افزایش نگرانی در مورد احتمال مسابقه تسلیحات هسته ای در خاورمیانه

سایت وزارت خارجه آمریکا اول اسفند 88
مرل دیوید کلرهالز جونیور
عضو هیأت تحریریه America.gov
واشنگتن- هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا، به مأموریت دیپلوماتیک سه روزه خود پس از تبادل نظر با سران کشورهای اصلی در خاورمیانه در قطر، عربستان سعودی و سازمان کنفرانس اسلامی و همچنین با سران تجاری در منطقه و دانشجویان پایان داد.
کلینتون در سخنان روز 16 فوریه خطاب به دانشجویان سعودی گفت که هدف بلند مدت ایالات متحده این است که تمام خاور میانه از جمله ایران را عاری از سلاح اتمی ببیند. سخنان وی در واقع تکرار همان مطلبی بود که پرزیدنت اوباما در سخنرانی خود در آوریل 2009 در پراگ عنوان کرد.
در این سخنرانی او ابراز امیدواری کرد که در آینده زمانی برسد که جهان عاری از هر گونه سلاح هسته ای باشد. این هدف عمده سیاست خارجی او است که وی در گفتگو با پرزیدنت دیمیتری مدودف، همتای روسی خود، در چند جلسه مختلف در لندن و مسکو آن را مطرح کرد و به همین دلیل بود که جایزه صلح نوبل در سال 2009 به وی اعطا شد.
کلینتون گفت: "اگر ایران به سلاح هسته ای دست یابد، دیگر نمی توان چنین امیدی داشت چون در آن صورت سایر کشور هایی که از جانب ایران احساس خطر می کنند با خود خواهند گفت، "اگر ایران سلاح هسته ای دارد، بهتر است ما هم داشته باشیم تا بتوانیم از مردم کشورمان محفاظت کنیم. و آن موقع است که مسابقه تسلیحات هسته ای در منطقه در خواهد گرفت."
کلینتون در ادامه صحبت خود در دانشکده دخترانه دارالحکمه در جده افزود: "با هر کس که در منطقه صحبت می کنم، از جمله سران این منطقه و سران سایر نقاط، همگی در مورد انگیزه ایران ابراز نگرانی شدید می کنند."
کلینتون سفرش را در 14 فوریه از قطر شروع کرد و در این سفر در گردهمایی آمریکا- جهان اسلام در دوحه سخنرانی کرد و پس از آن برنامه ملاقاتی با دانشجویان "شهر تعلیم" داشت. او سپس به ریاض و جده در عربستان سفر کرد.
وی هنگام سفر، در بین ملاقات های رسمی، اغلب جلسه هایی را نیز در شورای شهر برگزار می کند تا بتواند با دانشجویان ارتباط مستقیم داشته باشد. کلینتون با طیف وسیعی از انجمن های اجتماع شهری و دانشجویان ملاقات می کند. این حرکت بخشی از برنامه اش برای ایجاد ارتباط با افرادی است که غالباً به مقام های ارشد آمریکایی دسترسی ندارند.
کلینتون به زنان سعودی گفت که ایالات متحده سعی کرده است ارتباط دیپلماتیک تازه ای با ایران بر قرار کند و تلاش دارد راهی پیش روی ایران بگذارد تا این کشور بتواند طبق موازین بین المللی از برنامه هسته ای صلح آمیز برخوردار باشد. او در 15 فوریه در ریاض، در کنفرانس مطبوعاتی در کنار شاهزاده سعود الفیصل، وزیر امور خارجه سعودی، گفت: "اما ایران عکس العمل متقابل نشان نمی دهد و از اکتبر هر گونه دعوت برای ملاقات با نمایندگان بین المللی در مورد برنامه هسته ای خود را رد کرده است."
کلینتون در جده با اکملدین احسان اوغلو از سازمان کنفرانس اسلامی نیز ملاقات کرد.
ایالات متحده به همراه بریتانیا، چین، فرانسه، آلمان و روسیه سخت تلاش کرده است ایران را از برنامه تولید سلاح هسته ای خود منصرف کنند. اما ایران به آژانس بین المللی انرژی هسته ای پاسخ داده است که تولید اورانیوم غنی شده با درجه بالاتر را آغاز خواهد کرد. کلینتون این حرکت را یک "حرکت تحریک آمیز" ناقض قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل خواند.
کلینتون گفت: "دولت ایران می داند که این تهدید، بی ثباتی بیشتری را در منطقه ایجاد می کند و منجر به انزوای بیشتر ایران خواهد شد. وی گفت: "باید از خود پرسید آنها چرا این کار را می کنند؟"
صلح خاور میانه
کلینتون در مصاحبه خبری در ریاض گفت، ایالات متحده و عربستان سعودی در هدف استقرار صلح همه جانبه در خاور میانه شریک هستند. وزیر امور خارجه پس از ملاقات با عبد الله، شاه عربستان، گفت آنها در مورد چگونگی از سر گیری آنچه او "مذاکرات معتبر و مؤثر" در مورد مسئله خاورمیانه خواند بحث کردند، مذاکراتی که بتواند خواسته های فلسطینیان و اسرائیلی ها هر دو را بر آورده سازد.
کلینتون گفت: "ابتکار صلح اعراب سال 2002 نقش اساسی در تلاش برای اشاعه صلح همه جانبه دارد. این ابتکار چشم انداز آینده بهتری را برای همه مردم منطقه ایجاد می کند. اکنون وقت آن است که روح این جنبش را دوباره احیا کنیم و به سمت تعیین جزئیات آن پیش برویم."
کلینتون گفت، ایالات متحده اطمینان دارد که با "مذاکرات صادقانه،" اسرائیلی ها و فلسطینی ها می توانند به نتیجه ای برسند که به این نزاع همیشگی پایان دهد. نتیجه ای که هم خواسته فلسطینی ها برای داشتن کشوری مستقل بر اساس مرز های تعیین شده در سال 1967 را بر آورده کند و هم هدف اسرائیلی ها مبنی بر داشتن کشوری یهودی با مرز های امن و به رسمیت شناخته شده را بر آورده سازد و بتواند نظرات آنها را تأمین کند.
کلینتون گفت جامعه بین المللی باید در کنار تشویق مذاکرات، از رئیس جمهوری تشکیلات خود گردان فلسطین، محمود عباس، نخست وزیر، سلام فیاد و همچنین از تشکیلات خود گردان فلسطین حمایت کند تا بتوانند موسسه های اقتصادی و دولتی مؤثر و لازم را برای داشتن دولتی فعال و مستقل بسازند، دولتی که بتواند ضامن امنیت در منطقه باشد، به قانون پایبند باشد و خدمات ضروری را به مردم فلسطین ارائه دهد.
جیمز استنبرگ و جیکاب لیو، معاونان وزیر امور خارجه، قرار است برای تقویت تلاش ایالات متحده در خاور میانه به منطقه فرستاده شوند تا در مورد موضوع های مختلف از جمله روند به بن بست رسیده صلح خاور میانه و واکنش نا کافی ایران به تلاش برای توقف برنامه گسترش هسته ایش به تبادل نظر بپردازند.
طبق برنامه، لیو قرار است از روز 20 فوریه از مصر، اسرائیل و اردن بازدید کند و استنبرگ از 21 فوریه برای مدت یک هفته از اسرائیل بازدید کند. همچنین، ویلیام برنز، معاون وزیر خارجه در امور سیاسی در 16 فوریه به لبنان و 17 فوریه به سوریه و ترکیه سفر می کند و در پایان در روز 19 فوریه، با عزیمت به آذربایجان به سفر خود خاتمه می دهد.
کاخ سفید اعلام کرد که از 8 مارس، جو بایدن، معاون رئیس جمهوری و همسرش برای مدت یک هفته به اسرائیل، سرزمین های خودگردان فلسطین، مصر، و اردن سفر خواهند کرد تا در مورد طیف وسیعی از مسائل دو جانبه و منطقه ای به تبادل نظر بپردازند. بایدن، معاون رئیس جمهور، با بنجامین نتنیاهو، نخست وزیر اسرائیل، محمود عباس ، رئیس جمهوری فلسطین، فیاض، نخست وزیر، حسنی مبارک، رئیس جمهوری مصر و ملک عبدالله دوم ملاقات خواهد کرد.