الف - گرانی پرشتاب مایحتاج عمومی

1-    خیزش روز ۷ دی ماه ۹۶ با شعار «نه به گرانی» که یک شعارواکنشی اجتمماعی به سخت ترشدن شرایط معیشتی جامعه است در شهرمشهد آغازشد. خیزش مشهد در شرایطی شکل گرفت که قیمت مواد اولیه خوراکی نظیرتخم مرغ گوشت وبرخی دیگر از موادی که قوت لایموت مردم راتشکیل می دهد، به شدت گران شد.
2-     درمورد شتاب گرانی مایحتاج عمومی در ایران بایستی متذکرشد که بنا برتحقیقی که بانک جهانی ازطریق سنجش شاخص قیمت کالاهای مشخصی در طی سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ به عمل آورده درحالی که طی این مدت میانگین افزایش شاخص قیمت این کالاها در جهان ۲.۵ برابرافزایش یافته درایران قیمت آنها ۱۲.۵ برابرشده بعنی با سرعتی معادل ۵ برابرمیانگین جهانی آن افزایش یافته است.
 ۳ - واکنش اخیربه گرانی به خصوص درمشهد به پیشتازی زنان شجاع ایرانی بارز شد که دست اندرکار خرید مایحتاج و مواد خوراکی خانواده هستند به طور روز مره شتاب گرانی را لمس می کنند و نگران آینده و گرسنگی خانواده خود هستند.

ب - بیکاری میلیونها جوان جویای کار
3-    بنا بر گرارش مرکز آمار ایران که خبرگزاری رویتر روز۳ ژانویه ۲۰۱۸ (۱۳ دی ۹۶ ) آنرا منتشرکرده و ضمیمه است. در طی سالهای بعد از انقلاب ترکیب جمعیتی ایران تغییر اساسی کرده و جامعه به شدت جوان شده است. به طوری که طی این مدت شمار جمعیت ۱۵ تا ۲۴ ساله ایران بیش از ۵ برابرشده حال آنکه طی همین مدت شمار جمعیت ایران حدود ۲.۵ برابر شده است.
4-    بنا برگزارشهای شاهدان و ناظران داخلی و خارجی، میانگین سنی قیام کنندگان دی ماه ۹۶ در ایران از۲۵ سال کمتر است. یعنی بیشتر جوانانی در این قیام شرکت کرده اند که بعد از انقلاب متولد شده و به جز آنها که مشغول تحصیل هستند، اکنون به بازارکار وارد شده جویای کار هستند اما دولت که مسئولیت مدیریت اقتصاد کلان کشور را به عهده دارد از عهده پاسخگویی به نیاز آنها به اشتغال برنمی‌آید. نمودار ضمیمه که رویتر منتشر کرده نشان می دهد که نرخ بیکاری جوانان بین ۱۵ تا ۲۴ سال در برخی از نقاط کشور به ۴۰ درصد و درکمترین میزان به ۲۰ درصد می رسد.
5-    ناتوانی دولت در ایحاد اشتغال برای جوانان کشور را حتی منابع دولتی نیز نمی توانند منکر شوند، با وجود آنکه افرادی را که یکساعت کار در هفته دارند شاغل تلقی می کنند، مرکز آمار ایران گزارش می دهد نرخ بیکاری از ۱۰.۷ درصد در پاییز ۹۴ (قبل از اجرای برجام) به ۱۲.۷ درصد در تابستان ۹۵ رسیده و شمار بیکاران در این مدت ۷۰۰ هزار نفر افزایش یافته است این ارگان دولت روحانی ضمن مخفی نگهداشتن آمار واقعی اضافه می کند که در تابستان ۹۵ تعداد بیکاران از ۳میلیون و۲۰۰ هزار نفر بیشتر شده است.

ج - قیام کنندگان پی برده اند که فقر و بیکاری در نظام ولایت فقیه پا برجا می ماند.
۷ - شعار «ملت گدایی می کند رهبر و آخوند خدایی می کند» گویای عمق وجدان و دریافت قیام کنندگان از منشأ سیاسی فقر عمومی و بیکاری جامعه است. این شعار ضمن اشاره به فساد ساختاری حاکمیت آخوندی، این حاکمیت را منشاء و مسبب این گرفتاری اجتماعی تلقی می کند. قیام کنندگان همزمان با شعارمرگ برخامنه ای که گویای نفی و طرد تمامیت نظام آخوندی است، قوه مجریه این نظام یعنی دولت امنیتی و شیاد آخوند روحانی را نیز با شعارمرگ بر روحانی طرد می کنند و خواهان تغییر تمامیت نظام هستند. این جوانان آگاه ایران شاهد آنند در شرایطی که مردم با فقر و بیکاری طاقت فرسا دست به گریبانند روحانی در لایحه بودجه ۹۷ خود نیز اصل منابع درآمدی دولت را به هزینه های غیرضروری نظامی - امنیتی تخصیص داده و به بهانه تأمین بخشی از کسر بودجه دولت خیز برداشته تا با حذف ۳۴ میلیون یارانه بگیر از دریافت یارانه نقدی، و اقداماتی نظیر افزایش ۵۰ درصدی قیمت سوخت و افزایش نرخ ارز، فقر بیشتری را به مردم تحمیل کند.
   
د - چشم انداز
برخورد قهرآمیز گرسنگان و بیکاران ایران با رژیم ولایت فقیه مشخصه برجسته قیام دی ماه ۹۶ است که برخی ناظران داخلی و خارجی آنرا نشانه آغاز انقلابی دیگر در ایران تلقی می کنند. این نوع برخورد گویای آنست که دیگر وعده ها ی قوه مجریه رژیم و سرکوب گرسنگان و بیکاران نمی تواند این جنبش انقلابی را متوقف کند. مشکلات رو به تشدید اقتصادی این جنبش را در عمق زنده و فعال نگه می دارد و به جوانان محرومان انگیزه برای تداوم آنرا می دهد. شعارهای فراگیر «مرگ برخامنه ای»، «مرگ برپاسدار» و «مرگ برروحانی» گویای آنند که مردم راه حل رفع مشکلات معیشتی خود را در طرد صاحبان قدرت در این نظام و سرنگونی آن تشخیص داده اند و با این تشخیص به سمت سرنگونی این رژیم به پیش می روند.