مصدق کبیر در روز بیست و پنجم  تیرماه سال 1331 در اعتراض به توطئه های دربار فاسد شاه و استعمار که در فعالیت دولت ملی او کارشکنی میکردند و پیشبرد جنبش ملی شدن صنعت نفت را  با مانع روبرو ساخته بودند، استعفای خود از نخست وزیری را اعلام کرد. شاه خائن که در محبوبیت روزافزون دولت ملی دکتر مصدق نابودی بقایای سلطنت خودکامة خود را میدید، پس از استعفای دکتر مصدق فرصت را غنیمت شمرد و قوام السلطنه کهنه کارترین مهره دربار و استعمار را به نخست وزیری منصوب کرد و با سرازیر کردن تانکها و زرهپوشهای ارتش سرکوبگر خود به خیابانهای تهران تلاش کرد زیر برق سرنیزه و فضای خفقان جنبش ملی مردم ایران را سرکوب کند.
اما در روز سیام تیر، مردم دلیر در شهرهای مختلف ایران و بخصوص تهران بپاخاستند و با قیام قهرمانانة خود و با شعار «یا مرگ یا مصدق» نقشه های شوم شاه و استعمار را در هم ریختند.
سرکوب خونین این قیام که منجر به شهادت صدها تن از قیام کنندگان و مجروح شدن قریب به هشتصد نفر گردید، خللی در عزم ملت ایران ایجاد نکرد و در بعد از ظهر روز سیام تیر استبداد و استعمار در برابر قیام ملی سی ام تیر وادار به عقب نشینی شدند و دکتر محمد مصدق به دست توانا و پرقدرت ملت ایران، مجدداً به نخست وزیری باز گردانده شد. خاطره این قیام غرورآفرین که نقطة عطفی در جنبش ضد استعماری مردم ایران بود و یاد شهیدان آن، تا جاودان در تاریخ جنبش آزادیخواهانه مردم، خواهد درخشید.
همزمان با پیروزی بزرگ مردم ایران بر استعمار و دربار، عصر 30 تیر 1331 در بازگرداندن دکتر مصدق به اریکة قدرت، خبر پیروزی دیگری نیز به ایران رسید. این پیروزی به دنبال تلاش دکتر مصدق در اجلاس دیوان لاهه بود که پس از شکایت استعمارگران انگلیسی برای ادامه سلطه بر صنعت نفت ایران، طی نطق مستدل خود از مظالم استعمار درایران پرده ‌برداشت و تأثیرعمیقی بر هیأت داوری لاهه گذاشت. دیوان بین‌المللی لاهه برعدم صلاحیت خود در رسیدگی به شکایت انگلیس از ایران رأی داده بود و با رسیدن این خبر مردم ایران را شادی دو پیروزی بزرگ فراگرفت.
سی ام تیرماه همچنین یادآور یکی دیگر از فرازهای تاریخ یک قرن جنبش آزادیخواهانه در وطن ماست.
در روز سیام تیرماه سال 1360 در تهران، در حالیکه خمینی رژیم ولایت فقیه را یکپایه کرده و بر سرکوب آزادیها و اعمال دیکتاتوری سیاه، کمربسته بود و اعدام و خونریزی حد ومرزی نمی شناخت، مسعود رجوی با بهره گیری از تجربیات مبارزات آزادیخواهانه میهنمان، تأسیس شورای ملی مقاومت ایران را به عنوان جایگزین دیکتاتوری مذهبی خمینی اعلام کرد.
شورای ملی مقاومت که اکنون سی وسومین سال حیات خود را آغاز میکند، نقش و شایستگی خود را به عنوان یگانه جایگزین دمکراتیک حکومت آخوندها بیش از هر زمان دیگر به اثبات رسانده است.