تلویزیون سی.ان.ان13 مهر، سرکوب در سوریه، طبعاً توجهات جهانی را به خود جلب کرده است... نظر شما در مورد شکست قطعنامه سوریه در شورای امنیت و اینکه چه تأثیری ممکن است داشته باشد چیست؟
شادی حمید، رئیس بخش تحقیقات مؤسسه بروکینگز در دوحه: جای تعجبی نیست، زیرا روسیه و چین نمیخواهند در مورد سوریه، دست به اقدام بیشتری بزنند. آنها احساس میکنند که بواسطه لیبی، سوختهاند و نمیخواهند اینطور نگریسته شوند که در جنگ داخلی، از یک طرف حمایت میکنند و میترسند که این موضوع دوباره در مورد سوریه هم اتفاق بیفتد. اما فکر میکنم پیام کاری که آنها کردند برای رژیم سوریه این است که دمشق کماکان همپیمانانی دارد، مانند روسیه، چین، ایران، حزبالله، و اینکه، آنها هنوز بهطور کامل منزوی نشدهاند. در نتیجه فکر میکنم که این امر به آنها کمک میکند که احساس کنند هنوز میتوانند از توی آن بیرون بیایند.
مجری: نکته خوبی در مورد همپیمانان گفتید و اینکه خیلی از کشورها و سازمانها از جمله حزبالله در آنچه در سوریه رخ میدهد، منافعی دارند و روشن است که سوریه، لیبی نیست. اگر تعداد زیادی آشپز در آشپزخانه باشند، وضعیت چطور پیش خواهد رفت؟
شادی حمید: فکر میکنم اوضاع خوبی نخواهد بود و این همان چیزی است که ما باید در مورد آن نگران باشیم. ما تا همین جا هم نشانههایی از نظامی گری را در آنجا مشاهده میکنیم، زیرا معترضین در سوریه مدت 7ماه است که واقعاً بهطور مسالمت آمیزی تظاهرات میکنند، و حالا دارند از خودشان میپرسند که آیا فایدهای داشته؟ در نتیجه، آنها اکنون شروع به بررسی گزینه دیگری کردهاند و آن گزینه هم، مسلح شدن و بهکارگیری خشونت علیه رژیم است. بنابراین، ممکن است سمت و سوی خیلی خطرناکی به خود بگیرد، و وقتی هم که شما با یک چنین درگیری داخلی مواجه شوید، گروههای نیابتی وجود خواهند داشت که میخواهند وارد آن شوند، خواه حزبالله باشد یا ایران، یعنی بازیگران زیادی هستند که بخشی از این تصویر بزرگتر میباشند. به همین دلیل است که فکر میکنم جامعه بینالمللی باید به نوعی عجله کند، زیرا به همان مقدار که هماکنون اوضاع بد است، ممکن است از این بدتر هم بشود.
مجری: و اگر از نظر داخلی، اوضاع بدتر بشود، این احتمال که به بیرون از سوریه، مثلاً به لبنان هم سرایت کند، مسأله مهمی خواهد بود
شادی حمید: بله، همانطور که گفتید، سوریه، لیبی نیست، بلکه یک وضعیت کاملاً متفاوتی در آنجا حاکم است، و بازیگران زیادی در آن نقش دارند، به همین دلیل است که ترکیه بسیار نگران میباشد... به همین دلیل دیروز شورای امنیت مللمتحد سعی داشت به یک خط مشی مشترک دست یابد. آنها نتوانستهاند به آن دست یابند، لذا چندان روشن نیست که مرحله بعدی چیست و به همین دلیل فکر میکنم که ما باید به یک پروسه طولانی تر فکر کنیم... رژیم سوریه هم نشان داده که قصد تسلیم شدن ندارد، به همین خاطر، حتی ترکیه که قبلاً یکی از دوستانش بوده، خطمشی بسیار سختی بر علیه آن اتخاذ کرده است...