یاران من در جستجوی آزادی در ایران شهید شدند
این نسل کاری را که ما شروع کردیم به پایان خواهد رساند
نایب آقا در جام جهانی ۱۹۷۸ شرکت کرد
ساندی تایمز ۲۰ نوامبر ۲۰۲۲
در سال ۱۳۵۷ برای شرکت در جام جهانی با تیم ملی فوتبال ایران به آرژانتین سفر کردم. ما به‌عنوان اولین تیم ایرانی در جام جهانی تاریخ‌ساز شده بودیم. تیم جوان ما، به‌عنوان افتخار ملت، در ابرها پرواز می‌کرد. وقتی از تهران خارج شدیم جمعیت زیادی از هواداران در فرودگاه حضور داشتند. لحظات شادی را فراموش نمی‌کنم. در مرحله گروهی مقابل اسکاتلند ۱-۱ مساوی کردیم.
هنگامی‌که در اوایل تابستان از کشور خود خارج شدم، وضعیت داخلی در ظاهر غیرقابل تغییر به نظر می‌رسید، بدون هیچ نشانه‌ای از تغییرات قریب‌الوقوع و در ابعاد بزرگ. زمانی که یک ماه بعد به فرودگاه تهران برگشتیم، شعارهای مرگ بر شاه، مستبد حاکم بر ایران را، می‌شنیدیم.
من تجربه دست اولی از سوءاستفاده‌های رژیم شاه، فساد گسترده و اقدامات پلیس مخفی بدنام آن، ساواک، در دانشگاه و حتی در دوران فوتبالم کسب کرده بودم، جایی که افراد بدون صلاحیت تنها به خاطر ارتباط با کاخ سلطنتی به ریاست فدراسیون فوتبال رسیده بودند.
اعتراضات فزاینده مردم به من این ادراک را داد، درحالی‌که هم‌وطنان ایرانیم، غرور و افتخار ملی خود را در فوتبال می‌یافتند، اکثر آن‌ها از سلسله پهلوی و نظام سلطنتی ابراز تنفر می‌کردند.
چندین ماه پس از بازگشتم از آرژانتین، من شاهد بودم که وطنم در تظاهراتی که سراسر ایران را گرفته بود، سرکوب خشونت‌آمیز را به چالش کشیده و تمایل خود را برای سرنگونی سلطنت پنهان نمی‌کرد.
پس از رفتن شاه از ایران به کالیفرنیا رفتم تا تحصیلات عالیه خود را تکمیل و در رشته جامعه‌شناسی و انسان‌شناسی فارغ‌التحصیل شوم. در آنجا بود که با هم‌وطنانم ارتباط برقرار کردم و به سازمان مجاهدین خلق ایران و شورای ملی مقاومت ایران پیوستم. پس از ربوده شدن انقلاب توسط روح‌الله خمینی، مجاهدین خلق، تلاش‌های خود را به سمت مقاومت در برابر دیکتاتوری و فشار برای بازگشت به ارزش‌های دموکراتیک که در ابتدا به حمایت مردمی از آن انقلاب دامن زده بودند، معطوف کردند.
خبیری ستاره نوظهور تیم ملی ایران بود
زمانی که خمینی قدرت را به دست گرفت، ایران به سلطه دیکتاتوری با استبداد قرون‌وسطایی پایان داد. خمینی سرکوب افسارگسیخته را علیه ایرانیان آزادیخواه و حقوق بشر به راه انداخت. بسیاری از دوستان و هم تیمی‌های سابقم دستگیر و تعدادی اعدام شدند.
حبیب خبیری ستاره نوظهور تیم ملی ایران بود. حبیب چهره‌ای بسیار دوست‌داشتنی در تیم ملی فوتبال ایران بود. او با یک شوت به‌یادماندنی از راه دور گل پیروزی را در آخرین بازی مقدماتی جام جهانی در مقابل کویت به ثمر رساند و حضور ما در آرژانتین را تثبیت کرد. او در سال ۱۹۸۱ کاپیتان تیم ملی شد. اما دریکی از روزهای گرم و غم‌انگیز تابستان در ژوئیه 1983، خبر اعدام حبیب عزیزمان را همراه با ده ها تن از مجاهدین خلق را دریافت کردم.
درمجموع، حدود ۱۲۰۰۰۰ توسط رژیم آخوندی کشته شدند که ده ها تن از آن‌ها ورزشکارانی بودند که شهرت ملی آن‌ها تهدیدی ویژه علیه ادعای مشروعیت آخوندها بود.
سریع به جلو ۴۴ سال
از زمانی که مهسا امینی جوان در ماه سپتامبر توسط «پلیس ارشاد» کشته شد، ایران شاهد اعتراضات گسترده ضد رژیم بوده است. فریادهای «مرگ بر خامنه‌ای» و «مرگ بر ستمگر چه شاه باشه و چه رهبر» تقریباً هرروز در ایران طنین‌انداز است. به‌رغم سرکوب شدید، اعتراضات بی‌وقفه ادامه دارد و نشانه‌های روشنی مبنی بر آغاز یک انقلاب جدید وجود دارد.
حالا ایران در جام جهانی ۲۰۲۲ با انگلستان و آمریکا هم‌گروه است. در حالی که شرایط از هر جهت با سال ۱۹۷۸ متفاوت است، شباهت‌های قابل توجهی وجود دارد. مردم از گروه‌های سنی مختلف، از هر طبقه و از ملیت‌های مختلف برای یک هدف متحد هستند: سرنگونی حکومت دینی حاکم.
اما این بار، وقتی قیام جرقه تغییر و پایان رژیم را می‌زند، هیچ کس نباید غافلگیر شود. در سال 2026، تیم ملی ما ممکن است به خوبی نماینده یک جمهوری دموکراتیک و مبتنی بر جدایی دین از دولت در ایران باشد.
رویای همیشگی من هرگز این‌قدر نزدیک نبوده است!
روزنامه سان – ۲۱ نوامبر ۲۰۲۲
قهرمان فوتبال که در اولین حضور ایران در جام جهانی بازی کرد از تیم رژیم ایران حمایت نمی‌کند
حسن نایب آقا، هافبک با استعدادی که ۲۰ بازی برای تیم ملی خود انجام داده، قول داده است که در کنار شیرها بایستد. او در اولین حضور ایران در جام جهانی در سال ۱۹۷۸ بازی کرد. حسن که برای هما بازی می‌کرد، در بازی معروفی شرکت کرد که اولین بازیکنان ایرانی در سال ۱۹۷۸ در آن با نتیجه ۱-۱ با اسکاتلند مساوی کرد. اگرچه آن‌ها در آخر گروه خود در جام جهانی قرار گرفتند، اما تساوی با اسکاتلند یک تلاش بزرگ برای آن‌ها بود. همین کافی بود که تیم پر غرور اسکاتلندی را به خانه بفرستیم زیرا با تفاضل گل کمتر، از مرحله گروهی حذف شدند.
او به روزنامه سان گفت: «ایران تحت حاکمیت یک ایدئولوژی بنیادگرا قرار دارد که متعلق به ۲۰۰۰ سال پیش است. اما درحالی‌که ایران به میدان می‌رود، در کشور قیام و احتمالاً انقلاب درراه است.
سرکوب وحشیانه رژیم تنها عزم مردمی را که در مقابل آن‌ها ایستاده‌اند تقویت کرده است - با عزم و اراده‌ای که می‌خواهند به رژیم ددمنش تحت حاکمیت آخوندها پایان دهند.
حسن به سان گفت: تیم ایرانی هفته گذشته به دیدار رئیس حکومت ولایت‌فقیه رفته که خشم میلیون‌ها نفر را برانگیخته است. وی ادامه داد: این تیم سرکوب‌شده و تسلیم‌شده است. بازیکنان ملی باید در کنار مردم ایران باشند نه با رژیم.
حسن پس از انقلاب در سال ۱۹۷۹ که شاهد سرنگونی دیکتاتوری شاه بود و رژیم بنیادگرای اسلامی جایگزین آن شد، از ایران خارج شد. جوانان ایرانی جان خود را برای آزادی فدا می‌کنند، رژیم حتی اگر بتواند آن‌ها را بکشد، نمی‌تواند جلوی این انقلاب را بگیرد.
حسن نایب آقا از سال ۱۹۸۰ به مجاهدین خلق ایران که یکی از گروه‌های اپوزیسیون پیشرو است، پیوسته است و از آن زمان تاکنون در تبعید به سر می‌برد و دو تن از اعضای خانواده‌اش توسط رژیم کشته‌شده‌اند. حسن به انگلستان رفت و در دانشگاه اگزتر تحصیل کرد.
این قهرمان فوتبال و همکارانش اخیراً تلاش کردند از جیانی اینفانتینو، رئیس فیفا بخواهند که ایران را از جام جهانی تحریم کند. مقامات ایرانی نیز در کشتن برخی از بهترین بازیکنان فوتبال خود مانند کاپیتان سابق حبیب خبیری تردیدی نداشته‌اند. او پس‌ازاینکه مشخص شد عضو سازمان مجاهدین خلق است، شکنجه و با جوخه تیراندازی اعدام شد. حسن امیدوار است که پایان رژیم نزدیک باشد. او به سان گفت: «جوانان ایرانی جان خود را برای آزادی فدا می‌کنند، اما حتی اگر رژیم بتواند آن‌ها را بکشد، نمی‌تواند جلوی این انقلاب را بگیرد.
مردم ایران به‌طور جمعی علیه رژیم تظاهرات می‌کنند. ایران به آزادی انتخاب، آزادی پوشش، جدایی دین از دولت نیاز دارد. هیچ زن یا دختری نباید مجبور به پوشاندن یا نپوشاندن موی خود مجبور شود. این نسل با این دیکتاتوری مبارزه خواهد کرد.
مردم ایران نمی‌خواهند رژیم از پیروزی‌های تیم فوتبال ما برای اهداف خود سوءاستفاده کند. موفقیت‌های آن‌ها متعلق به مردم ایران است، نه رژیم. وی ادامه داد: زمانی که به جام جهانی ۱۹۷۸ می‌رفتم، هرگز باور نمی‌کردم که رژیم شاه تا شش ماه دیگر از بین برود.
اکنون بیش از هر زمان دیگری مطمئنم که رژیم آخوندها به‌زودی سقوط خواهد کرد. بحران‌های این رژیم ازآنچه شاه با آن روبرو بود، بسیار بیشتراست.
او در مورد حضور خود در جام جهانی به یاد می‌آورد که چگونه فدراسیون فوتبال ایران در آن زمان توسط ارتش شاه و پلیس مخفی کنترل می‌شد. اما او رابطه خوبی با سرمربی تیم ملی، بازیکن سابق منچستریونایتد فرانک اوفارل داشت.
حسن گفت: دیکتاتوری فوتبال را سیاسی کرد. در پرواز برگشتی که بعد از شرکت در جشنواره فوتبال پاریس سن ژرمن در فرانسه، قبل از جام جهانی ۱۹۷۸ داشتیم، به مربیان گفتیم که اگر از خانواده‌های بازیکنان حمایت نشود، به مسابقات نخواهیم رفت. فساد در دستگاه رژیم شاه بیداد می‌کرد.
جام جهانی تجربه فوق‌العاده‌ای بود. این اولین باری بود که ایران به این مسابقات می‌رفت و تنها ۱۶ تیم در آن زمان در جام جهانی حضور داشتند. ما با هلند بازی کردیم که در آن زمان بهترین تیم جهان بود. برای ما، که تیم نسبتاً جوانی بودیم، رفتن به جام جهانی، یک دستاورد بزرگ بود و با تعدادی از بهترین بازیکنان بازی جهان آشنا شدیم. و بازی کردیم.
من با برخی از آن‌ها دوست شدم، ازجمله آرچی جمیل و جو جردن از اسکاتلند. این برای مردم ایران یک رخداد تاریخی بود.
دفولکس کرانت هلند
حسن نایب آقا
که در جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین با آری هان و یوهان نیسکنس رویارویی داشت
برای حمایت از مقاومت در برابر رژیم مذهبی فراخوان می‌دهد
دفولکس کرانت
ویلم ویسر، دفولکس کرانت،
۱۳ اکتبر ۲۰۲۲
۴۳ سال است که حسن نایب آقا، فوتبالیست سابق، به ایران نرفته است. او خبر مرگ والدینش را از دیگران شنید. او حالا، در تبعید در پاریس می‌نویسد، ترجمه می‌کند، مصاحبه می‌کند و به مقاومت در برابر ملاها سوخت می‌رساند. مقاومتی که از ماه گذشته، بعد از دستگیری خشونت‌بار و مرگ مهسا امینی، که روسری‌اش را درملأعام کامل نپوشیده بود، شروع‌شده است...
نایب آقا، قهرمان ۷۲ ساله، که در جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین، با آری هان و یوهان نیسکنس روبه‌رو بود، شجاعت مردم ایران را می‌ستاید: حالا زمان اعتراض و قیام است تا ملاها بدانند که مردم ایران دیگر آن‌ها را نمی‌خواهند. ایرانیان بنیادگرا نیستند و هیچ‌گاه نبوده‌اند. یک اقلیت بسیار کوچک بنیادگرا اکنون در قدرت هستند و آزادی مردم ایران را غصب کرده‌اند. آیا می‌دانید زمانی که آزاد نباشید، آنچه را که می‌خواهید بگویید یا لباسی را که می‌خواهید بپوشید، نمی توانید، اوضاع وحشتناک است؟
بر اساس منابع مقاومت بیش از ۴۰۰ نفر به علت خشونت نیروهای انتظامی در ایران کشته‌شده‌اند. درحالی‌که ایران یک تمدن بزرگ است که مردم می‌خواهند در دموکراسی و جمهوری و جدایی دین از دولت در آن زندگی کنند. زنان و مزدان مسلمان و مسیحی و یهودی با هر ملیتی و با حقوق و آزادی برابر باهم.
نایب آقا یک بازیکن بین‌المللی فوتبال ایران بوده است. او در جام جهانی بازی کرده است. او می‌گوید: من از جام جهانی ۱۹۷۸ خاطرات خوبی به یاد دارم. به‌خصوص از رویارویی‌ام با آری هان و هم‌چنین با یوهان نیسکنس. من تصاویر مختلفی با آری هان دارم. ایران تنها کشوری از آسیا و اقیانوسیه بود که توانسته بود به جام جهانی، که تنها ۱۶ تیم در آن شرکت داشتند راه یابد. همه آسیا شاهد بازی‌های ما بودند. این یک رؤیا بود که با تیم بزرگی مانند هلند بازی کنیم. اگرچه نیامدن یوهان کرویف به جام جهانی در آرژانتین تاسفبار بود، زیرا گفته شد که از یک اقدام تروریستی توسط دیکتاتوری ژنرال‌ها در آرژانتین، نگران بود. یوهان نیسکنس در پایان بازی به سراغ ما آمد و برایمان آرزوی موفقیت در بازی‌های بعدی را کرد.
در آن زمان تیم ملی برای یک ماه در آرژانتین به‌سربرد. «وضعیت ایران زمانی که ما به تهران برگشتیم، کاملاً عوض‌شده بود. روی همه دیوارها شعار مرگ بر شاه نوشته‌شده بود. چه اتفاقی و چه قدر سریع در اینجا اتفاق افتاده بود. محمدرضاشاه در سال ۱۹۷۹ از ایران رفت و خمینی به قدرت رسید. از آن زمان به بعد آیت‌الله‌ها در ایران حکم رانده‌اند.
نایب آقا بعد از غصب قدرت توسط ملی‌ها، از ایران خارج شد. او تحصیلات عالیه خود را در دانشگاه کالیفرنیا در رشته جامعه‌شناسی و انسان‌شناسی به پایان رساند. کتاب رویاها و ضدرویاها که اتوبیوگرافی اش بود را به رشته تحریر درآورد و به شورای ملی مقاومت ایران پیوست تا از قهرمانان و ورزشکارانی که به خاطر حمایت از اپوزیسیون، توسط رژیم، بدون توجه به جایگاه اجتماعی‌شان مجازات شده بودند.
حبیب خبیری، دوست سابق من که در اواخر دهه ۷۰، یکی از بهترین بازیکنان ایران و آسیا بود، در سال ۱۹۸۴ اعدام شد. او تنها یکی از بسیار قهرمانان بود. طی سالها نایب آقا نوشته‌های بسیاری در مورد قهرمانان سابق، ازجمله ستارگان محبوب ورزشی در ایران در رشته‌های مختلف ورزشی ازجمله فوتبال، وزنه‌برداری و کشتی منتشر کرده است.
