محمد علی شیخی - دانشجویان و قیام 18 تیر

 در سالگرد قیام دانشجویان در 18 تیر 78 ضمن گرامیداشت این روز پرشکوه و بزرگداشت خاطره شهدای آن روز ، گفتگویی داشتیم  با دکتر محمد علی شیخی مسئول کمیسیون دانشگاهها در شورای ملی مقاومت ایران . از آقای شیخی پرسیدیم:

سئوال 1 : قیام 18 تیر در چه شرایطی به وقوع پیوست ؟ ابعاد آن چگونه بود؟ و چرا یک قیام خوانده شد؟
دو سال پس از اینکه خاتمی با وعده و وعیدهای توخالی به جوانان و زنان روی کار آمد,تشکل دانشجویی طرفدار خاتمی فکر میکرد که می تواند به خواسته هایش برسد چون اکنون دولتی سر کار است که باصطلاح اصلاح طلب می باشد. حادثه 18 تیر که بعدا به قیامی تبدیل شد با بسته شدن روزنامه سلام که نامه محرمانه سعید امامی  در باره مطبوعات را چاپ کرده بود شروع شد.
اغلب تظاهرات و اعتراض ها ی دانشجویی با طرح یک مساله صنفی شروع شده و در پروسه خود به مسائل سیاسی راه می برد ولی این بار مساله از ابتدا سیاسی بود دارودسته اصلاح طلبان فکر می کردند که از این کانال می توانند به خواسته هایشان برسند  و هجوم طرف مقابل راپاسخ دهند و امتیازی بگیرند .با شروع تظاهرات در داخل و بخشا در خارج کوی امیرآباد,محل خوابگاه دانشجویان دانشگاه تهران, نیروهای سرکوبگر اعم از بسیج ,نیروی انتظامی ,لباس شخصی ها, انصار حزب اله و....پس از مدت کوتاهی در کوی حضور پیدا کرده و شروع به سرکوب وحشیانه ای کردند.آنها با ورود به تمامی قسمتهای خوابگاه به ضرب وشتم وحشیانه دانشجویان پرداخته از هیچ جنایتی ابا نداشتند.با تخریب اطاقها ودر هم شکستن وسائل دانشجویان و پرتاب آنان از  طبقات بای ساختمانها و کشتن حداقل یک نفر ومضروب وزخمی کردن صدها دانشجو خواب پنبه دانه باصطلاح اصلاح طلبان پوشالی رابهم زده تا آنجایی که دانشجویان طرفدار خاتمی که در ابتدا سردمدار اعتراضات بودند را به عاملان بازدارنده اعتراضات و گفته می شود به خیانت کنندگان به کل دانشجویان معترض تبدیل کرد. برغم این سرکوب وحشتناک و عقب کشیدن دار و دسته دانشجویی طرفدار خاتمی و دستگیری دهها دانشجوی معترض و صدها مجروح ,ولی این تظاهرات که دیگر شکل قیام به خود گرفته بود تا چندین روز ادامه یافت به نحوی که حضور بسیاری از دانشجویان دیگر دانشگاههای تهران وشهرستانها و دهها وبلکه صدهاهزار نفر از مردم تهران در خیابان امیر آباد  از کوی گرفته تا میدان انقلاب عرصه را برای رژیم تنگ کرده بود.

 خواست دانشجویان در این قیام چه بود ؟ چرا رژیم با چنین خشونتی با آن برخورد کرد؟

پاسخ 2 :همانطور که در بالا گفته شد خواست اولیه دانشجویان که با ابتکار دانشجویان طرفدار خاتمی شروع شد ,امتاز گرفتن از طرف دیگر حکومت در زد و بندهای سیاسی بود ولی با هجوم وحشیانه خواسته ها نیروهای سرکوبگر  خواسته ها دیگر آن نبود که در اول مطرح شده بود .حالا دیگر خواسته ها کاملا شکل سیاسی جدا از شعار اولیه در باره روزنامه سلام بود  شعارها با رو شدن دست  دار ودسته دانشجویی خاتمی اکنون همه نظام را به چالش کشیده بود. خواسته ها به آزادی زندانیان سیاسی ,پایان سرکوب در دانشگاها آزادی فعالیتهای دانشجویی خروج نیروهای سرکوبگر تحت عنوان دانشجو از دانشگاهها و شعارهای دیگر در راستای خواستهای مردم تحت ستم رژیم بود. علت خشونت این چنینی رژیم هم این بود که اولا ابعاد اعتراض فراتر از یک حرکت دانشجویی بود و دیگر این که خواستها از خواستهای دانشجویی فرا تر رفته وتداوم آن میتوانست ضربه های کاری به نظام اعم ازخامنه ای و یا خاتمی بزند.

 نقش خاتمی در سرکوب این جنبش چه بود؟ و پس از آن دانشجویان چه نگاهی به خاتمی و جریان او داشتند؟ 
خاتمی که توانسته بود با شیادی و حرفهای عامه پسند تاحدودی ماهیت جنایتکارانه اش را پوشش دهد وبا توجه به اینکه درخرداد 76 کاندیدای  خامنه ای نبود تا قبل از 18 تیر 78 موردی برایش پیش نیامده بود تا ماهیت جنایت کارانه اش را افشا نماید ولی  تظاهرات دانشجویان وقتی تبدیل به قیام شد ودیگر از دار ودسته دانشجویان هوادارش هم کاری در کنترل قیام ساخته نبود اتفاقا قبل از ولی فقیه نظام دستور سرکوبی قیام را داد وا ین از الزامات ماندن در پست ریاست جمهوری نظام بود   البته همانطوری که آقای رجوی در 3 خرداد 76 ,روز بعد از اعلام پیروزی خاتمی در شعبده بازی انتخابات گفته بود که  افعی نظام کبوتر نمی زاید  نقش خاتمی در سرکوب دانشجویان بخوبی ماهیت این آخوند دجال را بر ملا کرد. از فردای موضعگیری خاتمی در باره قیام دانشجویی 18 تیر 78 ,برای دانشجویان دیگر خاتمی , خاتمی قبل از قیام نبود  حتی در میان دانشجویان طرفدار او نیز دیگر وجهه قبلی را نداشت . روند بارز شدن هرچه بیشتر ماهیت خاتمی که دیگر بقول خودش تدارکات چی نظام شده بود درمیان دانشجویان بخوبی نمایان شده بود .تا جایی که در آخرین مراسم بزرگداشت 16 آذر در دوران تدارکات چی بودن او در دانشکده فنی دانشگاه تهران در مقابله با دانشجویان معترض گفته بود که اگر شما انقلابی هستید من ضد انقلابم و یا در پاسخ دانشجویی که عملکرد او را در آن 8 سال زیر سئوال برده بود گفت  کاری نکنید که بگویم از سالن اخراجتان کنند. این آخوند دجال رویه حمایت از ولی پوشالی نظام را پس از تمام شدن تدارکات چی بودنش همچنان ادامه داده ومی دهد .


در روزهای بعد از قیام 88 که موسوی وکروبی که بازنده شعبده بازی انتخابات بودند به خاطر موضوع باخت انتخاباتی در پروسه تظاهرات مطرح بودند .بگذریم که در اثر خیانت آنان تا آنجاییکه به توده مردم ,رای من کو, برمی گردد باعث عقب نگهداشتن توده گشتند ولی بقول آقای رجوی معلوم نشد که چطور  سر و کله خاتمی در آن وسط پیدا شد. گرچه موسوی و کروبی خواهان اجرای بی تنازل قانون اساسی با ولی فقیه اش بوده وهستند ولی حضور خاتمی در میان آنان که همچنان تدارکات جی ولی فقیه در ماموریتهای دیگر است در بیراهه کشاندن دستاوردهای قیام  88 حتما تاثیرات منفی و بازدارنده خود را داشته است. امروزه نیز نفش خاتمی را در گرم نگاه داشتن تنور شعبده بازی انتخابات مجلس ولی فقیه از دیده کسی پنهان نیست کسی که خواهان عفو مردم از سوی خامنه ای جنایتکار پس از جنایتهای خامنه ای در باره مردم از جمله در یک مورد وقایع کهریزک است.

 

جنبش دانشجویی در عبور از قیام 18تیر چه تحول و تغییری یافت و مسیر رشد خود را چگونه ارتقاء بخشید؟ 
یکی از دستاوردهای ارزنده قیام 18 تیر 78 بعبارتی بریدن بدنه اصلی جنبش دانشجویی از نظام ودار دسته های مختلف آن بود. در بالا توضیح داده شد که حتی در میان دانشجویان طرفدار خاتمی نیز این پدیده گسست از رژیم و خاتمی بعیان دیده می شود .  این پدیده بخصوص خود را در دوره پاسدار هزار تیر احمدی نژاد نشان می دهد .پاره کردن عکس احمدی نژاد در حضور خودش در دانشگاه امیر کبیر سلسله اعتراضات دانشجویان دانشگاه امیر کبیر  ,تظاهرات هر ساله دانشجویان در 16 آذر چه در حضور احمدی نژاد ویا در جلوگیری از حضور احمدی نژاد و یا اعوان وانصار وی در دانشگاههاکه به درگیریهای بیشمار بین سرکوبگران و دانشجویان منجر شده است گویای تحول وتغییری ژرف در جنبش دانشجویی است بطوریکه به جرات می توان گفت که امروزه رژیم در درون دانشگاها در میان دانشجویان فاقد هرگونه پایگاهی است .طبیعی است که صبحت ما شامل بسیجی ها وعمله واکره رژیم نمی شود.

 

 

 دانشجویان مبارز ایرانی هر ساله روز 18 تیر را برزگداشتند و جنبش دانشجویی را تعمیق بخشیدند تا به قیام سال 88 رسید. شما تداوم جنبش دانشجویی از سال 78 تا قیامهای سال 88 را چگونه می بینید؟ و چه پیوندی بین آنها برقرار میکنید؟

فکر می کنم که پاسخ شمارادر سئوال قبلی داده باشم الا اینکه در قیام 88 دانشجویان جه نقشی داشتند.این نقش را درحمله نیروهای سرکوبگر نظام به خوابگاه دانشجویان در کوی امیر آباد می توان دید. رژیم بدون اینکه دانشجویان در تظاهرات میلیونی پس از 22 خرداد 88  نقش ویژه ای داشته و یا در آن خیل عظیم  جمعیت  تابلو یا پلاکارد مشخصی را حمل کرده باشند تنها به دلیل پتانسیلی که دانشجویان می توانستند در ادامه واداره  تظاهرات بعهده گیرند شبانه در روز 25 خرداد به خوابگاه امیر آباد حمله کرده ودانشجویان را به خاک و خون کشیدند و بیشماری را دستگیر کردند . این حمله رژیم به دانشجویان آنهم ابتدا به ساکن نشاندهنده ترس رژیم از جنبش دانشجویی و تهدیداتی است که از جانب آنان حس می کند.