معاون اداری وزارت علوم، چهارم خرداد خبر داد، سیاست اول این وزارت‌خانه کاهش دانشجویان در کلان‌شهرها و اولویت بعدی انتقال دانشگاه‌ها از تهران است. وزیر علوم بارها وجود برنامه انتقال دانشگاه‌ها از تهران را تکذیب کرد بود.
نمایندگان محمود احمدی‌نژاد در «کارگروه انتقال کارکنان دولت» سه وزارت‌خانه‌ی علوم، بهداشت و آموزش و پرورش را موظف کرده‌اند برای کاهش جمعیت دانشجویی تهران، بخشی از دانشجویان و تعدادی از دانشگاه‌ها را به شهرهای دیگر انتقال دهند. نهادهای مرتبط موظف شده‌اند طرح زمان‌ببدی شده‌ای را برای اجرا این مصوبه به کارگروه دولت ارائه کنند. وزیر علوم، کامران دانشجو، پیشتر در مناسبت‌های مختلف، و حتا در دیداری با جمعی از نمایندگان مجلس که اواسط اردیبهشت انجام شد، انتقال دانشگاه‌ها از تهران را تکذیب کرده بود. معاون اداری این وزارت‌خانه، اکبر متکان، ظهر سه شنبه، چهارم خرداد، وجود چنین برنامه‌هایی را تایید کرده است.
اول کاهش دانشجو بعد انتقال دانشگاه
اکبر متکان به خبرگزاری مهر گفت «سیاست اول ما کاهش دانشجویان در سطح کلان‌شهرها و اولویت بعدی انتقال دانشگاه‌ها از شهر تهران است.» او می‌گوید «این انتقال به صورت بسته یکپارچه به همراه معاونت‌های مختلف وزارت علوم پیگیری می‌شود.» یکی از هدف‌های دولت از این برنامه کاهش جمعیت پایتخت عنوان می‌شود که ظاهرا با نگرانی از وقوع زلزله نیز بی‌ارتباط نیست.
معاون اداری وزارت علوم گفته است «علاوه بر بحث زلزله که با توجه به بررسی‌ها، برخی از دانشگاه‌های شمال و جنوب شهر تهران در مسیر زلزله هستند مسائل اجتماعی نیز در این مسئله مهم است.» محمود احمدی‌نژاد هفدهم فروردین ماه ۸۹ گفته بود «شرایط طبیعی نشان می‌دهد که بروز زلزله در تهران قطعی است.» او در بازدید از مجتمع اردوگاه‌های اسکان اضطراری بشارت در غرب تهران اظهار داشت «آمادگی و توانمندی مقابله با بحران و ارائه خدمات در تهران خوب است اما نسبت به ابعاد وسعت و جمعیت استان کافی نیست.» پایگاه رسمی اطلاع رسانی دولت نوشت احمدی‌نژاد با توجه به این عدم آمادگی «از ساکنان پایتخت خواست که موضوع مهاجرت از تهران را جدی بگیرند.»
ارتباط کاهش دانشجوی کلان‌شهرها با زلزله؟
بیست و نهم اردیبهشت، همزمان با انتشار خبر مصوبه کارگروه ویژه دولت، محمد حسین سرورالدین رئیس سازمان سنجش گفت «سیاست‌های موجود درباره ظرفیت دانشگاه‌ها هیچ ارتباطی به زلزله ندارد.» او به خبرگزاری مهر می‌گوید این سیاست از برنامه‌های اعلام شده‌ی وزیر جدید علوم است که قصد دارد با کاهش ظرفیت دوره‌های کارشناسی در دانشگاه‌های بزرگ کشور، ظرفیت دوره‌های عالی و تکمیلی را در آنها که از امکانات بهتری برخوردارند افزایش دهد.
رئیس سازمان سنجش می‌گوید با اجرایی شدن این سیاست‌ها کاهشی در تعداد دانشجویان شهرهای بزرگ صورت نخواهد گرفت. او همچنین خاطرنشان می‌کند «اگر قرار باشد به خاطر زلزله دانشگاه‌ها را جابجا کنیم یا دانشجو کمتر پذیرش کنیم، آموزش و پرورش باید زودتر از ما اقدام کند. پس مطمئن باشید انتقال دانشگاه‌ها یا کاهش ظرفیت به دلیل زلزله در دستور کار نیست.»
احمدی‌نژاد: یک چهارم تهرانی‌ها می‌توانند مهاجرت کنند
به رغم سخنان رئیس سازمان سنجش و تکذیب‌های قبلی وزیر علوم، به نظر می‌رسد موضوع انتقال برخی از دانشگاه‌های تهران به شهرهای دیگر در دستور کار برخی از موسسه‌های آموزشی قرار دارد. معاون اداری وزارت علوم گفته است «مکان‌یابی توسط خود دانشگاه‌ها شروع شده است و در حال حاضر دانشگاه‌هایی از جمله علامه طباطبایی و خواجه نصیر طوسی که از قبل برای تمرکز واحدهایشان دنبال مکان مناسب بودند مکان‌یابی را آغاز کرده‌اند.»
بعضی از مسئولان و کارشناسان تفاوت کیفی و امکانات دانشگاه‌های تهران و شهرهای بزرگ با دانشگاه‌های شهرستان‌ها را علت ضروری بودن تغییر در برنامه‌ی آموزشی موسسه‌های مختلف عنوان می‌کنند. بنابر این نظر، از سویی دانشگاه‌های بزرگ به سوی تخصصی‌تر شدن حرکت می‌کنند، از سوی دیگر ظرفیت دانشگاه‌های شهرستان‌ها برای پذیرش دانشجو تا دوره‌ی کارشناسی از تقاضاهای موجود فراتر است.
به این ترتیب قرار است با کاهش دوره‌های کارشناسی در دانشگاه‌های تهران و کلان‌شهرها امکانات آنها صرف دوره‌های تکمیلی و عالی شود. در این حالت، همانطور که رئیس سازمان سنجش نیز معتقد است، کاهش محسوسی در تعداد دانشجویان به وجود نخواهد آمد. گفته‌های اخیر معاون اداری وزارت علوم در مورد "کاهش دانشجویان در سطح کلان‌شهرها" با این برنامه‌ریزی همخوانی ندارد و ظاهرا در جهت اجرای مصوبه‌های کارگروه ویژه دولت ابراز شده است.
بر اساس مصوبه دولت محمود احمدی‌نژاد ۱۶۳ شرکت دولتی موظف شده‌اند حداکثر تا پایان خرداد ماه برای انتقال دفترهای خود از تهران برنامه‌ریزی کنند. احمدی‌نژاد هفدهم فروردین گفته بود «یک چهارم ساکنان تهران امکان زندگی در سایر نقاط کشور را دارند.» بحث انتقال دفتر مرکزی شرکت‌ها و موسسه‌هایی که مرکز فعالیت‌شان در شهرستان‌هاست، در مبارزات انتخاباتی سال ۸۴ از سوی احمدی‌نژاد مطرح شده بود اما پس از پیروزی او مسکوت ماند.
دویچه وله
