مریم رجوی معتقد است که زنان نیروی تعیین کننده در مبارزه برای کسب دمکراسی در ایران محسوب میشوند. این اعتقاد از ذات این مبارزه برمی خیزد: ملایان بنیادگرا  که بر سرکوبگری ـ که هستة اصلی آن زن ستیزی است ـ متکی اند و نیرویی قادر به شکست آنان است که به زن ستیزی آغشته نباشد. یعنی زنان و مردانی که در عمل به برابری زن و مرد معتقد باشند.
در آستانه روز جهانی زن در سال 1384، رجوی نظریه خود درباره رهبری زنان را در سخنرانی برای کنفرانسی در پاریس تشریح کرد: «در تجربه رویارویی با رژیم آخوندها، ما دیدیم که زنان مثل فنر بسیار فشرده‌یی هستند که وقتی امکان رها شدن پیدا می‌کنند، وقتی از غل و زنجیر تبعیض آزاد میشوند، و در معرض مسئولیت‌پذیری قرار می‌گیرند، جهش آسا پیشرفت می‌کنند .حضور گسترده زنان در این مبارزه  اثبات میکند که زنان نیروی بالنده عصر حاضرند. نیرویی که در مقیاس کلان اجتماعی برای تغییر دمکراتیک در ایران به حرکت درمی آید. بنابراین پایه اساسی قدرت مقاومت ایران است.
مشارکت فعال زنان در رهبری و راه حل زنان، مردان را نیز به نیروی تغییر تبدیل میکند. این راه حل عبارت است از کنار زدن زنجیرهای بهره کشانه از دست و پا و اذهان انسانها. به همین دلیل مردان که در فرهنگ مردسالاری از  خودبیگانه شده اند، به ذات انسانیشان دست مییابند. این فراگردی است که باید آن را بیداری حقیقی یا تغییر فرهنگ نامید که منشأ آزاد شدن و فوران انرژیهاست.
در یک قضاوت سطحی،این طور به نظر میرسد که وقتی مردان رهبری زنان را میپذیرند، به دلیل آن که هژمونی خود را از دست دادهاند، از نظر مسئولیتپذیری دچار انفعال و افت و پسرفت میشوند.
اما تجربه جنبش مقاومت نشان داده است که مردان وقتی که این مسیر را آگاهانه انتخاب می‌کنند، کیفیت مسئولیتپذیریشان دهها برابر بیشتر از زمانی است که خود زمام امور را در دست داشتهاند. زیرا از اندیشه و فرهنگ غیرانسانی که راهبند پیشروی و خلاقیت است، رها شده اند».
تحت رهبری مریم رجوی زنان تقشهای مهمی در مقاومت کسب کرده اند.  52درصد از اعضای پارلمان مقاومت را زنان تشکیل داده و بالاترین مسئولیتهای سیاسی، بین المللی و تشکیلاتی در ارگانهای مختلف مقاومت توسط زنان اداره میشود.