سفر اردوغان به تهران
رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه روز چهارشنبه، نهم فروردین ماه 1391 به تهران آمد و جمعه صبح 11 فروردین به آنکارا بازگشت. از آنجا که ارودغان بعداز اجلاس «امنیت هسته ای» که با حضور بیش از ۵۰ تن از سران کشورهای جهان در سئول برپا شده بود، به تهران آمد، این سفر حائز اهمیت ارزیابی شده است. گمانه زنی ها این است که اردوغان حامل پیام اجلاس برای رژیم بوده است. اجلاسی که رژیم و کره شمالی غایبان و در عین حال مخاطبان اصلی آن بودند.
اردوغان با احمدی نژاد و خامنه ای ملاقات کرد. در حالیکه قرار بود روز چهارشنبه که وارد تهران شد، با احمدی نژاد ملاقات کند ولی احمدی نژاد با او در صبح پنجشنبه دیدار کرد و خامنه ای نیز بعداز ظهر پنجشنبه در حرم امام رضا با او ملاقات کرد. (بنظر میرسد این مسئله برای زدن توی سر اردوغان بوده است(
اردوغان در پنجشنبه شب با کانال 2 تلویزیون رژیم مصاحبه کرد و در این مصاحبه در برابر حرفهای خامنه ای در مورد سوریه و در برابر ادعای رژیم در مورد قیام بحرین موضع گرفت. و به صراحه گفت که در بحرین خبری نیست.
اردوغان ملاقاتش با خامنه ای پشت درهای بسته بود. که رسانه های قسمت هائی از صحبت خامنه ای که مواضع رژیم در مورد سوریه را ، منتشر کردند. ولی از مواضع اردوغان در این ملاقات مطلب قابل توجهی منتشر نکردند. امروز (11 فروردین) آخوند کاظم صدیقی امام جمعه موقت در نماز جمعه گفت: خامنه ای درباره بحران سوریه به نخست وزیر ترکیه گفته است: " ما در مسئله سوریه کوتاه نمی آییم و سوریه خط مقاومت ماست و هر طرح آمریکایی که در جریان سوریه مطرح شود از دیدگاه ما مردود است.". ....
اما اردوغان در مصاحبه با شبکه دوم تلویزیون ایران، به اوضاع سوریه پرداخت و گفت: "سوریه تاکنون مسائل زیادی را قبول کرده اما تاکنون 17هزار نفر از سوریه به ترکیه پناهنده شده اند که در اردوگاه های ترکیه جای گرفته اند و طی دیداری که با پادشاه اردن داشتم در حدود 90 هزار پناهنده نیز به آنجا مراجعه کرده اند ما علاوه بر داشتن هزاران کیلومتر مرز با سوریه، روابط اجتماعی و مردمی نیز داریم. پناهندگان برای خارج شدن از سوریه تلاش می کنند که در روابط دیپلماتیک برقرار است.... سوریه باید به دموکراسی و اراده ملت پاسخگو باشد و خواسته مردم رأی گیری است.... آیا بشار اسد صندوق ها را جلوی مردم می گذارد اگر واقعا نمی ترسد و مطمئن هست، صندوق ها را در اختیار مردم گذاشته و اجازه دهد احزاب تشکیل شوند و حزب بعث دیگر نباید، حزب، تشکیل دهد و باید به گذشته واگذار شود."
نخست وزیر ترکیه تصریح کرد: "ما نمی توانیم سالهای قبلی را جلوی روی خود قرارداده و حزب بعث نمی تواند الگوی خوبی برای سوریه باشد، باید به دنبال الگوهای بهتربود و با منتقل کردن تجربه های خود به اراده ملت سوریه احترام بگذاریم."
روز جمعه 11 فروردین 1391 که اردوغان به ترکیه بازگشت، تانر ییلدیز وزیر انرژی ترکیه اعلام کرد که 10 درصد از واردات نفتش از ایران را کاهش میدهد. و سروری نماینده مجلس در 12 فروردین گفت: «ترکیه با مواضع غلط خود و قرار گرفتن در پازل آمریکا در قبال سوریه، هم وجاهت انقلابیاش را از دست داد و هم از صف مقاومت خارج شد.»
تضادهای رژیم با ترکیه
1. اختلاف در قیام سوریه
ترکیه آشکار را در مقابل بشار اسد قرار گرفته و خواهان کنار رفتن بشار اسد از قدرت است و در مقابل رژیم بعنوان جبهه مقدم استراتژیک خود، میخواهد بشار اسد را حفظ کند. چنانکه در سفر ارودغان به تهران هم شاهد بودیم، خامنه ای در ملاقات با ارودغان روی این مسئله انگشت گذاشت و اردوغان هم در مصاحبه با تلویزیون کانال 2 رژیم مقابل حرفهای خامنه ای موضع گرفت. تضاد بر سر سوریه تا آنجا است که هفته نامه نشریه صبح صادق، ارگان رسمی سپاه پاسداران در 28 تیر 1390 نوشت: «چنانچه مقامات ترکیه بر ادامه مسیر فعلی که منجر به تنشهای بیشتر و واگرایی میشود، اصرار ورزند تا آنجا که ایران ناچار شود میان ترکیه و سوریه یکی را انتخاب کند، منطق منافع راهبردی و شناخت ایدئولوژیک، ایران را به سوی انتخاب سوریه سوق خواهد داد.»
2. “ بهار عرب سدی“ در برابر “بیداری اسلامی“ (دخالت رژیم در این کشورها)
در گزارشات درونی رژیم، از اینکه ترکیه بعنوان “الگوی اسلام سکولار“ در کشور عربی جا باز کرده نگران و آنرا سدی در برابر نفوذ و دخالت ها رژیم آخوندی در این کشورها مطرح میکنند. از جمله در این گزارشات آمده:
• ترکیه با حمایت از قیام کنندگان سوریه و حمایتی که از آنها میکند، اخوان المسلمین کشورهای عربی علاوه بر اخوان المسلمین سوریه را بخود جذب کرده است.
• ترکیه تلاش میکند که بعنوان یک الگو اسلام سکولار در کشورهای عربی خود را جا بیاندازد. در گزارشات تأکید شده که “الگو اسلام سکولار ترکیه برای کشورهای اسلام گرای مصر، تونس، لیبی و حتی فلسطین جذابه پیدا کرده است. به نظر میرسد اسلام گرایان طیف اخوان المسلمین در سرتاسر خاورمیانه در راستای حضور موثر در قدرت ناچار شده اند با برخی ملی گرایان و طرفداران غرب ائتلاف کنند و حتی ارتباطاتی را نیز با آمریکا بر قرار کنند. که این مواضع همسو با ترکیه و در مقابل مواضع جمهوری اسلامی است.“
• ترکیه تلاش کرده و میکند که حماس را که در جریان سوریه از بشار اسد فاصله گرفته را جذب کند.
3. سپر موشکی:
از جمله طرح های رژیم آخوندی که آشکارا و با سر و صدا روی آن تبلیغ میکند، توان موشکی است. در مقابل، آمریکا برای خنثی سازی توان موشکی رژیم آخوندی، سپر موشکی در خاک ترکیه را قرار داده است.
در شرایطی که ترکیه در حال تصمیم گیری برای قبول سپر موشکی در خاکش بود، مرکز پژوهش های مجلس رژیم در اواخر تیرماه 1390 در گزارشی از سپر پدافند موشکی ناتو به عنوان «تهدیدی جدی برای جمهوری اسلامی» یاد کرد. و حسین ابراهیمی، نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس رژیم اعلام کرد این سامانه برای «حفاظت از اسرائیل» طراحی شده و در صورتی که به ایران حمله شود، کشور «حق دارد از خود دفاع کند.»
ترکیه در 12 شهریور 1390 تصمیم به استقرار سپر موشکی ناتو در خاک خود را گرفت. که با واکنش تند رژیم آخوندی مواجه شد. سرتیپ پاسدار امیرعلی حاجی زاده، فرمانده نیروی هوا فضای سپاه پاسداران در تهدیدی آشکار اعلام کرد که سامانه راداری ناتو در ترکیه در مقابل موشکهای بالستیک ایران ناکارآمد است و «در صورتی که مورد تهدید قرار بگیریم، اول سپرهای موشکی ناتو در ترکیه را خواهیم زد.» وی همچنین به ملت ترکیه توصیه کرد که جلوی «توطئه» آمریکا را بگیرند.
4. اختلاف در پرونده هسته ای
رژیم آخوندی، نگرانی ترکیه از برنامه هسته ای را روی حفظ اسرائیل توسط آنکارا (در علن) اعلام میکند، در حالیکه مشکل ترکیه با رژیم آخوندی، مشکل ایران هسته ای است. مشکلی که تک تک همسایه های ایران نیز از آن ابراز نگرانی کرده اند. ترکیه به هیچ وجه حاضر نیست در همسایگی خود ایرانی را ببیند که به ادعای آژانس در مظان اتهام انحراف به استفاده غیر صلح آمیز از برنامه هسته ای خود است و از این رو پرونده اش به شورای امنیت ارجاع شده است.
کریستین ساینس مانیتور در 22 آذر 1390 به نقل از «نمیک تان»، سفیر ترکیه در آمریکا گفته است «اگر آمریکا هم با ایران هستهای کنار بیاید، ما نمیآییم. شاید هیچ کشوری به اندازه ترکیه که با ایران مرز مشترک دارد، برای دور نگاه داشتن تهران از دستیابی به سلاح هستهای انگیزه نداشته باشد.َ»
نیازمندی رژیم در این شرایط به ترکیه
مهمترین نیاز رژیم به ترکیه در زمینه اقتصادی در شرایط تحریم است. در گزارشی از مراکز تحقیقاتی وابسته به باند خامنه ای آمده است: ضعف و کاستی اساسی در اقتصاد ایران وابستگی تولید داخلی به واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای است. آمار گمرک نشان میدهد که حدود 80 درصد از واردات رسمی کالا به اقتصاد ایران را کالاهای واسطهای (مواد اولیه) و سرمایهای تشکیل میدهد و نه کالاهای مصرفی. بنابراین تحریم ها تأثیر مستقیم روی کالاهای واسطه ای (مواد اولیه) دارد که به تولید در داخل اقتصاد ایران آسیب میزند. زیرا چنین کاهش وارداتی در اقتصاد ایران قبل از اینکه به معنای کاهش مصرف باشد به معنای کاهش تولید و کاهش اشتغال و کاهش سرمایه گذاریهای تولیدی است.
در ادامه این گزارش آمده است: واردات این کالاهای واسطهای و سرمایهای به اقتصاد ایران در حال حاضر در شرایط تحریم به طور عمده از کشورهای ترکیه، روسیه، چین، هند و امارات تأمین میشود. که بخاطر مرز مشترک، ترکیه و امارات داری اهمیت بالاتری است. این تهدید وجود دارد که ترکیه هم همانند امارات که چندی معاملات دلاری در تجارت با ایران را حذف کرد، ترکیه این اقدام را بکند.