گفتگوی سیمای آزادی با دکتر لیام فاکس
وزیر دفاع پیشین و نماینده پارلمان انگلستان
مجری:
سلام بینندگان عزیز. امروز گفتگویی داریم با یکی از شخصیتهای برجسته بینالمللی، شخصیتی از انگلستان آقای لیام فاکس. ایشون نماینده پارلمان هستن و وزیر پیشین دفاع انگلستان. قصد داریم در خلال این گفتگو بعد از دیدار اخیری که ایشون داشتن از اشرف۳ و با رزمندگان مجاهد دیدار و گفتگو کردند در این رابطه با ایشون صحبت کنیم.
آقای فاکس از سال۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ وزیر تجارت بینالمللی و از ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ و قبل از او نهم بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۱ وزیر دفاع انگلستان بودن. ایشون در سال ۲۰۰۵ وزیر خارجه دولت سایه و از ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ هم رئیس حزب محافظهکار انگلستان بودند. ما در رابطه با دیدار اخیرشون از اشرف۳ و موضوعات مختلف پیرامون ایران و قیام مردم ایران با ایشون گفتگو میکنیم.
مجری: سلام، آقای فاکس، بسیار خوشحالیم که با ما هستید. نخست میخواهم در مورد سفر اخیر شما بهاشرف۳ و بازدیدتان از موزه اشرف۳ بپرسم.
لیام فاکس-وزیر پیشین دفاع، نماینده پارلمان انگلستان: بهنظرم، بسیار آسان است که افراد آنرا صرفاً سلسلهای از جنایات و نقضهای وحشتناک حقوقبشر ببینند، اما چیزی که در این بازدید بیشترین تأثیر را رویم گذاشت، ظلم و شرارت افرادی نبود که شکنجه، زندانی و اعدام میکردند، بلکه کرامت و شجاعت و تعهد آنانی بود که همهٔ آن رنجها را تحمل کردند و روح آنان تا همین امروز در جنبش مقاومت ایران ادامه دارد.
مجری: از صحبتهایی که در اشرف۳، با اشرفیها داشتید، چه نتایجی گرفتید؟
لیام فاکس: خب من با افرادی صحبت کردم که در واقع رنج و توهینی را تجربه کرده بودند که رژیم آنرا بر کسانی تحمیل کرده بود که بهنحوی تأسفبار قربانیانش در زندانها بودند. بسیار تأثیرگذار بود که افراد دربارهٔ این صحبت کنند که دیدن اعدام دوستانشان برایشان چه احساسی داشته و اینکه خودشان نیز شکنجه میشدند؛ و این حس باور نکردنی سربلندی. آنچه مرا شگفتزده کرد آرزوی آنها برای آزادی بود، همانطور که در آنجا گفتم، این آرزو بهقدری عمیق با روح آدمی عجین شده است که هیچ مقدار از وحشیگری نمیتواند آنرا از بین ببرد؛ و برای من، این درس شمارهٔ یک بود. و دوباره میگویم که کرامت و تعهد افراد بهآزادی در میان کسانی که در اشرف۳ ملاقات کردم، بسیار احترامبرانگیز بود.
مجری: شما همچنین در سخنانتان بهنقش زنان در ایران در مبارزه با رژیم اشاره کردید. نقش زنان را چگونه میبینید و جهان برای حمایت از زنان در ایران باید چهکار کند؟
لیام فاکس: فکر میکنم بسیاری از افراد بهدرستی این واقعیت را درک نمیکنند که چقدر این رژیم از زنان نفرت دارد. برخی از بدترین داستانهایی که مثلاً در مورد شکنجه شنیدم، مربوط بهزنان در زندانهای ایران بود. در جهان نقاط بسیار کمی هست یا شاید در هیچکجای دیگری اینچنین زنان را قربانی خشونت خود نکنند، مانند آنچه رژیم حاکم (بر ایران) انجام میدهد. این یک رژیم عمیقاً زنستیز است. برایم سخت بود که بفهمم، چرا اینگونه هستند. اما شجاعت زنان ایرانی در مقابله با رژیم ددمنش خامنهای بسیار قابل توجه است و من میخواهم شاهد حمایتهای بیشتری از سراسر جهان، نه فقط توسط گروههای زنان، بلکه توسط تمام گروههای حقوقبشری، بهویژه از زنانی باشم که خطرات بسیاری را به جان خریدهاند که برای دفاع از نه فقط حقوق زنان، بلکه حقوق همهٔ هممیهنانشان.
مجری: یک موضوع دیگر برنامهٔ اتمی (رژیم) ایران است. برخی هنوز امیدوارند برجام را احیا کنند. شما مخالفت کاملتان را با برجام ابراز کردهاید. از نظر شما سیاستی که باید بهازای آن در پیش گرفته شود، تا بتوان بهمسائلی مانند موشکهای بالستیک و تروریسم رژیم پرداخت چیست؟
لیام فاکس: فکر میکنم باید نگرش بسیار جامعتری داشت. اینکه صرفاً بهمسألهٔ اتمی بپردازیم کافی نیست. بگذارید بهیاد داشته باشیم که هدف نهایی برجام جلوگیری از دسترسی (رژیم) ایران به سلاح اتمی نبود، بلکه فقط تأخیر آن برای چندین سال بود. این البته با دیدگاه اولیه همخوانی نداشت و بهنظر من اشتباه بود. اما اگر میخواهید چنین کنید، همچنین باید اطمینان حاصل کنید که آنها نتوانند سلاح (اتمی) را حمل کنند، برنامهٔ موشکیشان هم باید مد نظر قرار گیرد که طبعاً نقض قطعنامههای کنونی شورای امنیت است. تمایل آنها به بیثباتسازی کشورهای همسایه عمیقاً ویرانگر است و با آن هم باید مقابله کرد. به صدور تروریسم توسط آنها از جمله به اروپا نیز باید پرداخت؛ شیوهیی که آنها با بهکارگیری آن از تروریسم نیابتی استفاده میکنند تا کشورهای دیگر را بیثبات کنند، مثل لبنان، سوریه و دیگر کشورها، باید در نظر گرفته شود. کانون توجهات این توافق خیلی محدود است و در مسألهٔ اتمی هم بهقدر کافی پیش نرفته است.
مجری: موضوع دیگر بحث حقوقبشر و جنایاتی است که رژیم علیه مردم ایران مرتکب شده است. بخشی از این جنایتها همانهایی است که شما هم بهآن اشاره کردید مثل قتلعام۶۷. بخش دیگر وقایعی است که همین الآن در جریان قیام رخ میدهد. از نظر شما جامعهٔ بینالمللی برای حسابرسی از رژیم ایران بهخاطر پرونده حقوقبشری آن چهکار میتواند بکند و چهکار باید بکند؟
لیام فاکس: این رژیمی است که بههیچوجه احترامی بهکرامت انسانی یا زندگی انسانی ندارد. این وضعیت از شروع این رژیم صدق میکند، از زمانی که خمینی قدرت را بهدست گرفت؛ از قتلعام سال۱۳۶۷ تا همین امروز. سیاست آنها تغییر نکرده، چه بسا در مقاطعی افراطیتر و گستردهتر شده باشد، اما شرارت ذاتی این رژیم تغییر نکرده است. بهنظرم وقتی دربارهٔ چگونگی برخورد با (رژیم) ایران فکر میکنیم باید بهاین موضوع توجه کنیم.
مجری: شما همچنین گفتید که سیاستگذاران غرب باید در مقابل شیوههای وحشتناک رژیم ایران بایستند و روشن کنند که ما بهچنین رژیمی که هیچ صلاحیت اخلاقی ندارد، باج نخواهیم داد. فکر میکنید چه اقدامات مشخصی در این زمینه باید در پیش گرفته شود؟
لیام فاکس: خب باید تحریمهایی را که داریم، ادامه بدهیم و در صورت لزوم، باید آنها را تشدید کنیم. همچنین میخواهم که سپاه پاسداران بهعنوان یک سازمان تروریستی در نظر گرفته شود و مایلم که در انگلستان ممنوعه بشود. همچنین در پارلمان انگلستان، در این مورد صحبت کردهام که چرا باید «ایرانایر» را از استفاده از فرودگاههایمان محروم کنیم. ما باید بههر شیوهٔ ممکن فکر کنیم، برای روشن ساختن مخالفتمان با آنچه که آنها انجام میدهند. ولی ما همچنین وظیفه داریم بهمردم بگوییم که چه اتفاقی میافتد و از تمام ابزارهای در دسترسمان برای تضمین این امر استفاده کنیم که تعداد هر چه بیشتری در جامعهٔ بینالمللی نسبت بهآنچه امروز در ایران اتفاق میافتد، آگاه شوند.
مجری: آیا هیچگونه مسألهٔ حقوقی وجود دارد که مانع لیستگذاری سپاه پاسداران بهعنوان یک گروه تروریستی توسط دولت شما بشود؟
لیام فاکس: فکر میکنم این یک موضوع سیاسی است. من استدلال کردهام و همچنان این کار را خواهیم کرد که (سپاه) باید بهعنوان یک سازمان ممنوعه در نظر گرفته شوند. سپاه پاسداران، وسیلهیی است که این حکومت مذهبی بسیار منحرف، فریبکار و وحشی از آن برای اعمال خواست خود بر مردم ایران استفاده میکند. آنها ابزاری هستند که آخوندها با آن مردم ایران را سرکوب میکنند و باید بهخاطر رفتارشان مورد حسابرسی قرار گیرند.
مجری: شما حمایتتان را از برنامهٔ ۱۰مادهیی خانم مریم رجوی اعلام کردهاید. در این برنامه چه چیزی را میبینید که از آن حمایت میکنید
لیام فاکس: نخست فکر میکنم که او یک زن بسیار فوقالعاده است. شجاع است. خودش از چیزهای زیادی عبور کرده، قیمت بسیاری از جانب خودش و خانوادهاش پرداخت کرده و نیز برای حفظ نگرش بسیار اصولیش در برابر رفتار شرورانهٔ رژیم. و فکر میکنم آنچه که او ارائه میکند، یک مسیر عملی رو بهپیش است. خیلی اوقات لفاظیهای کسانی را که بهزعم خودشان رهبر هستند میشنوید، اما آنچه او ارائه کرده، یک نقشهٔ مسیر معقول است و من برای او آرزوی موفقیت دارم. اگر او چنین رهبر قدرتمندی نبود، رژیم این همه برای تضعیف او و سازمانش تلاش نمیکرد.
مجری: شما بهمردم ایران اشاره کردید، در پایان این گفتگو، میتوانید بهصورت مستقیم با آنها صحبت کنید، همانهایی که در داخل ایران این مصاحبه را تماشا خواهند کرد.
لیام فاکس: شما باید بدانید که تنها نیستید، جهان دارد نظاره میکند، جهان این رژیم را یکی از شرورترین، فاسدترین و خبیثترین رژیمهای جهان میداند. جهان میخواهد که شما مردم ایران، آینده خودتان را تعیین کنید، از دموکراسی، حقوقبشر و آزادییی بهره ببرید که ما آنرا یک امر طبیعی میدانیم و بتوانید تحت حاکمیت قانونی زندگی کنید که بیطرف و مبتنی بر جدایی دین و دولت و مدرن باشد. شما شایستهٔ همهٔ اینها هستید و سرانجام، ما هر آنچه را که میتوانیم انجام خواهیم داد برای تضمین اینکه شما آیندهیی را که شایستهٔ آن هستید بهدست بیاورید. شما میتوانید و باید.
مجری: بسیار ممنونم آقای لیام فاکس.