سناتور توریسلی و پروفسور اشنیبام به پیشنهاد یونامی برای حل مسأله اموال اشرف به عراق رفتند.نمایندگان دولت عراق از ملاقات با نمایندگان قانونی ساکنان خودداری کرده و از بازدید آنان از اشرف و لیبرتی جلوگیری کردند.
به پیشنهاد یونامی، سناتور توریسلی و پروفسور اشنیبام، نمایندگان قانونی ساکنان برای حل مساله اموال ساکنان اشرف از اول تا چهارم ژانویه 2013 از عراق دیدن کردند.
بر اساس توافق بین نماینده ساکنان در خارج از عراق، نمایندگان قانونی ساکنان، نمایندگان دولت آمریکا و یونامی قرار بود سفر شامل ملاقات با مقامات آمریکایی، یونامی، عراقی و بازدید از اشرف و لیبرتی و بستن قرارداد با وکلای عراقی برای راهنمایی در مورد قوانین عراق باشد و گفتگوها شامل همه اموال منقول و غیرمنقول بشود. اما در عمل هیچکس از دولت عراق با آنها ملاقات نکرد و به آنها اجازه بازدید از اشرف و لیبرتی داده نشد و آنها صرفا با یک گروه هفت نفره از لیبرتی در خارج از کمپ ملاقات کردند. در مورد امکان ملاقات با مقامات عراقی نیز به آنها گفته شد که امکان ملاقات وجود ندارد.
این آخرین حلقه از کارشکنی های دولت عراق در 14ماه گذشته برای سرقت اموال ساکنان و سلب مالکیت از آنها بوده است.
گزارش این سفر چهار روزه که برای مقامات آمریکایی و ملل متحد ارسال شده تصریح میکند: ”..... برخلاف تحلیل یونامی بسیاری از ناظران فکر میکنند مالکی خودش مشکل باشد و نه راه حل. عمده تلقی یونامی نسبت به پرونده مجاهدین در این کادر قابل توضیح است. به عنوان مثال صریحا به ما گفته شد، اگر دولت مالکی تصمیم بگیرد که بابت اموال غیرمنقول به مجاهدین غرامت بدهد، نمیتواند به بقایش ادامه دهد...
ما کاملا متوجه هستیم که دولت عراق هر نوع مانعی را برای یک نتیجه درست قانونی و منصفانه در مورد اموال علم خواهد کرد. ما نگران هستیم که یونامی نباید طوری عمل کند که این رفتار نامشروع و یا ادعاهای بی پایه را حمایت کند. ما انتظار داریم یونامی موضعی بیطرفانه اتخاذ کند. موضعی که با اصول قانون بین المللی که مدتهاست بخشی از سیستم سازمان ملل است هم خوان باشد. اگر قوانین بین المللی و داخلی الزامی میدانند که به ساکنان به خاطر اموالشان باید خسارت داده شود، تاکید بر این موضوع از سوی یونامی با دستورکار آن باید به طور کامل همخوان باشد”.
نمایندگان قانونی ساکنان همچنین با سفیر آمریکا در عراق و با یک گروه از وکلای عراقی ملاقات گفتگو کردند. آنها راه کارهای اقدامات حقوقی علیه سلب مالکیت از ساکنان را در داخل و خارج عراق بررسی کردند. راه کارهای موثری وجود دارد که چنانچه تلاشهای کنونی به بن بست برسد می توان به سمت آنها حرکت خواهیم کرد.
سناتور توریسلی و پروفسور اشنیبام نتیجه گیری میکنند که به وضوح کار زیادی برای انجام باقی مانده است تا مسئله اموال را به راه حلی قابل قبول برساند. معما در این است که به توافقی در مورد تامین خسارت برای اموال غیر منقول که بخش عمده اموال ساکنان را تشکیل میدهد دست پیدا کنیم. با توجه به موضع کنونی دولت عراق و یونامی، بسیار حیاتی است که ایالات متحده نقش مهمش را در حل مشکل ایفا کند.
نمایندگان قانونی ساکنان از اصرار دولت عراق به اینکه فقط با وکلای عراقی کار کنند ابراز نگرانی میکنند و به یونامی و مارتین کوبلر اطلاع داده اند که وکلای عراقی صرفا تحت تضمینهای محکم و کتبی از سوی دولت عراق آماده ملاقات با دولت عراق هستند این تضمینها عبارتند از اینکه وکلای عراقی مورد هیچگونه پیگردی قرار نخواهند گرفت و حوزه گفتگوها همه اموال اعم از منقول وغیر منقول خواهد بود و اینکه تصمیم گیرنده و طرف مذاکره اصلی باب توریسلی و استیون اشنیبام و در نهایت نماینده ساکنان در پاریس هستند، وکلای عراقی آماده گفتگو با دولت خواهند بود. این تضمینها نشان خواهد داد که عراق واقعا خواهان یک راه حل است. آنها تاکید کردند تا جایی که آقای فیاض نقش وکلای عراقی را «تسهیل» کننده پیشبرد خواستهای عراق می داند، «بسیار خطیر است که سریعاً این ایده را کنار بگذارد».