گزارشی از برگزاری انتخابات پارلمانی عراق در شهرک مدینه الصدر

نویسنده: صافی الیاسری
سایت بابل 17/12/1388
ما عراقیانی که به عنوان ناظر مطبوعاتی در کار انتخابات شرک کردیم، بر خلاف ناظران خارجی، از این امتیاز که بتوانیم در کنار (معرّف) (کسی که در کنار رأی دهنده می‌ایستد و کاندیداها را به او معرفی میکند تا بتواند رأی بدهد) بایستیم، محروم بودیم، بنابراین نتوانستیم نکاتی که در مورد کیفیت کار این (معرّف) داشتیم را بنویسیم، همچنانکه ناظران خارجی هم به دلیل مشکل زبان که داشتند، نتوانستند به واقعیت آنچه که در مرکز انتخاباتی می‌گذشت، پی ببرند، ضمن اینکه ما نتوانستیم به عنوان یک تیم عمل کنیم.

ما در پیگیری وقایعی که چه در داخل مرکز انتخاباتی و چه در بیرون آن گذشت، متوجه نقض‌هایی زیادی در بیرون مرکز شدیم: مثل تهدید رأی دهنده/ خرید رأی او و یا آنچه که ما شاهدش بودیم، خرید کارت انتخاباتی‌اش/ ممانعت از ورود رأی دهنده به مرکز انتخاباتی تا نتواند رأی بدهد/چیزی که باعث می‌شد تا ما که در داخل مرکز بودیم، فرصت این را پیدا نکنیم تا متوجه بشویم که مسئله چیست.
بنابراین مطمئنا تا زمانی که ندانیم مرحله بعدی و قدم بعدی چیست، و چه پیش خواهد آمد، یعنی کار شمارش آراء،  این گزارش کار ما کامل نخواهد بود. امری که در آن به دور از کار نظارتی احتمال هر گونه تقلب هست، متأسفانه ما توان این را نداریم که این احتمالات را تأیید و یا نفی بکنیم. چرا که در انتخابات قبلی نه تنها هزاران کارت انتخاباتی تقلبی بدون اینکه ناظران متوجه بشوند، ریخته شد، بلکه صندوق‌های رأی بودند که به طور کامل از خارج کشور (شک‌های قبلی به ایران بود کما اینکه الان هم شک قریب به یقین روی ایران است)، آورده شده بودند، صندوقهایی که پر از کارتهای پرشده تقلبی بود وارد کشور شدند. کما اینکه در این دوره انتخابات هم هزاران تن از کسانی که کارت شناسایی عراقی داشتند وارد شدند و ما در مدینه الصدر نکاتی را ثبت کردیم که کسانی بودند که برای رأی دادن آمده بودند ولی اسامی آنها در دفاتر وجود نداشت و فقط به صرف اینکه کارت شناسایی دارند اجازه پیدا کردند که رأی بدهند. ضمن اینکه اخباری وجود داشت که یک هیأت از طرف وزارت کشور عراق به ایران رفته و در تعدادی از شهرهای ایران به کسانی که دولت ایران آنها را مشخص کرده بود، کارتهای شناسایی عراقی دادند.  ما همچنین نکاتی را ثبت کردیم که به برخی از شهروندان اجازه داده نشد که رأی بدهند و یا بعضی‌ها مجبور شدند که به لیستهای مشخص و اسامی مشخص شده‌‌ای رأی بدهند، این موارد را ما نتوانستیم ثبت کنیم چون در خارج از مرکز رأی گیری صورت گرفته بود. بنابراین نتوانستیم از کارتهای انتخاباتی که از تعداد رأی دهندگان ثبت شده قانونی یعنی بیش از 19 میلیون نفر، اطمینان حاصل کنیم. در مدینه الصدر از این تعداد بیش از یک میلیون و نیم رأی دهنده بودند و وسیله‌ای نداشتیم که تقلبی بودن آنها را چک کنیم. در اینجا شک زیادی هست که یک کشور همسایه هزاران کارت را وارد عراق کرده و کارشناسان آنها توانستند این کارتها را با دادن رشوه و یا تهدید مدیران مراکز انتخاباتی، به طور مخفیانه به داخل صندوقهای رأی گیری بیندازند.
چه کارشناسان امریکایی که در کار نظارت بر انتخابات شرکت داشتند و چه وزیر کشور عراق، به تقلبهای زیادی که صورت گرفته اعتراف کردند، ولی آنها را به این صورت توجیه کردند که این تقلبات به اندازه‌ای بود که نمی‌توان جلوی آنها را گرفت. دوباره میگویم که نمی‌توانیم این ادعا را تأیید و یا تکذیب کنیم چرا که ما وسیله‌ای برای اینکار نداشتیم ضمن اینکه در مرحله شمارش آراء است که میتوان قضاوت نمود، امری که ما در آن شرکت نداریم. علیرغم اینها با تمامی ناظران رأی گیری که دیدیم و با آنها صحبت کردیم تأکید می‌کردند که کار نظارت اگر در برگیرنده شمارش آراء نشود، بیهوده و بی‌نتیجه است. بر این اساس کسی نمی‌تواند بگوید که این انتخابات موفق بوده و یا اینکه مطابق چارچوبی که باید برگزار گردیده است. که این بدین معنی است که مطمئناً کمیته نظارت سازمان ملل متحد مسئولیتش را آنطور که باید انجام نداده است. همچنین اقداماتی که مقامات انجام دادند و تعدادی از مراکز را به دلیل اینکه کار رأی گیری درست صورت نگرفته بود، تعطیل کردند، نشان دهنده اشکالی است که در کار انتخابات وجود داشت. چرا که بایستی طرحهایی برای حفاظت از این مراکز و تقویت آنها وجود می‌داشت، چیزی که نهایتا باعث شود رأی دهنده به حق خود یعنی رأی دادن نائل شود و نه اینکه بر خلاف قانون اساسی، از این کار محروم گردد. چیز دیگری که شک بر انگیز است اینکه کار رأی گیری حتی بعد از تعطیل شدن هم انجام گرفت که به این ترتیب نمی‌توان بیطرفانه بودن آنرا تضمین نمود.
واما به دور از مسئله نظارت، نکته مهمی که طی کار رأی گیری بارز شد و مورد سوء استفاده اداره کنندگان مراکز انتخاباتی شد، این بود که تعداد زیادی از شهروندان از چگونگی کار رأی دادن اطلاع نداشتند.
به هر حال ما الان در انتظار اعلان نتایج اولیه که گفته می‌شود امشب صورت میگیرد، هستیم ولی هیچ کس مطمئن نیست که حتما امشب باشد.»