«چه کسی شهر هفت دروازه "تب"(۱) را بناکرد؟
در کتابها، نام فرمانروایانی آمده است.
آیا فرمانروایان، تخته سنگها را به دوش کشیدند؟
و بابل را که چندین و چند بار ویران شد،
چه کسی بازساخت؟
فَعله های شهر زرّین "لیما" (۲) خود در کدام خانه ها به سر می بردند؟
در آن شب که دیوار بزرگ چین به پایان آمد،
بنّایانش به کجا رفتند؟
روم بزرگ، پر از طاق نصرتهاست.
چه کسی آنها را برپا داشت؟
و قیصرها بر چه کسانی پیروز شدند؟
آیا بیزانس(۳) پرآوازه، برای ساکنانش، فقط قصر داشت؟
در آتلانتیس(۴) افسانه یی
حتی در آن شب که دریا به کامش کشید،
به دریاافتادگان، بر سر بردگان خود نعره می کشیدند.
***
آیا اسکندر جوان، هند را تسخیرکرد؟
به تنهایی؟
قیصر که "گل"ها (۵) را در هم کوبید،
حتی آشپزی هم به همراهش نبود؟
فیلیپ اسپانیایی، به هنگامی که ناوگانش
غرق شد، گریست.
جز او، آیا هیچ کس گریه نکرد؟
فردریک دوّم در جنگهای هفت ساله پیروزشد.
آیا هیچ کس در این پیروزی سهمی نداشت؟
***
بر پیشانی هر ورقی، یک پیروزی.
چه کسی شام پیروزیها را می پخت؟
هر ده سال، مردی بزرگ.
چه کسی هزینه ها را می پرداخت؟
***
این همه روایت.
این همه پرسش».
(هفته نامه «ایران زمین»، شماره ۹۳، ۱۰ اردیبهشت،۱۳۷۵، ص۸).
ـــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات:
۱ـ تب یا تبس، نام یکی از شهرهای باستانی مصر، که سالهای متمادی پایتخت بوده است.
۲ ـ لیما: پایتخت کشور پرو، از شهرهای پررونق دوران قدیم که به آن «شهر شاهان» می گفتند.
۳ ـ امپراتوری «بیزانس» یا امپراتوری روم شرقی، در دوره امپراتوری کنستانتین پدیدآمد. او پایتخت را از رم به دهکده «بیزانتیوم»، در کناره تنگه بُسفُر، منتقل کرد که بعدها به نام خود او کنستانتینوپول (قُسطنطنیه) خوانده شد.
۴ ـ آتلانتیس: جزیره یی افسانه یی و پررونق و کهن، که حدود ۸هزارسال پیش، سواحل شرقی انگلستان آن زمان را به سواحل غربی هلند، آلمان و دانمارک کنونی متصل می کرد و در اثر یک سونامی پنج متری که هشت هزار و دویست سال پیش رخ داد به زیر آب رفت (ویکی پدیا).
۵ ـ گل ها یا مردمان سرزمین گل که در غرب اروپا (فرانسه کنونی، بلژیک، سوییس غربی و...) زندگی می کردند.
