این خانواده و این نظام را در سوریه نمی‌خواهیم و باید برود...
