یزدان حاج حمزه ـ دولتهای بزرگ اروپا و مسأله « دیکتاتوری نظامی ایران »؟

 دولتهای بزرگ اروپا و مسأله « دیکتاتوری نظامی ایران »؟

یزدان حاج حمزه 

 امروز،درشرایطی که سران دولتهای بزرگ اروپا ازضرورت تشدید تحریم رژیم ایران صحبت می کنند، پاسداران حاکم درایران چماق تهدید نظامی و قطع سوخت اروپارا بلند کرده اند  و درمقابل آنها رجزخوانی می کنند که  « موشکهای ما اکنون می توانند توطئه گران را درهرجا که باشند هدف قراردهند» ومدعی می شوند که « ایران روی 50 درصدازذخایرانرژی جهان ایستاده است واگرتصمیم بگیرد می تواند به اروپا، طعم زندگی درزمستانی سرد را بچشاند . »( رویتر28 فوریه 2010 به نقل ازپاسدارحسین سلامی معاون فرماندهی سپاه پاسداران ) 

 زمینه برخورد اینچنینی دیکتاتوری نظامی ایران با قدرتهای اروپایی، ضمن آنکه آسیب پذیری این   دیکتاتوری درمقابل تحریم جدی اروپا را نشان می دهد ، طی سالهای گذشته فراهم شده است . این نوع برخورد  ازضعفی آب می خورد که اروپایی ها طی سالهای گذشته درتنظیم رابطه سیاسی خود با رژیم ایران نشان دادند . تنظیم رابطه سیاسی تاجرمآبانه ومماشات آنها با رژیمی که  راه بقای خود را در تبدیل شدن به قدرتی اتمی جستجومی کند منجربه خطاهایی شد که اروپایی ها، طی سالهای 2003 تا 2006، درجریان مذاکره دوجانبه خود با رژیم ایران برسرفعالیتهای هسته ای این رژیم ، مرتکب شدند . اینک شاهد آن هستیم که دولت آلمان  کشوری که بزرگترین صادرکننده جهان  وبزرگترین صادرکننده کالا به ایران است ، با نگرشی به منافع ملی این کشور، پی برده که زیان تبدیل شدن رژیم ایران به یک قدرت هسته ای بسا بیشترازسود معامله این کشور با ایران کنونی است ( رجوع کنید به اظهارات اخیر صدراعظم آلمان خانم مرکل ) . با این حال دیکتاتوری نظامی حاکم برایران می داند که اگر نتیجه گیری صدراعظم آلمان جا بیفتند وسایرکشورهای اروپایی نیزبه همین نتیجه برسند واتحادیه اروپا به سمت تحریم جدی این دیکتاتوری برود ، عرصه برآنها به شدت تنگ می شود . اینستکه وقتی می بینند حربه تطمیع وامتیازدهی تجاری  دارد کند می شود ، حربه تهدید را برعلیه اروپایی ها بلند کرده اند . اروپایی ها دررویارویی با خطرفعالیتهای هسته ای رژیم ایران نقشی تعیین کننده دارند . شرط ایفای این نقش آنست که به تنظیم رابطه سیاسی گذشته خود با این رژیم پایان دهند و درعرصه رویارویی با خطرفوق شکاف خود با آمریکا را پرکنند .     

 الف – ویژه گیهای تنظیم رابطه گذشته اروپایی ها

  1- پرداخت  سیاسی و دریافت تجاری

 اروپایی ها تجربه کرده اند که، ادامه فعالیتهای خطرناک رژیم ولایت فقیهی ایران،سالها درشکاف موجود بین  آنها وآمریکامیسرگردید.  دردرون همین شکاف بود که رژیم ایران توانست تحریم های یکجانبه دولت آمریکا را به قیمت دادن امتیازات تجاری به کشورهای اروپایی خنثی کنند . تنظیم رابطه دولت ژاک شیراک درفرانسه با رژیم ایران شاهد مثال این واقعیت است . روابط تجاری مالی وسرمایه گذاری فرانسه با ایران ازسال 1373 درشرایطی متحول شد وبه شدت گسترش یافت  که دولت آمریکا رژیم ایران را طبق « قانون داماتو » زیرفشارتحریم مضاعف قرارداد و دراسفند 1373 هرنوع دادوستد شرکتهای آمریکایی با رژیم ایران ممنوع شد و مقررشد که شرکتهای غیرآمریکایی که روی تاسسیات نفت وگازایران بیش از20 میلیون دلارسرمایه گذاری می کنند ، مشمول مجازات تجاری – مالی آمریکا شوند  . شرکتهای فرانسوی با چراغ سبزدولت شیراک ازفرصت غیبت شرکتهای امریکایی دربازارایران استفاده کردند و با شکستن تحریم آمریکا به کمک سیاسی رژیم ایران شتافتند. شرکت نفتی توتال فرانسه، بلافاصله پس ازآنکه شرکت نفتی کونوکو آمریکا قرارداد امضا شده خود با ایران را لغوکرد، جای این شرکت را پرکرد وجانشین این شرکت دربهره برداری ازچاههای نفتی اطراف جزیره سیری ایران شد ودرسال 1377 بهره برداری ازاین طرح را آغازکرد  . به دنبال آن شرکت توتال درسال 1375 « قانون داماتو» آمریکا را زیرپا گذاشت وقرارداد سرمایه گذاری 2 میلیارد دلاری روی فازهای 2 و3 پارس جنوبی ایران را امضاء کرد ودرازاء برداشت 4 میلیارد دلارازذخایرنفت وگازایران این طرح را نیزبه اجرا درآورد . شرکتهای غیرنفتی فرانسه نیز درغیبت شرکتهای آمریکایی  به بازارایران هجوم آوردند  .یکسال بعد از امضای موافقتنامه ای بین دولتین فرانسه وایران درماه ژوئن 2003  که به هنگام دیداروزیربازرگانی فرانسه ازایران انجام گرفت ، بخش اقتصادی سفارت فرانسه درایران اعلام کرد صادرات فرانسه به ایران طی 5 سال گذشته دوبرابرشده است .تعداد شرکتهای فرانسوی که درایران دفترنمایندگی ایجاد کردند از حدود 5 شرکت به بیش از40 شرکت افزایش یافت. درسال 2004 میلادی فرانسه بعدازآلمان به دومین کشورصادرکننده کالا به ایران تبدیل شد .بیشترین سرمایه گذاری خارجی درایران توسط شرکتهای فرانسوی انجام گرفت وسوای بخش نفت وگاز، شرکت خودروسازی رنوفرانسه بزرگترین قرارداد سرمایه گذاری غیرنفتی را به مبلغ 750 میلیون یورو برای تولید خودروهای « لوگان » درایران امضاء کرد .ازنظرروابط مالی با رژیم ایران نیز طی این سالها بانکهای فرانسه برسایرکشورها سبفت گرفتند وبیشترین میزان دادوستد مالی را با بانکهای ایران داشتند .دولت شیراک مزیت حضورگسترده شرکتهای فرانسوی دربازارمستعد ایران را به بهای پرداخت های سیاسی مشخصی به رژیم ایران دریافت کرد. محدود کردن وزیرفشارگذاشتن اپوزیسیون ایرانی این رژیم  که پناهنده فرانسه بودند ،جلوه برجسته آن بود که در17ژوئن سال 2003 با یورش به دفترشورای ملی مقاومت درحومه پاریس آغازشد !

2 – افتادن دردام « مذاکره دوجانبه »!!

 درسال 1382 وقتی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی خواستارقطع کامل فعالیتهای هسته ای خطرناک رژیم ایران شد واعلام کرد درغیراین صورت پرونده به شورای امنیت ارجاع خواهد شد ، دولت خاتمی  با فریب اروپایی ها مدتی ازارسال پرونده به شورای امنیت جلوگیری کرد . وزرای خارجه « سه بزرگ اروپایی » فرانسه انگلیس وآلمان را ، درمهرماه 1382 به صورت شتابزده ای  برای مذاکره پیرامون دادن تعهدی درمورد « تعلیق داوطلبانه » فعالیتهای هسته ای رژیم ایران  به تهران کشاندند ودرکاخ سعد آباد با آنها به مذاکره ای دو جانبه نشستند و درپایان این مذاکره دوطرف بیانیه ای موسوم به « بیانیه سعد آباد » صادرکردند که مبنای امضای موافقتنامه ای بین آنها درپاریس شد ( موافقتنامه پاریس ). خامنه ای رهبررژیم بیانیه سعد آباد را این طورارزیابی کرد که « کاری که مسؤلان کردند کاردرستی بود ، با تدبیروبدون پذیرش تسلیم ، تا توطئه ای که ازطرف آمریکا یی ها وصهیونیست ها علیه جمهوری اسلامی طراحی شده بود ، شکسته شود »  .بعد ها مرکزتحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام  درتاریخ 30 مه 2009 ( 9 خرداد 88 ) درفضای درگیری های انتخاباتی ،  طی اطلاعیه ای درپاسخ مدعیان این بیانیه اعلام کرد که :

«این ادعا که ایران با بیانیه سعدآباد فعالیتهای هسته ای خود را تعلیق کرد ، نا درست وخلاف واقع است.. . ایران درفاصله سالهای 1382 تا 1384 حد اقل طی سه نوبت ، تعلیق فعالیت های هسته ای خود را شکست تا هم « داوطلبانه»  بودن تعلیق را یاد آوری کند وهم « محدود وموقت » بودن آن را اثبات نماید ... شکستن تعلیق به قدری هنرمندانه وزیرکانه انجام شدکه نه پرونده ای به شورای امنیت ارجاع شد ونه تحریمی علیه ایران صورت گرفت ... آن کسی که مواضع و نقطه نظرات خود را در جریان مذاکرات سعدآباد به طرف مقابل تحمیل کرد جمهوری اسلامی ایران بود ونه هیچ کس دیگر »

آخوند روحانی مأمور اولیه  مذاکره هسته ای و موسویان مذاکره کننده هسته ای رژیم در دولت خاتمی نیز اعلام کردند  به یمن  مذاکرات سعد اباد و امضای موافقتنامه  پاریس با اروپایی ها،  ضمن آنکه ارسال پرونده به شورای امنیت و  تحریم رژیم  ایران به عقب افتاد ، فعالیتهای اتمی  این رژیم ، به خصوص درتکمیل کارخانه فرآوری گازاورانیوم اصفهان ،.به پیش رفت وتکمیل شد. به نوشته روزنامه گاردین انگلیس ، درهمین فضای مماشات بارژیم ایران بود که  سرویسهای امنیتی 4 کشوربزرگ اروپایی ،  پی بردند رژیم ایران، درفضای تحریم، ازطریق حدود 60 شرکت اروپایی بخشی ازنیازهای پیشبرد فعالیتهای اتمی اش را تأمین کرده است !!

ب – چشم انداز روابط اروپایی ها با دیکتاتوری نظامی ایران

اظهارات وتصمیم های  جدید برخی ازدولتهای بزرگ اتحادیه اروپا  نشان می دهند که اینها باید از تجربه تلخ سیاست گذشته خود با رژیم ایران درس عبرت گرفته با شند :

اقای سارکوزی رییس جمهورفرانسه دراجلاس ویژه سران کشورهای عضو شورای امنیت ( اکتبر2009 نیویورک )   با اشاره به ضرورت اتخاذ سیاستی دیگربا رژیم ایران، به صراحت اعلام کردکه سالها مذاکره ما [ اروپایی ها ] با رژیم ایران  نتیجه ای نداشته است . خانم مرکل صدراعظم آلمان خطرتسلط  دیکتاتوری نظامی ایران برفوت وفن تولید بمب اتمی را وارد محاسبات سود وضررروابط تجاری این کشوربا ایران کرده واخیرا اعلام کرده است که ضرر تجاری دستیابی این دیکتاتوری به بمب اتمی ازسود ادامه معاملات تجاری ما با ایران بیشتراست . فراتینی وزیرخارجه ایتالیا شریک تجاری بزرگ ایران ماه گذشته اعلام کرد بیمه دولتی صادراتی برای شرکت های ایتالیایی که ازاین به بعد درایران سرمایه گذاری کنند  ، لغومی شود ( رویتر5 مارس 2010 ) . .. دولت پاسداران نیز ، درمقابل این اظهارات واین اقدامات ضمن بلند کردن چماق تهدید اروپایی ها، خبرخارج کردن سپرده های ایران ازبانکهای اروپایی به بانکهای کشورهای مسلمان نشین راپخش کرده است (10 اسفند 88، سایت پرچم به نقل ازروزنامه رسالت )
روی آورد ن رژیم ایران به این واکنش ها درمقابل کشورهای اروپایی  گویای آنست که این رژیم با اروپایی ها سیاست بیم وامید را درپیش گرفته است .   مادامی که بین سیاست اروپایی ها وآمریکا درتنظیم رابطه با دیکتاتوری نظامی ایران کمترین شکافی باقی بماند ، این دیکتاتوری به بازی خود با اروپایی ها ادامه خواهد داد . درحال حاضر دوفقره اختلاف عملی چشمگیر درسیاست برخورد اروپا و آمریکا با رژیم ایران به چشم می خورد . اول آنکه  اتحادیه اروپا هنوز ، مثل آمریکا ، سپاه پاسداران رژیم ولایت فقیه را درلیست تروریستی خود قرارنداده واحتیاط لازم را دررابطه خود با این رژیم به خرج نمی دهد . دوم آنکه ، به رغم اظهارات  اخیرصدراعظم آلمان ، شرکت های اروپایی با رژیم ایران همکاری تجاری – مالی دارند و اروپایی ها ، برخلاف آمریکا، هنوزقانونی برای محدود کردن آنها وضع نکرده اند . شیوه برخورد عملی اتحادیه اروپا با دورجدید تحریمی که قراراست درمورد رژیم ایران  برقرارشود ، نشان خواهد داد که این اتحادیه  ازاین نظرتا چه حد با آمریکا هماهنگی دارد .