سایت وزارتخارجه آمریکا؛ 5 اسفند 88؛ نشست توجیهی رابرت گیبز، سخنگوی کاخ سفید با مطبوعات
پرسش: در ارتباط با ایران، دولت همواره اعلام کرده که راه مذاکره هنوز باز است، با این حال، رجزخوانیهای آنها خیلی تند شده و وزیر امور خارجه می گوید که ایران به سمت دیکتاتوری نظامی پیش می رود؛ وبه گفته احمدی نژاد هر کشوری که تحریم برقرار کند پشیمان خواهد شد. بدین ترتیب, احمدی نژاد می گفت کشورهایی که اعمال تحریم کنند پشیمان می شوند.
آقای گیبز: خوب، ببینید، آقای احمدی نژاد، فکر می کنم، الآن چند سال است که سخنان تحریک آمیز می گوید. سخنان نامعقول امروز را نباید جدا از این روند دانست. آنچه کلینتون، وزیر خارجه، در مورد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفته، بدیهی است که آنها نیروی قدرتمندی درکشور هستند که در جهت حمایت از برنامه هسته ای ایران دست به اقداماتی زده، برای سرکوب حقوق جهانشمول شهروندان کشور دست به عمل زده، و در جهت تسهیل حمایت خود تروریسم دولتی اقداماتی کرده اند. این اقدامات وزارت خزانه داری را بر آن داشت تا همین هفته گذشته تحریمها را علیه سپاه پاسداران شدت بخشد.
بنا بر این، سیاست تعامل ما فقط صرفاً به خاطر تعامل نیست. این مذاکره صرفاً به خاطر مذاکره نیست. تعامل وسیله ایست برای رسیدن به هدفی خاص. و اگر ایران نمی خواهد تعامل سازنده داشته باشد و رفتارش را تغییر دهد، پس همانطور که رئیس جمهوری در نطق سالانه خاطرنشان کرد، و همانطور که روسیه، فرانسه و آمریکا در نامه ای خطاب به آژانس بین المللی انرژی اتمی امروز اعلام کردند، عدم تغییر رفتار رژیم عواقب خواهد داشت.

نشست توجیهی وزارت امور خارجه با مطبوعات
وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا
گوردن دوگید، جانشین سخنگو، در نشست با خبرنگاران
پرسش: در ارتباط با ایران، احمدی نژاد، رئیس جمهوری، امروز اعلام کرد که مذاکره در خصوص طرح معاوضه سوخت هسته ای هنوز در جریان است. به نظر می رسد که درباره معنی "در جریان" اشتباه شده است. آیا از دیدگاه شما - از دیدگاه وزارت امور خارجه، مذاکره با ایران در این مورد خاص در جریان است.
و کلینتون، وزیر خارجه، در جریان سفر خود به خلیج [فارس] ایران را اساساً در مسیر حرکت به سوی دیکتاتوری نظامی دانست. آیا چنین تعریفی از دولت ایران رویکرد ما را نسبت به آنها تغییر می دهد؟
آقای دوگید: خوب، رویکردی که همواره دنبال کرده ایم حرکت در مسیری دوگانه بوده است و این رویکرد را هم ادامه خواهیم داد. در خصوص مذاکراتی که پرزیدنت احمدی نژاد به آن اشاره دارد، تا جایی که اطلاع دارم هیچ مذاکراتی در حال حاضر در جریان نیست.
با این حال، اگر ایران قصد دارد در خصوص پیشنهادهایی که مطرح است، با آژانس بین المللی انرژی اتمی وارد مذاکره شود، ما از این امر استقبال می کنیم. ما این کار را تشویق می کنیم. هیچ پیشنهاد تازه ای، آنطور که ممکن است در برخی گزارش های خبری آمده باشد، مطرح نیست. این تمایل از طرف ما وجود دارد که برای تأمین ایزوتوپ های پزشکی، که ایران می گوید به آنها احتیاج دارد، از مسیر بین المللی اقدام کنیم.
اما پبشنهاد ما در خصوص برنامه هسته ای ایران همان است که در چند ماه گذشته بوده است و توپ در زمین ایران است که با مراجعه به آژانس بین المللی انرژی اتمی این پیشنهاد را قبول و طبق آن اقدام کند. و آژانس بین المللی انرژی اتمی سپس به ما اطلاع می دهد که چه کرده اند.
پرسش: هفته گذشته وقتی موضوع ایزوتوپ پزشکی به میان آمد هیچ پیشنهاد تازه ای مطرح نشد. در آن صورت من فکر می کنم پی جی کرالی دست کم آن را پ به عنوان یشنهاد جداگانه ای در ارتباط با سوخت رآکتور هسته ای تشریح می کرد.
آقای دوگید: بلی، صحیح است. این ثابت می کند که آماده تعامل هستیم تا برای تأمین خواسته های اعلام شده ایران راهکاری پیدا کنیم. اما نگرانی فزاینده ما این است که حرف های ایران درباره خواسته هایش درست نباشد. و این بی شک موضوع برخی از اظهارات کلینتون، وزیر امور خارجه در روزهای پایان هفته است، دایر بر این که حرف و عمل ایران با هم یکی نیست و تفاوت زیادی دارد. اگر آنها ایزوتوپ پزشکی می خواهند، راه هایی هست که می توان آن را در مدت زمان کمی تهیه کرد و بدون اینکه آنها به غنی سازی اورانیوم احتیاجی داشته باشند. و ما پیشنهادی مطرح کرده ایم که به کمک آن ایران می تواند به اهداف برنامه هسته ای صلح آمیز خود دست پیدا کند، و ما برای گفتگو درباره اینکه ایران چگونه می تواند ایزوتوپ های پزشکی تهیه کند آماده ایم.
اما واکنش هایی که از تهران صادر شده در قبول این پیشنهادها نبوده است. اینجاست که مسئولیت به پیش بردن این فرایند بر دوش تهران قررا می گیرد.
پرسش: آیا می توانم در خصوص اظهارات وزیر طی چند روز گذشته درباره سپاه پاسداران - و اینکه ایران به دیکتاتوری نظامی تبدیل می شود مطلبی مطرح کنم؟. این به نوعی شگفت انگیز است که یک سال قبل، پرزیدنت اوباما از احترام عمیق برای جمهوری اسلامی ایران سخن می گفت و پیام تبریک نوروز می فرستاد و با احترام بسیار درباره این کشور حرف می زد. و حالا، وزیر خارجه از دیکتاتوری نظامی صحبت می کند.
برای من این پرسش مطرح است که آیا آن کشور کاملاً متفاوتی بود که پرزیدنت اوباما در مورد آن صحبت می کرد و آیا از تمایل شما به تعامل دوجانبه با ایران فارغ از مسئله هسته ای کاسته شده است؟
آقای دوگید: خوب، تمایل ما به تعامل با ایران و گفتگوی سازنده و پربار در طیف گسترده ای از مسائل به قوت خود باقیست و چیزی از آن کاسته نشده است. اما، آنچه کاهش یافته، فضا برای اقدام سیاسی در داخل خود ایران است. به نظر من صحبت های وزیر در همین راستا بوده است. سپاه پاسداران و اعضا و وابستگان آن هم اکنون از 22 وزارتخانه دولت، نه وزارتخانه را در اختیار دارند و این پدیده از زمان استقرار جمهوری اسلامی تاکنون بی سابقه بوده است.
علاوه بر این، از سال گذشته انتخاباتی داشتیم که مورد اعتراض قرارگرفت و سرکوب بی سابقه مخالفان نتایج این انتخابات را شاهد بودیم. رژیم مستقر در تهران هر روز شباهت بیشتری به حکومت پلیسی پیدا می کند که برای سرکوب مباحثه، سرکوب تظاهرات و کنترل فعالیت های مردم به زور متوسل می شود. این دولتی نیست که نشان داده باشد خواستار نوع گفت و شنودی است که حدود یک سال قبل مطرح کردیم.
پرسش: منظورم این است، که به نظر من اینطور می آید که اگرچه ممکن است گفتگو با ایران در خصوص این طیف گسترده مسائل در جهت منافع امنیت ملی باشد، احترام عمیقی که در سال گذشته برای ایران داشتید در مقطع فعلی افول کرده است.
آقای دوگید: گمان نمی کنم. احترام عمیق ما برای مردم ایران همچنان به قوت خود باقیست و تلاش کرده ایم به طرق مختلفی با مردم ایران تعامل داشته باشیم. نامه سرگشاده پرزیدنت اوباما به ایران نمونه ای از این تلاش است. این در واقع دولت و بخصوص عناصر سپاه پاسداران حاضر در دولت هستند که شرایط ایران را تغییر می دهند. و صحبت های کلینتون، وزیر امور خارجه در روزهای پایان هفته هم در ارتباط با همین موضوع بوده است.
پرسش: آیا تأکید وزیر بر سپاه پاسداران راهی برای جلب حمایت بین المللی احتمالاً برای تصویب دور چهارم تحریم در شورای امنیت است؟
آقای دوگید: تأکید بر سپاه پاسداران حرکت احتیاط آمیزی است و هدف قرار دادن سپاه پاسداران و منافع اقتصادی آن حرکتی است که کمک می کند تا بخش اصلی جمعیت از آثار تحریم ها محفوظ بمانند در حالی که آنها معلوم می شود همان افرادی هستند که مانع توافق در موضوعات دیگر همچون مسئله هسته ای می شوند و جامعه خود را سرکوب می کنند.
پرسش: آیا ، با توجه به اظهارات روز یکشنبه مشاور امنیت ملی، این خطر وجود دارد که منزوی ساختن سپاه پاسداران حرکتی غیر مستقیم در راستای تغییر رژیم تلقی شود؟ آیا این نمی تواند در تهران به عنوان دخالت در امور سیاسی داخلی این کشور تلقی شود؟ "ببینید، آمریکا با آغوش باز و دست دوستی نمی آید؛ آنها در واقع بیشتر به دنبال شیطنت هستند" --
آقای دوگید: به عقیده من اعمال ما در طی سال گذشته نشان داده که تلاش های ما برای تعامل صادقانه بوده است. و برای تحقق انتظاراتی که از تعامل می رود باید شریکی داشت. ما تا اینجای کار شریک نداشته ایم. خواست ما و قصد ما در مورد ایران این است که اول، مقاصد واقعی خود را در خصوص برنامه هسته ای اش اعلام کند؛ دوم، یک خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای داشته باشیم؛ و سوم، کاری کنیم که ایران معیارهای جهانی حقوق بشر را رعایت کند و به حاکمیت قانون احترام بگذارد. در واقع، کاری کنیم که ایران رفتار کنونی خود را در پیگیری برنامه مشکوک هسته ای و حمایت از تروریسم در مناطق مختلف تغییر دهد.
پرسش: آیا استفاده آقای جونز، مشاور امنیت ملی، از عبارت "تغییر رژیم" در خصوص ایران غیر سازنده بود؟
آقای دوگید: مشاور امنیت ملی خودش می تواند به این سؤال پاسخ دهد. من واژه ها را تجزیه و تحلیل نمی کنم. قصد ما این است که کاری کنیم که ایران تغییر رفتار دهد. و هدف فعالیت ما در گروه 5+1 هم همین است - می خواهیم ایران مقاصد واقعی خود را اعلام کند و سپس رفتار خود را در حمایت از تروریسم تغییر دهد و موازین حقوق بشررا که مورد شناسایی کلیه کشورهای امضا کننده اعلامیه جهانی حقوق بشر قرار دارد، رعایت کند.
پرسش: رئیس جمهوری ایران امروز اظهارات روزهای پایان هفته وزیر در را مورد شکل دولت کنونی ایران مردود دانست. آیا ما واکنش رسمی ای به آن صورت گرفته یا می گذاریم اظهارات او [وزیرامور خارجه] قوت به خود باقی بماند؟
آقای دوگید: گمان نمی کنم واکنشی از جانب من لازم باشد. وزیر در روزهای پایان هفته واضح صحبت کرد و اظهارات او به اعتبار خود باقی است.