این منبع باعنوان حاشیه نشینی شیراز در حاشیه، کلانشهر شیراز به اندازه یک شهر حاشیه نشین دارد، به وضعیت وخیم زندگی در حاشیه نشینی شیراز وعدم رسیدگی به آن از طرف کارگزاران دزد و غارتگر رژیم اعتراف کرد و نوشت: “نیازی نیست از شهر دور شوی تا به حاشیه برسی، اینجا حاشیه به قلب شهر رسوخ کرده و به دردش آورده است، هرچند اطراف شیراز هم تعریفی ندارد اما در چند قدمی سومین حرم اهل بیت هم به راحتی مصداقهای حاشیهنشینی و آثار منفی آن را میبینی.
مردمانی در کوچه پس کوچههای شهر شیراز زندگی میکنند که به اجبار خشکسالی و بیکاری و به امید شغل، درآمد و کار بهتر، غربت را بر ماندن در دیار خود ترجیح داده و با کولهباری از آرزو به شیراز آمدهاند بدون آنکه بدانند چه سرنوشتی در انتظارشان است.
در محلههای حاشیهنشین شیراز از اطراف احمدآباد گرفته تا سهلآباد، مهدیآباد، شهرک سعدی، کتسبس، دهپیاله، پایکُتا، کوشکمیدان، شیخعلیچوپان، سلطانآباد تا سنگسیاه که قدم میزنی به حال و روز ساکنانش تاسف میخوری که چرا به جبر روزگار و ناملایمتی شرایط مجبور به ترک روستا و محل سکونت خود شدند و در حلبیها و آلونکهایی سکنی گزیدهاند که نمیتوان نام خانه بر آن نهاد، خانههایی که هر آن ممکن است بر سر ساکنانش آوار شود.
به گفته حیدر عالیشوندی، فرماندار شهرستان شیراز اگر تمامی جمعیت حاشیهنشین اطراف و ساکن در دل شهر شیراز را در نظر بگیریم کلانشهر شیراز 200 هزار نفر حاشیهنشین دارد که با توجه به جمعیت بیش از یک میلیونی شیراز معادل یک پنجم آن میشود. این جمعیت به اندازه یک شهر است که ساکنان آن با فرهنگهای متفاوت گرد هم جمع شدهاند و علاوه بر اینکه شرایط زندگی آنها بهتر نشده بلکه شرایط را برای وقوع جرائم و بزهکاری مهیا کردهاند.
معضل حاشیهنشینی از جمله مباحثی است که نه تنها در شهر شیراز بلکه در بیشتر کلانشهرهای کشور وجود دارد اما در شیراز این مشکل به گونهای است که باید میزبان کمکاری در روستاها و حتی استانهای کمتر توسعه یافته همسایه خود باشد، اتباع بیگانه را هم باید به این جمعیت اضافه کرد.
غلاممهدی حقدل، رئیس شورای اسلامی شهر شیراز، با بیان اینکه سکونت این دسته از مهاجران که بیشتر آنها افراد سالم و جویای کار هستند در حاشیه شهر شیراز زمینه را برای حضور افراد خلافکار در این نقاط فراهم میکند تصریح کرد: افزایش آسیبهای اجتماعی که مهمترین و جدیترین معضل حاشیهنشینی است با حضور افراد سودجو و خلافکار در مناطق حاشیهنشین تشدید میشود.
حقدل با تاکید بر اینکه مهار حاشیهنشینی تکلیف تمامی مسئولان به ویژه شورا، شهرداری و دولت است اظهار داشت: اگر حاشیهنشینی شیراز مهار نشود آسیبهای جدی ناشی از آن دامنگیر تمام شهر میشود.
وی با بیان اینکه افرادی هم که از ناچاری در مناطق حاشیه شهر زندگی میکنند به خدمات شهری نیاز دارند افزود: براساس قانون امکان بزرگ کردن شهر برای شهرداری وجود ندارد و براساس طرح تفصیلی بسیاری از این مناطق، خارج از محدوده شهر قرار دارند.
هرچند این جمعیت بیش از 200 هزار نفری که به حاشیه شهر آمدهاند به امکانات شهری نیاز دارند اما بیشتر مناطق حاشیه شیراز از کمترین امکانات برخوردار است.…
منطقه هفت شهرداری شیراز که مساحت زیادی از مناطق حاشیهنشین را در خود جای داده در این محلهها با مشکلات بهداشتی، امنیتی، عمرانی، فرهنگی، اجتماعی و غیره مواجه است.
حیدری، یکی از ساکنان محله سهلآباد شیراز، از وضعیت بد امنیت در این محله گلایه دارد و میگوید با وجود اینکه در نزدیکی ورودی محله یک کلانتری وجود دارد اما برخی افراد ساکن در این منطقه که به انجام کارهای غیرقانونی و خلاف مانند فروش مواد مخدر و غیره مبادرت دارند امنیت را از مردم سلب کردهاند و به راحتی انواع خلافها در این محله رخ میدهد.
پیرزنی سالخورده که بدون همسر و فرزندی در حاشیه شیراز زندگی میکند از گرانی هزینه اجاره مسکن در شیراز گلایه دارد و چون پولی ندارد مجبور است در حاشیه شهر زندگی کند. وسعت تمام محل زندگیش به 6 متر مربع هم نمیرسد، تمامی اسباب و اثاثیهاش در گوشهای از اتاقک محقر محل زندگیش جای گرفته، همسرش را در تصادف از دست داده است و به دلیل مشکلات جسمانی حتی توان رفتن تا نزدیکترین نهاد حمایتی را ندارد، مخارج زندگیش را از کمکهای اندک و روزانه رهگذران تامین میکند.
مشکل مشترک بیشتر محلههای حاشیه شیراز نبود بهداشت و جاری بودن آب در کوچه و خیابان است، به گفته شهردار منطقه هفت شیراز در مناطق جنوب و شرق این شهر سطح آب بسیار بالا است و آبهای سطحی و فاضلاب در یک سطح قرار دارند به نحوی که ترکیب این آبها سبب شیوع بیماریهای مختلف به ویژه سالک شده است.
یکی دیگر از ساکنان این محله از وضع کنونی سنگسیاه بسیار ناراحت است، او که پدر دو دختر 16 و 19 ساله است از وضعیت اجتماعی و فرهنگی این محله گلایه دارد و میگوید: متاسفانه به دلیل اینکه کارگر هستم و نمیتوانم در محله دیگری ساکن شوم مجبورم با خانوادهام اینجا زندگی کنم.
او معتقد است به دلیل عدم رسیدگی به این محله مانند دیگر محلههای شهر شیراز وضعیت آن خیلی بدتر از گذشته شده به نحوی که بیشتر ساکنان اصیل محله به دیگر محلهها رفتند و با توجه به عدم نظارت مسئولان به اینجا زمینه برای حضور افراد معتاد، خلافکار، اتباع بیگانه، زنان خیابانی و غیره فراهم شده و حتی تعداد زیادی از خانههای قدیمی و تاریخی محله سنگسیاه به منقلخانه تبدیل شده است.
آقای از دیگر ساکنان این محله میگوید بیش از 80 درصد از منازل این محل توسط قاچاقچیان اشغال شده و اعتیاد در محله بیداد میکند و با وجود اینکه تمامی مسئولان از استاندار، فرماندار، نیروی انتظامی و دیگر نهادها از مشکلات اینجا خبر دارند اما نمیدانم چرا برای برطرف شدن آنها اقدام نمیکنند.
او که در دیگر محلههای حاشیهنشین شیراز هم زندگی کرده معتقد است بزرگترین مشکل این محلات نبود بهداشت و تعداد زیاد اتباع بیگانه است و عدم دسترسی به درون محله با استفاده از خودرو، کمبود خدمات شهری، بیماریهای پوستی به ویژه سالک، وجود مراکز دیآیسی در سنگسیاه و غیره از دیگر مشکلاتی است که میتوان برای محلههای حاشیهنشین برشمرد.
بنا به گفته ساکنان مناطق حاشیهنشین شیراز میتوان نام «منطقه آزاد» را بر اینجا نهاد چرا که از تمامی قومیتهای استان و استانهای همجوار و حتی اتباع بیگانه آزادانه و بدون هیچ چارچوبی در این مناطق زندگی میکنند و هیچ نظارتی نیز بر آنها صورت نمیگیرد یا شاید هم حاشیهنشینی در شیراز در حاشیه قرار دارد.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری فارس درباره محلههایی همچون سنگسیاه و غیره که بخش مهمی از بافت تاریخی را در دل خود جای دادهاند گفت: در بافت شهری شیراز نیز مناطق پرخطر و بحرانی مانند بافت تاریخی و سنتی نیز وجود دارد که متاسفانه در حال حاضر از سکنه خالی و به پاتوق افراد ولگرد، معتاد، موادفروشان تبدیل شده است.