این اولین گروه از بیش از 3300 عضو سازمان مجاهدین خلق ایران است که بمدت 3 دهه زندگی کرده اند.آنها تحت فشار دولت عراق- که ارتش آن در آوریل گذشته به اشرف هجوم بردو براثر آن 34 نفر از تبعیدیان کشته شدند-کمپ را ترک کردند.

سازمان ملل نیز خواهان انتقال تبعیدیان به پایگاه نظامی لیبرتی درخارج از بغداداست, جایی که بتوانند برای بررسی استحقاق شرایط پناهندگی مورد اسکرین (بازپرسی همه جانبه) قرار گیرند و ظاهرا مورد حفاظت بهتری قرار گیرند.

پروسه جابجایی تبعیدیان به محل جدید با تنش پیش رفته و طی ماههای اخیر آغاز شده است. سربازان عراقی تبعیدیان را تقریبا برای تمام طول روزقبل ازخروج از اشرف بازرسی کردند و مجددا قبل ازاینکه به آنها اجازه ورود به لیبرتی داده شود مورد بازرسی قرار گرفتند.

اعضا از بابت ترک خانه شان, که آنرا تبدیل به یک شهرکوچک با پارکها و دانشگاه کرده بودند در عوض رفتن به یک پایگاه نظامی متروکه ناخشنود بودند.

بهزاد صفاری 50 ساله که از سال 2003 در کمپ زندگی میکند و جزو اولین گروه تبعیدیان بود که کمپ را ترک میکردند گفت: ”افراد خیلی ناراحت هستند” . ”روزهای زیادی طول کشید تا آنها را متقاعد به رفتن کنند”.

او گفت سربازان تبعیدیان را مجبور کردند که مایملک خودرا بگذارند و بروند, منجمله عکسها, مایکرویو, آنتن های ماهواره برای دسترسی به اینترنت و در یک مورد یک جفت جوراب طبی.  ”آنها گفتند که در جوراب فلز هست و احتمالا ضد گلوله میباشد”! اینرا بهزاد صفاری هنگامی که درکمپ بازرسی میشدند گفت. ”چه کسی جوراب ضد گلوله میپوشد؟ بسیاری از افراد خیلی مورد اذیت و آزار قرار گرفته اند و آنها گفتند, که اگرقرار است که اوضاع چنین باشد, میتوان تصور نمود که در لیبرتی چطور خواهد بود”.

”اینها با هدف خرد کردن روحیه افراد است“.

یک سخنگوی نخست وزیر مالکی گفت که تبعیدیان بطور غیر قانونی در عراق هستند, اما این اقدام اولین قدم برای بیرون فرستادن آنها از عراق است.

”ما جابجایی ساکنین اشرف به محل جدید را یک قدم مثبت برای رسیدن به یک راه حل نهایی در زمینه(مسئله-م) حضور آنها در عراق و فرستادنشان به کشور سوم تلقی میکنیم”. مشاور مطبوعاتی مالکی علی الموسوی جمعه شب گفت: ”طی سالهای گذشته حضور آنها(تبعیدیان), بصورت یک مشکل برای دولت عراق پدیدار شده است, زیرا حضور آنها غیر قانونی بود  و عامل تحریک آمیزی برای برخی کشورهای همسایه بود”

به مجاهدین خلق, که دنبال سرنگون کردن حاکمان مذهبی تهران هستند, با عناوین مختلف, از سکت, تا یک سازمان تروریستی برچسب زده شده است- اگرچه این همان (سازمانی-م) است که اطلاعات سری را در مورد ایران دراختیار ایالات متحده آمریکا قرار داده است. این گروه میگوید که خشونت را از سال 2001 و بعد ازاینکه بمبگذاریها و ترورهای خونینی را در ایران در سالهای 1980 انجام داد, بکناری گذاشته است.

مجاهدین خلق (نام فارسی آن) بازوی نظامی شورای ملی مقاومت ایران است که مرکز آن در پاریس میباشد. ایالات متحده آمریکا آنرا یک سازمان تروریستی میداند درحالیکه اتحادیه اروپا دو سال پیش آنها را از لیست سازمانهای تروریستی خود خارج نمود.

آنها در دهه 80, بدلیل یک جنگ مشترک با ایران از جانب صدام حسین به عراق خوش آمدگفته شدند. اما از زمان سقوط صدام, آنها بعنوان یک عامل تحریک کننده نسبت به دولت عراق که میخواهد یک اتحاد قوی با ایران برقرار کند میباشند.

مالکی حضور این گروه را یک تهدید به تمامیت عراق میداند و در بهار گذشته دستور داد که اشرف تا پایان سال 2011 بسته شود. اما سازمان ملل اخراج اجباری ساکنین اشرف را تحت عنوان ”نابخردانه و غیر قابل قبول“ خوانده است.

اشرف در یک بیابان در نزدیکی مرز ایران, حدودا 60 مایلی (95کیلومتر) شمال شرقی بغداد واقع شده است.

تا مدتی اخیر, تبعیدیان از رفتن خودداری میکردند. در دسامبر, رهبرگروهی که در پاریس مستقر است, مریم رجوی, با جابجایی 400 نفر به کمپ لیبرتی بنشانه یک اقدام حسن نیت در شرایطی که سازمان ملل تلاش میکند که بین دو طرف وساطت کند, موافقت کرد. در یک بیانیه اینهفته, دبیرکل سازمان ملل, بانکی مون گفت که دولت عراق توافق کرده است که اجازه بدهد که اشرف تا 30 آوریل باز بماند تا اینکه به تبعیدیان وقت بیشتری برای جابجا شدن بدهد.

بان گفت که در این مدت”از هرگونه اقدام تحریک آمیز, یا خشونت میبایست اجتناب شود و غیر قابل قبول خواهد بود”.

یونامی بشکل طاقت فرسایی دراین مدت کارکرده است تا جابجایی تبعیدیان به سایر کشورها را (میسر-م) سازد. ولی بنا به گفته شهریار کیا- سخنگوی ارشد گروه در اشرف- تا روز جمعه تنها به کمتر از 30 نفر پناهندگی اعطا شده است.

بیانیه بان از اعضای سازمان ملل میخواهد(توصیه میکند) که به جابجایی ساکنین کمپ اشرف که استحقاق آنرا دارند به کشورهای سوم کمک کنند. برگشت به ایران غیر قابل انتظار است زیر که آنها اپوزیسیون رژیم هستند.

کمپ لیبرتی, که نزدیک فرودگاه بین المللی بغداد است, تا هنگام خروج ارتش آمریکا از عراق در ماه دسامبر یک پایگاه بزرگ ارتش آمریکا بود. ساکنین اشرف نگرانند که این کمپ برای آنها یک زندان و بازداشتگاه خواهد بود که خروج آنها از آن ممنوع بوده, آب آشامیدنی نداشته و از امنیت و خدمات درمانی مجانی محروم خواهند بود.

یک خبرنگار عکاس آسوشیتدپرس روز جمعه به وی  اجازه داده شد که به یکی از نواحی کمپ لیبرتی جایی که تبعیدیان زندگی خواهند کرد برود، آن را محصور شده توسط موانع بتونی ضد انفجار برای حفاظت، دارای حدود 140 ساختمان موقت که هرکدام 9 نفر را در خود جای میدهد، توصیف کرد.

در هر ساختمان یک یخچال و یک تهویه و توالتهای قابل جابجایی وجود دارد و سالن غذاخوری در این مرکز توسط سربازان عراقی حفاظت میشود.

آنها دارند آنچه را که رجوی در دسامبر یه عنوان یک «شهر مدرن» با دانشگاه، کتابخانه، موزه، بیمارستان، نیروگاه برق، قبرستان، موزه، پارکها، دریاچه، مراکز ورزشی و تفریحی و پناهگاه زیرزمینی ضد بمب، توصیف کرد ترک میکنند.  ساکنان اشرف سالیان است که این کمپ را ترک نکرده اند و تماس اندکی با دیگران در عراق از طریق ارتش عراق و دیپلماتها و ارگانهای کمک رسانی داشته اند. آنها تجهیزات ارتباطی گسترده دارند که اجازه میدهد با دنیای خارج در تماس باشند.

کیا گفت که مسن ترین تبعیدی که روز شنبه جابجا شد 70 ساله است. 

صفاری گفت هیچکدام از تبعیدیان نمیخواهند بروند اما هنگامی که رهبران اشرف خواهان داوطلب شدند، آنها  توافق کردند که در بین اولین گروه باشند.

پس از سقوط صدام، نیروهای آمریکای کنترل کمپ اشرف را بدست گرفتند و رزمندگان آن را خلع سلاح کردند و ساکنان را در یک کمپ خودشان به وسعت 36 مایل مربع (78 کیلومتر مربع) محصور کردند.  در ازای آن ارتش آمریکا با آنها توافقنامه ای را امضا کرد که به آنها استاتوی افراد حفاظت شده تحت کنوانسیونهای ژنو را میدهد اما آمریکا در سال 2008 آن مسئولیتها را به دولت عراق منتقل کرد.

کمیته بین المللی صلیب سرخ در ژنو، که بر اجرای پیمانهای ژنو در کشورها نظارت میکند، به بازاسکان تبعیدیان در کشورهای یاری خواهند رساند هنگامی که سازمان ملل شایستگی هرکدام برای دریافت پناهندگی را تعیین کند که به طور فردی به آنها استاتوی حفاظت شده میدهد.

توسط لارا جیکس – آسوشیتد پرس