در ماه می 2003، سازمان مجاهدین خلق ایران به طور داوطلبانه تسلیحات خود را به نیروی چند ملیتی در عراق تحویل داد. سپس، در پی انجام تحقیقاتی دقیق، تمامی اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران به عنوان “اشخاص حفاظت شده” توسط کنوانسیون چهارم ژنو به رسمیت شناخته شدند. به دنبال یک توافق بین هر کدام از ساکنان اشرف و مقامات ایالات متحده آمریکا، این مقامات مسئولیت حفاظت آنها را به عهده گرفتند. در حال حاضر، 3400 نفر در کمپ اشرف ساکن هستند.
پس از انتقال کنترل کمپ اشرف به دولت عراق در ژانویه گذشته، شرایط زندگی ساکنان آن به سرعت به وخامت گرائید. از آوریل 2009، به دلیل محاصره از سوی نیروهای عراقی، ساکنان غیرنظامی و بدون سلاح اشرف دچار مشکلات فزاینده یی در تامین ابتدایی ترین نیازمندیهای خود شده اند. دولت عراق همچنین ورود وکلا، پارلمانترها، نمایندگان سازمانهای غیردولتی و خبرنگاران را ممنوع کرده است.
این محاصره پس از این صورت گرفت که مقامات ایرانی و عراقی، در بی اعتنایی کامل نسبت به استاتوی “اشخاص حفاظت شده” ساکنان اشرف طبق کنوانسیون چهارم ژنو، در چند نوبت اعلام کردند که سازمان مجاهدین خلق ایران بایستی از عراق اخراج و این کمپ تعطیل شود. تضمین های موجود در این کنوانسیون در پروتکل های مختلفی که توسط مقامات ایالات متحده آمریکا به امضا رسیده، به روشنی قید شده اند.
اما به رغم تعداد بسیار زیادی فراخوان خطاب به دبیر کل سازمان ملل متحد، کمسیاریای عالی پناهندگی، کمیساریای عالی حقوق بشر، کمیته بین المللی صلیب سرخ، دولت آمریکا، اتحادیه اروپا، و چندین دولت دیگر، ساکنان کمپ اشرف به حال خود رها شدند.

در روزهای 28 و 29 ژوئیه 2009، نیروهای امنیتی عراقی با بولدوزر وارد کمپ اشرف شدند و از نارنجک، گاز اشک آور، چماق، آب فشار قوی و گاز فلفل بر علیه ساکنان استفاده نمودند. خودروهای نظامی عامدانه به دورن جمعیت می راندند و ساکنان معترض را به زیر می گرفتند. مهمات واقعی مورد استفاده قرار گرفت و باعث کشته و زخمی شدن شدید آنها گردید. حداقل یازده نفر کشته و صدها نفر دیگر در طی حمله زخمی شدند.
به علاوه، 36 نفر از ساکنان به طور غیرقانونی دستگیر و ابتدا به یک مکان نامعلوم و سپس به ایستگاه پلیس شهر خالص، در خارج از کمپ اشرف، انتقال داده شدند. گزارشات حاکی از آن است که آنها تحت شکنجه و بدرفتاری های دیگر قرار گرفته و برخی از آنان نیاز به رسیدگی های فوری پزشکی داشته اند. ما عمیقاً نگران امنیت آنها می باشیم، بخصوص که آنان در معرض خطر جدی اخراج اجباری به ایران می باشند، جایی که شکنجه ها و بدرفتاریهای بیشتر و حتی اعدام در انتظار آنها می باشد.

با توجه به این وقایع، سازمانهای غیردولتی امضاکننده بیانیه حاضر، به موارد زیرین فرا می خوانند:
1- دولت عراق را:
- به تضمین سلامت جسمی و روحی 36 ساکن کمپ اشرف که هم اکنون در بند می باشند، منجمله با فراهم کردن کمکهای پزشکی مناسب، و دستور آزادی بلادرنگ آنان در نبود هر گونه اتهام، بر طبق نرم ها و قوانین بین المللی ;
- به رعایت حقوق ساکنان کمپ اشرف، بر طبق کنوانسیون چهارم ژنو ;
- به عدم اخراج اجباری هیچکدام از ساکنان اشرف به جمهوری اسلامی ایران، زیرا ریسک شکنجه و بدرفتاری و حتی اعدام برای آنها واقعی می باشد.
2- دولت ایالات متحده آمریکا را:
- به تضمین حفاظت موثر کمپ اشرف با به عهده گرفتن بلادرنگ مسئولیت حفاظت موقت کمپ اشرف با استقرار نیروهای مسلح خود.
3- شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد را که از شورای امنیت درخواست کند:
- اعزام نماینده یی از سوی دبیر کل برای گردآوری اطلاعات حول وضعیت کمپ اشرف به منظور مطلع نمودن نهادهای حقوق بشری مربوطه، از جمله شورای حقوق بشر ;
- بر عهده گرفتن استقرار اکیپی از هیئت مساعدت سازمان ملل برای عراق (یونامی) در کمپ اشرف به منظور نظارت بر وضعیت، تا زمانی که یک راه حل دائمی پیدا شود. حضور اکیپی از یونامی و دفتر کمیسر عالی حقوق بشر در کمپ به منظور بازداشتن مقامات عراقی از ارتکاب نقض بیشتر حقوق اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران از قبیل قتلهای فراقضایی، دستگیریهای خودسرانه، شکنجه، و اخراج محتمل به جمهوری اسلامی ایران، جایی که با خطر جدی برای سلامت جسمی و روحی خود، و حتی اعدام روبرو خواهند بود، یاری خواهد رساند ;
- بر عهده گرفتن حفاظت موثر کمپ اشرف از طریق استقرار یک نیروی بین المللی در کمپ.