جنبش دانشجویی در مبارزه ضد دیکتاتوری همواره جایگاه ویژه ای داشته است. جنبش دانشجویی با شهادت سه دانشجوی مبارز؛ مهدی شریعت رضوی، احمد قندچی و مصطفی بزرگ نیا و زخمی شدن دهها دانشجوی دیگر در دانشگاه در ۱۶ آذر سال ۱۳۳۲، برگ زرینی از خود در مبارزه علیه دیکتاتوری شاه بر جای گذاشت و روز ۱۶ آذر را به روز دانشجو، و روز تجدید عهد دانشجویان با مبارزه مردم ایران برای آزادی و عدالت به ثبت رساند.
شوریدن بر وضع ذلت بار موجود، به چالش گرفتن استبداد، فداکاری و از جان گذشتگی از جمله ارزشها و سنتهای جنبش دانشجویی از روز ۱۶ آذر ۱۳۳۲ تا کنون است. این ارزشها در پیوند جنبش دانشجویی با جنبش کارورزان و در فراسوی ارزشهای مبارزاتی مردم ایران برجسته می شود.
جنبش دانشجویی در زیر چکمه های استبداد ولایت فقیه علیرغم زندان، حبس، شکنجه و محرومیت از تحصیل و... همچنان در اشکال گوناگون وفاداری خود را به شوریدن علیه وضع موجود نشان داده است.
دانشجویان آزادیخواه ایران هیچگاه مصادره روز دانشجو از جانب حکومت را به رسمیت نشناخته اند. حرکت دانشجویان دانشگاه قم در اعتراض به تفکیک جنسیتی، ترک سالن و تحریم مراسم حکومتی یکی از برجسته ترین نمونه های مبارزه و مقاومت دانشجویان است.
شعارهای دانشجویان در گردهمائیهای روز دوشنبه ۱۳ آذر، در دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه تهران، دانشگاه بهشتی و دانشگاه خوارزمی و... علیه تبعیض جنسیتی، پادگانی کردن دانشگاه، نبود آزادی، علیه فقر، بی عدالتی و دفاع از خواستهای کارکران و مزدبگیران و نیز شعار «آموزش حق مسلم ماست، تحصیل رایگان حق مسلم ماست، تشکل مستقل حق مسلم ماست»، سیمای بیداری این جنبش در زیر استبداد مطلق کنونی را به رُخ حاکمان کشاند.
برگرفته از ایران نبرد