آقای شرمن که رئیس دموکرات کمیتة منع گسترش جنگ افزار هسته یی و تروریسم مجلس نمایندگان آمریکا نیز هست طی چهارده سال اخیر توجه و تمرکز خود را بر مسأله ایران معطوف کرده و یکی از بانیان طرحی است که خواستار اعمال محدودیتهای مالی علیه تأمین کنندگان بنزین به ایران در حمایت از سرکوب معترضین در داخل کشور شده است.
آقای شرمن معتقد است که نیاز ایران به وارد کردن بخش مهمی از بنزین, از جمله بهترین اهرمهایی است که در اختیار آمریکا می تواند قرار داشته باشد و او همراه با چند تن دیگر از قانونگذاران آمریکایی می گوید که ایران علیرغم ذخیره عظیم نفتی برای رفع 40درصد نیازهای داخلی خود بنزین وارد می کند و بخش اعظم آن را چند کشور خارجی تأمین می کنند که می توان محدودیتهایی علیه این شرکتهای خارجی به خاطر این فعالیتهایشان اعمال کرد.
در گفتگویی با براد شرمن در مورد راهکارها و نحوة برخورد کنگرة ایالت متحده در قبال ایران از او سؤال کردم.
براد شرمن: خوشحالم از این که این فرصت به من داده شده است. شما البته می دانید که مردم ایران بیشتر به امور داخلی کشورشان و به امور اقتصادی توجه دارند.
اما ما نگران برنامة هسته یی هستیم و من فکر می کنم که مردم ایران هم باید همین نگرانی را داشته باشند. ممکن است مردم با دسترسی به سلاح اتمی موافق باشند تا بتوانند بگویند که بله, کشور با عظمت ما هم سلاح اتمی دارد و از این قبیل حرفها, اما واقعیت این است که سلاح هسته یی نتوانست اتحاد شوروی را در سالهای 1990 که روزگار جانفرسایی را می گذراند, کمک کند.
به هر تقدیر مردم روسیه توانستند رژیم سرکوبگر خود را براندازند, اما اینجا صحبت از منزوی کردن ایران از سوی جامعة جهانی است. صحبت از خطر اقدام نظامی است. ایران می خواهد به سلاح هسته یی دستیابی پیدا کند, حال آن که با همسایگانش هیچ اختلاف ارضی ندارد. وضعیت ایران با پاکستان فرق می کند.
سؤال: ایران می گوید برنامة هسته ییش هدف صلحجویانه دارد.
جواب: بله هدفهای صلح آمیز و کسب انرژی اصطلاحات دهن پرکن و قشنگی هستند. اما واقعیت این است که ایران گاز خود را می سوزاند و آن را ضایع می کند. صدور گاز برای ایران دشوار است. در حقیقت این گاز نه حالا صادر می شود و نه در گذشته صادر می شد. وقتی شما گاز مجانی دارید, آسانترین و ارزانترین راه تولید برق این است که از این گاز استفاده کنید. هم تمیز است, هم بی خطر است, هم مسأله بین المللی ایجاد نمی کند.
سؤال: می گویم پس به نظر شما چه گزینه یی باید انتخاب کرد. فشار سیاسی, فشار اقتصادی؟ شما چند لایحه تقدیم مجلس کردید. با مسأله ایران چه باید کرد؟
جواب: من طرفدار تحریمهای سخت هستم. اما نه به نحوی که زندگی ایرانیها را مختل کند, بلکه به نحوی که ایران را وادار به تغییر رفتار و سیاست خود بکند. دیگر این که حتی اگر لایحه یی که من به مجلس تقدیم کرده ام, تصویب نشود, باز هم ایران هزینه های کلانی دارد که به اقتصاد آن کشور فشار وارد می آورد. چرا؟ چون وزارت خزانه داری آمریکا در سراسر دنیا تلاش می کند تا معاملات بازرگانی برای ایران گران تمام شود. به این ترتیب هزینه تولید هر کیلو وات برق حاصل از برنامة هسته یی که به فرض برای مقاصد صلح آمیز اجرا می شود برای آنها به مراتب گرانتر از همة نقاط دیگر دنیا تمام می شود. تازه من هنوز نمی دانم که ایا هدف واقعی ایران تولید برق است یا نه.
سؤال: به او می گویم سال پیش پرزیدنت اوباما یک پیام نوروزی برای ملت و دولت ایران فرستاد و در این پیام گفت که ما وارد یک دورة جدید تعامل و گفتگوی سیاسی می شویم. امسال در پیام نوروزی خود صحبت از مزایا و فرصتهای دیگری برای مردم ایران و به ویژه جوانان کرد. سیاستها و استراتژی پرزیدنت اوباما در قبال ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟
جواب: اولاً پیام نوروزی من برای مردم ایران است, نه برای احمدی نژاد و امثال او. ثانیاً به نظر من سیاست ما در ده سال گذشته در قبال ایران یک شکست کامل بوده است. دلیل من این است که همین حالا که من و شما با هم صحبت می کنیم, سانتریفوژهای ایران دارند کار می کنند. این به معنای آن است که پیشتر کلینتون نتوانست از چرخش سانتریفوژها جلوگیری کند. ما حتی از وجود آنها اطلاع نداشتیم تا این که سازمان مجاهدین خلق ایران وجود آنها را افشا کرد. بعد هم دولت بوش آمد و فقط حرف زد, اما عمل نکرد. و حالا هم دولت اوباما حرفهای قشنگ می زند. کمی هم بیشتر از دولت بوش اهل عمل است. اما به طور کلی سیاستهایی که ما در این مدت دنبال کرده ایم با شکست روبه رو بوده است.
سؤال: می گویم با حذف گزینة نظامی مخالفید, چرا؟
جواب: خوب من فکر می کنم که گزینة نظامی یکی از راههایی است که ما به دولت ایران بگوییم که شما به خاطر برنامه های هسته یی, هم از نظر سیاسی و هم از لحاظ اقتصادی بهای گزافی می پردازید و این برنامه برای شما گران تمام می شود و به علاوه با اقدام نظامی شما همه چیز را از دست می دهید. بنابراین گزینه نظامی راهی است برای ایران که یا برنامه های هسته یی را لغو کند یا آن را به نحوی تغییر دهد که منحصراً و به صورت قابل تأییدی در جهت مقاصد صلح آمیز اجرا شود.
سؤال: به این قانونگذار آمریکایی می گویم ایرانیان بسیار وطنپرست و ناسیونالیست هستند, فکر نمی کنید اگر اقدام نظامی انجام شود آنها واکنش نشان می دهند؟
جواب: بله, اما از سوی دیگر اگر این گزینه همیشه مطرح و روی میز باشد, وسیله یی خواهد بود که دولت ایران وادار به تغییر رویه شود. اما من به طور کلی عقیده دارم که مطرح بودن و روی میز بودن این گزینه روی میز نمی تواند به تنهایی باعث شود که مردم ایران پشت سر دولت خود بایستند.
سؤال: و نظر او را در مورد جنبش سبز سؤال می کنم.
جواب: خوشحالم که می بینم مردم ایران به دنبال دموکراسی هستند. انتخابات اخیر که واقعاً یک دغلکاری و تقلب آشکار بود. در عین حال آمریکاییان نباید فکر کنند موسوی یا رفسنجانی مانند متفکرین و رهبران رفرمیست برجستة آمریکا هستند. هر دولتی که در ایران بر سر کار بیاید, راهکار مخصوص خودش را دارد و من امیدوارم دولتها با روش دموکراتیک انتخاب شوند. یعنی ابتدا مبارزة انتخاباتی آزاد, شمارش آرا با روش درست و بعد هم هر کس که می خواهد نامزد انتخابات شود. اما در انتخابات اخیر شمار بسیار زیادی از نامزدان از شرکت در انتخابات محروم شده اند.