فیگارو 4 اسفند 88
به قلم مورن پیکار خبرنگار فیگارو در وین
تهران میتواند در ماه مارس ساختمان دو سایت جدید برای برنامه هسته ایش را آغاز کند. «دیگر هیچ چیز بنظر نمی رسد بتواند ایران را از برنامه هسته ای صنعتی اش باز دارد. علی اکبر صالحی, دیروز اعلام کرد دو تاسیسات جدید غنی سازی اورانیم ظرف سال آینده ایرانی ساخته خواهد شد. برنامه هسته ای این کشور که تاکنون سه بار توسط شورای امنیت سازمان ملل محکوم شده هنوز نتوانسته توسط بازرسان آژانس بین المللی انرژی هستهای ”سفید” اعلام شود. تهران همچنان بشکل رسمی دو کارخانه در اختیار دارد: نطنز, که تا اوت 2002 مخفی مانده بود, و فردو که در سپتامبر 2009 افشا شد. در نطنز, که تحت نظارت آژانس قرار دارد, 3772 سانتریفوژ فعال در میان 8610 سانتریفوژ مونتاژ شده تا همین الان احتمالا 2056 کیلوگرم اورانیم کم غنی شده (3.5%) تولید کرده اند. فردو قبل از 2011 فعال نخواهد شد. ایران اینک میخواهد دنده عوض کند, و ”250 تا 300 تن سوخت در سال” برای نیروگاههای آتی اش, که هنوز از روی میز طراحی خارج نشده اند, تولید نماید, و با استفاده از ماشین های ”با ظرفیت بالاتر” از ماشین های نطنز, که بتوانند از نظر تئوریک غنی سازی را به حدود ”نظامی”, یعنی 90% برسانند. بنظر جفری لوئیز, محقق بنیاد آمریکای نوین در واشنگتن, این دستگاهها میتوانند مدلهای IR2; IR2M; IR4 باشند, ”ولی قبل از پایان نصب آنها نمیتوان مطمئن بود. راندمان بالاتر آنها بهرحال آنها را خطرناکتر می کند, زیرا به ایران اجازه خواهد داد استفاده از آنها را در سایتی مخفی با ابعاد کوچکتر بهینه نماید.” بگفته صالحی پنج سایت در حال حاضر محلشان انتخاب شده و پنج سایت دیگر در حال تعیین محل هستند, و همگی ”در سراسر کشور پخش شده اند”. آنها مانند نطنز و فردو ”در دل کوهستان” ساخته خواهند شد تا از ضربات اسرائیلی و آمریکایی در امان باشند. از نظر آژانس, حجم کار می تواند خیلی بالا برود. ایران از مارس 2006, از بکار بستن داوطلبانه پروتکل الحاقی عهدنامه عدم گسترش خودداری کرده است, که ”بازرسیهای مشدد و اعلام نشده” را در هر نقطهای که آژانس صلاح بداند پیش بینی میکند. سایتهای جدید زیر زمینی بدین ترتیب دور از دسترس بازرسان هستهای قرار خواهند داشت, که کارشان منحصر به کنترل ورود و خروج سوخت به سایت نطنز خواهد بود.