1- در متن «پارامترهای برنامه جامع اقدام مشترک» وزارت خارجه ایران، آمده است که «مجموعه متضمن این راه حل ها، جنبه حقوقی نداشته و صرفا راهنمای مفهومی تنظیم و نگارش برنامه جامع اقدام مشترک را فراهم خواهد ساخت». در متن وزارت خارجه آمریکا، به هیچ وجه عباراتی چون «این متن جنبه حقوقی ندارد» وجود ندارد، بلکه ساختار آن بر اساس یک توافق بین المللی طراحی شده است. نکته بسیار مهم دیگر اینکه هم آقای ظریف هم خانم موگرینی در متنی که قرائت کردند، بر «دستیابی» به PJCPOA » تاکید نمودند. این دستیابی یعنی همان توافق دو مرحله ای که پیشتر خط قرمز ایران اعلام شده بود.
در متن فارسی آمده است: « در چارچوب راهحلهای موجود، هیچ یک از تأسیسات و فعالیتهای مرتبط هستهای متوقف، تعطیل و یا تعلیق نمیشود و فعالیتهای هستهای ایران در تمامی تأسیسات هستهای از جمله نظنز، فردو، اصفهان و اراک ادامه خواهد یافت.»اما در متن انگلیسی نه تنها چنین چیزی وجود ندارد، بلکه تصریح شده که «ایران موافقت کرد تقریبا دو سوم فعالیت های هسته ای خود را کاهش دهد» و در ادامه این کاهش-بخوانید تعطیلی- دو سومی را توضیح داده است.
2- در متن آمریکایی تصریح شده که «ایران موافقت کرده است برای 15 سال هیچگونه تاسیسات غنی سازی ایجاد نکند». در متن ایرانی این عبارات غایب است.
3- در متن وزارت خارجه آمریکا تصریح شده که «ایران موافقت کرده است برای 15 سال در فردو غنی سازی نکرده و تحقیق و توسعه مرتبط با غنی سازی نیز در این سایت انجام ندهد». این عبارات یعنی سایت غنی سازی فردو رسما تعطیل شود. اما در نسخه وزارت خارجه ایران آمده است: « تأسیسات هستهای فردو به مرکز تحقیقات هستهای و فیزیک پیشرفته تبدیل خواهد شد.»
4- در نسخه وزارت خارجه آمریکا تصریح شده که در نظنز تنها باید 5060 سانتریفیوژ IR-1 فعال باشند. در نسخه ایرانی به این امر یعنی صرفا استفاده از سانتریفوژهای قدیمی نسل اولی اشاره نشده، اما عباراتی گنجانده شده که اثری از آنها در نسخه آمریکایی وجود ندارد:
5- در نسخه وزارت خارجه آمریکا، آمده است که ایران نباید از سانتریفیوژهای پیشرفته خود استفاده کند و تحقیق و توسعه ایران روی سانتریفیوژهای پیشرفته باید طبق پارامترها و برنامه مورد توافق با 5+1 باشد. اما در نسخه فارسی این قسمت به این شکل منعکس شده: « ایران برنامه تحقیق و توسعه خود را روی ماشینهای پیشرفته ادامه خواهد داد و مراحل آغاز و تکمیل فرایند تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای IR-4 ،IR-5 ،6IR- و IR-8 را در طول دوره زمانی 10ساله برنامه جامع اقدام مشترک ادامه خواهد داد.»
6- در رابطه با رآکتو آب سنگین اراک، در نسخه وزارت خارجه ایران آمده است که راکتور تحقیقاتی اراک آب سنگین باقی می ماند، با انجام بازطراحی ارتقا می یابد و روزآمد می شود و این کار در قالب یک پروژه بین المللی مشترک تحت مدیریت ایران آغاز و پس از آن بلافاصله ساخت آن شروع و در چارچوب یک برنامه زمان بندی تکمیل خواهد شد. اما در نسخه وزارت خارجه آمریکا خبری از این الفاظ نیست و تقریبا ماجرا برعکس است: ایران موافقت کرده است که رآکتور اراک را طبق طرحی که روی آن باید با 5+1 توافق حاصل شود، بازطراجی کند؛ قلب رآکتور نیز تخریب خواهد شد.
7- در سند آمریکایی آمده که ایران یک سری اقدامات را برای رفع نگرانی های آژانس در رابطه با ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته ای خود، انجام خواهد داد. در متن فارسی وزارت خارجه ایران، اصلا به این موضوع اشاره نشده است.
8- درباره پروتکل الحاقی، در سند ایرانی آمده که ایران «داوطلبانه» این پروتکل را به صورت «موقت» اجرا می کند و «در ادامه فرآیند تصویب این پروتکل طبق یک جدول زمانی در چارچوب اختیارات رئیسجمهور و مجلس شورای اسلامی به تصویب خواهد رسید».در سند آمریکایی اساسا خبری از الفاظی چون داوطلبانه و موقت و اختیارات رئیس جمهور و مجلس و... نیست، بلکه تصریح شده که «ایران موافقت کرده است پروتکل الحاقی را اجرا (Implement) کرده و به آژانس اجازه دسترسی های بسیار بیشتری را در رابطه با برنامه هسته ای ایران بدهد، از جمله تاسیسات اعلان شده و اعلان نشده را».
9- در رابطه با تحریم ها، در سند ایرانی آمده است: « پس از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک، تمامی قطعنامههای شورای امنیت لغو خواهد شد و همه تحریمهای اقتصادی و مالی چندجانبه اروپا و یکجانبه آمریکا
فوراً لغو خواهند شد». باز، در سند انگلیسی، به هیچ وجه چنین عباراتی وجود ندارد، بلکه تصریح شده است که اگر ایران به تعهدات خود عمل کند، در تحریم ها تخفیف (Relief) شامل حالش می شود؛ ساختار تحریم های آمریکا باقی می ماند؛ تحریم های شورای امنیت سازمان ملل درباره موضوع هسته ای همزمان با پایان همه مباحث مرتبط با هسته ای از جمله غنی سازی، ابعاد احتمالی نظامی(PMD)، فردو، اراک و شفاف سازی، لغو می شود؛
تحریم های یکجانبه آمریکا و اروپا پس از آنکه آژانس تائید کرد ایران تمام گام های هسته ای مرتبط را برداشت، «تعلیق» می شوند و هر گاه آژانس گفت ایران به تعهداتش عمل نکرده، مجددا اعمال می شوند(یعنی خبری از «لغو» تحریم ها نیست).
خبرگزاری سپاه پاسداران می افزاید: اگر متن آمریکایی جزئیات توافقی باشد که متن ایرانی به صورت کلیات بدان پرداخته، به معنی واقعی کلمه یک فاجعه رخ داده است. برنامه هسته ای ایران برای 15 سال به حال تقریبا تعطیل در آمده و برای بعد از آن نیز شرایط ایران عادی نمی شود و تهران باید باز هم مذاکره کند، ورود 5+1 به حوزه های نظامی ایران تحت عنوان ضرورت روشن شدن مسئله PMD پذیرفته شده، هیچ تحریمی لغو نشده بلکه ضمن زیر پا گذاشتن خط قرمز توافق یک مرحله ای، با شرایطی بسیار سخت و حفظ ساختار تحریم ها، تهران تنها «تخفیف» در برخی تحریم ها و «تعلیق» پر شرط و شروط برخی دیگر را قبول کرده است.
حقیقتپور نایبرئیس کمیسیون سیاست خارجی مجلس ارتجاع، با انتقاد از بیانیه لوزان اعلام کرد ظریف٬ وزیر امور خارجه در رابطه با این بیانیه به مجلس فراخوانده خواهد شد.
پاسدار شریعتمداری نماینده خامنهای در کیهان در یادداشت روز خود درباره نقض مرز سرخهای خامنهای در توافقنامه لوزان نوشت:
«فقط نیم نگاهی به متن توافق لوزان بهوضوح نشان میدهد امتیازاتی که ایران سخاوتمندانه تقدیم حریف کرده است، شفاف و قابلاندازه گیری است اما، آنچه حریف برعهده گرفته است، مبهم، چندپهلو و تفسیرپذیر است بهگونهیی که «وعده نسیه» گویاترین تعریف برای آن است... .
پاسدار شریعتمداری افزود: «قرار بود و به صراحت اعلام شده بود که ایران به توافق دو مرحلهای تن نمیدهد ولی آقایان ابتدا یک توافق با چارچوب تعهدآور را پذیرفتهاند و بحث و توافق درباره جزئیات را به بعد موکول کرده اند! چرا این خط قرمز را که همان کلاه گشاد توافق ژنو است نادیده گرفته اند؟!»
نماینده ولی فقیه ارتجاع در کیهان نوشت: تعلیق بخشی از تحریمها به گزارش آژانس و راستیآزمایی تعهدهای نظام موکول شده است، به بیان دیگر، گزارش آژانس از یک سو مشروط به آن است که از تولید موشکهای بالستیک دست بکشیم و موشکهای تولیدشده را نابود کنیم و از سوی دیگر تعلیق تحریمها مشروط به همین گزارش آژانس خواهد بود و از آنجا که آژانس موشکهای بالستیک تحت گزاره PMD (ابعاد نظامی احتمالی) ارزیابی میکند! تحریمهای تعلیق شده نیز ددر اولین بازه زمانی مجدداً برقرار خواهد شد. یعنی امتیازات را دادهایم و تحریمها نیز به جای خود باقی ماندهاند! آیا این، همان فرمورد برد ـ برد! مورد نظر است؟!
محمد حسن آصفری عضو کمیسیون امنیت مجلس ارتجاع گفت:« تفاهم نامه منطبق با چارچوب تعیین شده و خطوط قرمز نظام نبود، امیدواریم که دولت فریب نخورده باشد».
کاظم انبارلویی گرداننده روزنامه حکومتی رسالت نوشت: امتیازات فراوانی داده شد و تحریمهای ظالمانه همچنان به قوت خود باقی است. صدور بیانیه نوعی دور زدن چیزی است که قبلاً از آن به نام توافق دو مرحلهای یاد میشد و پیش از آن هم عزم نظام بر این بود که به چنین سمتی نرود. ما تا کنون امتیازات فراوانی را دادهایم در حالیکه هیچ اتفاق جدیدی رخ نداده است.
روزنامه سپاه پاسداران نوشت: آنچه قرار است در فردو انجام شود نمیتواند در جای دیگری انجام شود؟ فردو تعطیل نمیشود اما مثل آن اتوبوسی است که اجازه حرکت به آن داده میشود اما حق ندارد بیشتر از یک مسافر حمل نماید.
یک روزنامه متعلق به دستگاه قضایی رژیم نیز نوشت: کاخ سفید در بیانیه خود تصریح کرد. دیل توافق، تحریمهای آمریکا مرتبط با مسأله تروریسم، نقض حقوقبشر و موشکهای بالستیک پابرجا خواهند بود. این بند را باید در چارچوب خبر خوش آمریکا و عده آنان به ارتجاع منطقه ارزیابی نمود...
15 فروردین 94